Baholash ishi va investitsiyalar

5-rasm. Korxonalar faoliyatiga ta’sir ko’rsatuvchi risklarni analitik va 
sintetik usullar asosida tahlil qilish tartibi
20
 
Xulosa qilib aytganda, investitsiya risklarini tahlil qilishning analitik usuli 
murakkabdan oddiylikka qarab, umumiydan quyiga qarab, sintetik usuli 
oddiydan murakkab tomon harakat qiladi. Bunda loyiha bo’yicha aniq risk 
turlari aniqlanadi, ularni paydo bo’lish sabablari o’rganiladi, risklarni pasaytirish 
yuzasidan tavsiyalar va loyihani amalga oshirish oqibatlari tahlil qilinadi. 
Sintetik usulda, eng avvalo, loyiha bo’yicha barcha risk turlari aniqlanadi, 
ya’ni loyiha riski tarkibidagi texnik risklar, loyiha qatnashchilari riski, siyosiy 
risklar, huquqiy risklar, moliyaviy risklar, marketing risklari, ekologik risklar, 
qurilish-ekspluatatsion risklar va boshqalar. 
Umuman olgan risklarni tahlil qilishning analitik va sintetik usullari risk 
sababini aniqlash, uning oqibatlarini tahlil qilish, ko’rilishi mumkin bo’lgan 
20
Iqtisodiy adabiyotlarni o’rganish natijasida ishlab chiqildi. 
Risklar tahlili 
Korxona tashqi risklari 
Korxona ichki risklari 
Risklar identifikatsiyasi va tasnifi 
Risk darajasini baholovchi ko’rsatkichlarni tanlash 
Baholanuvchi 
ko’rsatkichlarning 
me’yoriy miqdorini 
aniqlash 
Maqsadga erishish 
ehtimollik chegarasini 
aniqlash 
Baholanuvchi 
ko’rsatkichlarning haqiqiy 
miqdorini aniqlash 
Riskning maqbul darajasini tanlash 
Risklarni o’lchash va baholash 
Risklarni boshqarish 
Natijalarni baholash 

---

23 
zararni o’lchash va kamaytirish yo’llarini izlash, risk ta’siriga beriluvchi 
omillarni chegara ko’rsatkichlarini (minimum va maksimum) aniqlash 
hisoblanadi. 
3. Investitsiya loyihalari risklarini boshqarishning nazariy asoslari