Bakalavriat ta‘lim yo‗nalishlarida yakuniy davlat attestatsiyasi O‗zbekiston


Download 498.66 Kb.
Pdf ko'rish
bet6/7
Sana09.06.2023
Hajmi498.66 Kb.
#1475443
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
5112100-Texnologik talim YDA dasturi 2022 3-kurs

5-bo`lim. MATERIALSHUNOSLIK
1. 0,02 - 2,14% uglerodga ega bo‘lgan Fe – C qotishmasi nima deb ataladi? 
2. Temirning yglerod bilan hosil qilgan kimyoviy birikmasi qanday ataladi? 
3. Temirning erish temperaturasi necha gradus S? 
4. Metallning issiqlik o‘tkazuvchanligi qaysi hossaga kiradi? 
5. Cho‘yanlar ichida qaysi cho‘yan boshqa cho‘yan yoki po‘lat olishda xom 
ashyo sifatida ishlatiladi? 
6. Evtektoidgacha bo‘lgan po‘lat uy temperaturasida qanday strukturaga ega? 
7. Rokvell bo‘yicha qattiqlik qanday belgilanadi? 
8. Tarkibida 2,14 – 6,67 % S ga ega bo‘gan Fe – C qotishmasi nima deb ataladi? 
9. Qaysi metallarning kristall panjarasida atomlarning soni 17 taga teng? 
10. Quyida ko‘rsatilgan qaysi metal allotropic shakl o‘zgarishiga ega? 
11. Vakansiya nima? 
12. Uglerodning 

 – Fe dagi qattiq eritmasi nima deb ataladi? 
13. Payvandlanuvchanlik , bolg‘alanuvchanlik, oquvchanlik materialning qaysi 
xossasiga kiradi? 
14. Kulrang cho‘yan markasini ko‘rsating? 
15. Kam uglerodli po‘latlarda uglerod miqdori necha foizni tashkil etadi? 
16. Austenitning sementit bilan hosil qilgan mexanik aralashmasi nima deb 
ataladi? 
17. Sementitda uglerod miqdori necha foiz? 
18. Po‘latning sifati ko‘proq uning tarkibidagi qaysi elementga bog‘liq? 
19. Evtektoidli po‘lat uy temperaturasida qanday strukturaga ega? 
20. Holat diagrammada suyuq holat bilan suyuq – qattiq holat orasidagi chegara 
chiziq qanday ataladi? 
21. Ferrit va sementitdan iborat mexanik aralashma nima deb ataladi? 
22. 0,8-2,14 % gacha uglerodga ega bo‘lgan po‘lat qanday po‘lat deyiladi? 
23. Qaysi cho‘yan strukrurasida grafitlar shar shaklida bo;ladi? 
24. Dislokatsiya kristall panjaraning qaysi nuqsoni turiga tegishli? 
25. Uglerodli asbobsozlik po‘lat markasini topning? 
26. Cho‘yanning asosiy kamchiligi nima? 
27. Tarkibida 0-0,02 % S va boshqa elementlar bor bo‘lgan temir asosli modda 
nima deb ataladi? 
28. Toblangan po‘latlar , yumshoq materiallar qattiqligi asosan qaysi usulda 
o‘lchanadi? 
29. Kristall panjara o‘lchami nima bilan o‘lchanadi? 


