Babadjonov Saloxiddin Sobitdjonovich

masofa-vektor algoritmi (Distance Vector Algorithms, DVA).

aloqa xolati algoritmi (Link State Algorithms, LSA).

Masofa-vektor turidagi algoritmlarda marshrutizator vaqti-vaqti bilan va
keng ogox qilingan holda tarmoq bo‘yicha o‘zidan to unga ma’lum bo‘lgan tarmoqlarga masofa vektorini yuboradi. Masofa deganda odatda paket muvofiq tarmoqqa tushishdan oldin nechta oraliq marshrutizatorlar orqali o‘tishi tushiniladi. Nafaqat paket o‘tgan oraliq nuqtalar, u qo‘shni marshrutizatorlar orasida aloqa bo‘yicha o‘tgan vaqtini xam xisobga oluvchi boshqa metrika xam ishlatiladi. Qo‘shni marshrutizatordan vektorni qabul qilib har bir marshrutizator o‘zi bevosita (agar tarmoqlar uning portiga ulangan bo‘lsa) yoki qo‘shni marshrutizatorlarning o‘xshash elementlaridan bilib olgan unga ma’lum boshqa tarmoqlar to‘g‘risida axborotni vektorga qo‘shadi va tarmoq bo‘yicha vektorning yangi mazmunini jo‘natadi, oxir oqibat har bir marshrutizator inter tarmoqdagi tarmoqlar va qo‘shni marshrutizatorlar orqali ularga bo‘lgan masofa to‘g‘risida axborotni bilib oladi.
Masofa-vektor algoritmlari uncha katta bo‘lmagan tarmoqlardagina yaxshi ishlaydi. Katta tarmoqlarda ular intensiv keng ogoxlantirish trafiki bilan aloqa liniyalarini sifatsiz qiladilar. Bundan tashqari bu algoritm konfiguratsiyaning o‘zgarishi har doim xam to‘g‘ri bajarilmaydi, chunki marshrutizatorlar tarmoqdagi aloqalar topologiyasi aniq tushunchaga ega emaslar, ular faqat vositachilar orqali olingan, umumlashgan axborotga – masofa-vektoriga egalar. Masofa-vektori protokoliga muvofiq marshrutizator ishi ko‘prik ishini eslatadi, chunki bunday marshrutizator tarmoqning aniq topologik sur’atiga ega emas.
Masofa – vektori algoritmi asosidagi eng ko‘p tarqalgan protokol bo‘lib, RIP protokoli xisoblanadi.
Aloqa xolatining algoritmi, har bir marshrutizatorni tarmoq aloqalarining aniq grafasini qurish uchun yetarli axborot bilan ta’minlaydi. Hamma marshrutizatorlar bir xil graflar asosida ishlaydi, bu marshrutlash jarayonini konfiguratsiyasi o‘zgarishiga mustaxkamliroq qiladi. Keng ogoxlantirishli jo‘natmalar faqat aloqalar xolatining o‘zgarishidagina ishlatiladi, bunday holat ishonchli tarmoqlarda kam uchraydi. Aloqa liniyalar xolatini qandayligini tushunish uchun uning portlariga ulangan marshrutizator o‘zining yaqin qo‘shnilari bilan kalta paketlarni vaqti-vaqti bilan almashib turadi. Ushbu grafik xam keng ogoxlantiruvchi, lekin u qo‘shnilar orasida bo‘lganligi sababli tarmoqni kamroq
sifatsizlantiradi.
TCP/IP stekida aloqalar xolatining algoritmi asosidagi protokol bo‘lib, OSPF protokoli hisoblanadi.

3.