27 
30. Evtektikali cho‘yanda uglerod miqdori necha foiz bo‘ladi? 
31. Bolg‘alanuvchan cho‘yan qaysi cho‘yandan olinadi? 
32. Uglerodli po‘latlarning xossasi asosan ko‘proq qaysi elementga bog‘liq? 
33. Xar qanday po‘latda qaysi elementlar doimiy elementlar xisoblanadi? 
34. Detallarni sirtqi yuzasini diffuziya yo‘li bilan azo‘tga to‘yintirish nima 
deyiladi? 
35. Temir – uglero‘dli qotishmalarni ichki strukturasi va xossalarini o‘zgartirish 
uchin ularni qizdirish va sovitish bilan bog;liq bo‘lgan jarayonlar nima deb ataladi? 
36. Juda puxta cho‘yan markasini toping? 
37. Tezkesar po‘lat markasini toping? 
38. Mis bilan rux qotishmasi nima deyiladi? 
39. Past temperaturali bo‘shatish necha gradus C da olib boriladi? 
40. Prijina va ressorlar uchun qaysi bo‘shatish turidan foydalaniladi? 
41. Po‘latlarni kritik temperaturadan yuqori temperaturagacha qizdirish, ushbu 
temperaturada ushlab turish va kritik tezlikdan yuqori yoki tez sovitish jarayoniga 
nima deyiladi? 
42. Po‘latlarni GSE chizig‘idan 30-50 gr .S ga yuqori temperaturagacha qizdirish, 
shu temperaturada ushlab turib, havoda sovitishga nima deyiladi? 
43. Qizdirilganda po‘latni sirtqi qatlamini uglerodga diffuzio‘n to‘yintirish 
jarayoni nima deb ataladi? 
44. Alyuminiyning erish temperaturasi necha gradus gr. C? 
45. Misniisning qalay, alyuminiy, nikel kabi elementlar bilan hosil qilgan 
qotishmasi nima deb ataladi? 
46. Po‘latni sirtqi qatlamini metallar bilan to‘yintirishga nima deyiladi? 
47. Titan qotishmasini markasini toping? 
48. Po‘latda toblanuvchanlik ko‘proq qaysi elementga bog‘liq? 
49. SHarikli podshipniklar uchun po‘lat markasini tanlang? 
50. Uglerodli asbobsozlik po‘latini markasini toping? 
51. Eyilishga chidamli po‘lat markasini aniqlang?
52. Quyida ko‘rsatilgan metallardan qaysi biri eng qiyin eriydigan metal turiga 
kiradi? 
53. Qalay va qo‘rg‘oshin asosli qotishma nima deyiladi? 
54. Hajmi markazlashgan kub kristall panjarada necha atom bo‘ladi? 
55. Quyida ko‘rsatilgan metallardan qaysi biri qattiq qotishma hisoblanadi? 
56. Termik ishlash nazariyasi va ratsio‘nal usullarini asoschisi kim? 
57. Uglerodli po‘lat suvda sovitilgandan keyin qanday strukturaga ega bo‘ladi? 
58. 12X18N9 markali po‘lat nima deb ataladi? 
59. Magniy necha gradus seliyda eriydi? 
60. Ai-Si qotishmasi nima deyiladi? 
61. Cho‘yanlar ichida qaysi cho‘yanning quymakorlik xossasi boshqalariga 
qaraganda yaxshi? 
62. Titan qaysi rangli metallar guruhiga kiradi? 
63. Metall va qotishmalarni tuzilishini oddiy ko‘z bilan yoki 30-40 marta unchali 
katta bo‘lmagan kattalashtirishda o‘rganish qanday struktura deyiladi? 
64. Juda ko‘p metallarning kristall panjaralari davri qanday qiymatga ega? 
65. Kristall panjaraning nuqsoni hisoblangan vakansiya yana nima deb ataladi? 


28 
66. Plastmassalarda asosiy bog‘lovchi modda nima? 
67. Misning erish temperaturasi necha gradus selsiy? 
68. Alyuminiyning maksimal plastikligi necha foizni tashkil qiladi? 
69. Quyida ko‘rsatilgan qotishmalardan qaysi biri kukun metallurgiyasi usulida 
olinadi? 
70. Quyida ko‘rsatilgan materiallardan qaysi biri mo‘rt hisoblanadi? 
71. Quyida ko‘rsatilgan metallardan qaysi biri karbid hosil qiladi? 
72. Eng zamonaviy materialni ko‘rsating? 
73. Quyida ko‘satilgan fazalardan qaysi biri eng katta qattiqlikka ega? 
74. Yuqori sifatli po‘lat markasini ko‘rsating? 
75. Quymakorlik alyuminiy qotishmasi qanday markalanadi? 
76. Rezba ochadigan plashka uchun po‘lat markasi qaysi javobda to‘g‘ri 
ko‘rsatilgan? 
77. Po‘lat sirtqi qatlamini bo‘r bilan to‘yintirishga nima deb ataladi? 
78. Val uchun po‘lat markasini toping?
79. Bir karbidli volframli qattiq qotishma markasini aniqlang? 
80. Metall va qotishmalarning suyuq holatdan qattiq holatga o‘tishi nima deb 
ataladi? 
81. Quyida ko‘rsatilgan metallar ichida qaysi biri eng yengili hisoblanadi? 
82. Quyida ko‘rsatilgan metallar ichida qaysi biri eng og‘iri hisoblanadi? 
83. Bolg‘alanuvchanlik materialning qaysi xossasiga kiradi? 
84. Suyuqlanish temperaturasi 231 gradus selsiy bo‘lgan oq yaltiroq metall nima 
deb ataladi? 
85. Cho‘yanlar ichida qaysi bir cho‘yan xom ashyo sifatida ishlatiladi? 
86. Ruxning erish temperaturasi necha gradus selsiy? 
87. Sementitning qattiqligi necha HBga teng? 
88. Zarbiy qovushqoqlik materialning qaysi xossasiga kiradi? 
89. Metallarning kuchlar ta‘siri yemirilishiga yoki qoldiq deformatsiya paydo 
bo‘lishiga qarshilik ko‘rsatish xususiyati nima deb ataladi? 
90. Metallarning o‘zidan qattiqroq jism ta‘siridan sirti deformatsiyalanishiga 
qarshilik ko‘rsatish xususiyati nima deb ataladi? 
91. Qotishmani tashkil etuvchilar nima deb ataladi? 
92. Quyida ko‘rsatilgan metallar ichida o‘zidan elektr tokini eng yaxshi 
o‘tkazadiga metallni toping? 
93. Quyida ko‘rsatilgan metallar ichida eng yaxshi plastiklikka ega metallni 
ko‘rsating? 
94. SCH10 markali qotishma nimani markasi hisoblanadi? 
95. Po‘latlar markasi oxirida A xarfi nimani bildiradi? 
96. Yumshatishda legirlangan po‘latlar qanday temperature bilan sovitiladi? 
97. O‘zbekiston Respublikasida qaysi metal rudalardan ajratib olinadi? 
98. Bekobod metallurgiya kombinatida qanday mahsulot ishlab chiqariladi? 
99. «Materialshunoslik » fani nimani o‘rganadi? 
100. Metallarning metalloidlardan farqi nimada? 
101. Metallarga xos bo‘lmagan xossani ko‘rsating
102. Qora metallar turkumiga qaysi metal kiradi? 


29 
103. Tarkibida 2,14 – 6,67 % S ga ega bo‘lgan Fe – C qotishmasi nima deb 
ataladi? 
104. Vakansiya nima? 
105. Sementitda uglerod miqdori necha foiz? 
106. Po‘latning sifati ko‘proq uning tarkibidagi qaysi elementga bog‘liq? 
107. Evtektoidli po‘lat uy temperaturasida qanday strukturaga ega? 
108. Tarkibida 0-0,02 % S va boshqa elementlar bor bo‘lgan temir asosli modda 
nima deb ataladi? 
109. Toblanmagan po‘atlar, yumshoq materiallar qattiqligi asosan qaysi usulda 
o‘lchanadi? 
110. Kristall panjara o‘lchami nima bilan o‘lchanadi? 
111. Toblangan po‘latni temperaturadan past temperaturagacha qizdirish, berilgan 
temperaturada ushlab turish va ma‘lum tezlikda sovitish jarayoniga nima deb ataladi? 
112. Past temperaturali bo‘shatish necha gradus gradus selsiyolib boriladi? 
113. Nima uchun chala toblash mumkin emas? 
114. Qora metallar turkumiga qaysi metall kiradi? 
115. Po‘latlarni kritik temperaturadan yuqori temperaturagacha qizdirish, ushbu 
temperaturada ushlab turish va kritik telikdan yuqori yoki tez sovitish jarayoniga 
nima deyiladi? 
116. Po‘lat sirtqi qatlami metallar bilan to‘yintirishga nima deyiladi? 
117. Hajmi markazlashgan kub panjarada nechta atom bo‘ladi? 
118. Bir angstrom qanday miqdorga teng? 
119. Po‘latlarni GSE chizig‘idan 30-50 gr.S gayuqori temperaturagacha qizdirish, 
shu temperaturada ushlab turib, havoda sovitishga nima deb ataladi? 
120. Metallar allotropiyasi deb nimaga aytiladi? 
121. Xolat diagrammalarida likvidus chizig‘idan yuqorida qotishmaning xolati 
nima deb ataladi? 
122. Fazaga taalluqli bo‘lmagan xossani ko‘rsating? 
123. Po‘lat uchun eng zararli bo‘lgan elementni ko‘sating? 
124. Oddiy konstruksion po‘lat St 3 markasida 3 raqami qanday ma‘noni bildiradi? 
125. Po‘latning mayda, bir xil zarrachali bo‘lishi va mustaxkamligining oshishi 
uchun qaysi termik ishlov o‘tkazish zarur? 
126. Legirlangan po‘lat tarkibidagi nikel elementi po‘latning qaysi xossasiga salbiy 
ta‘sir ko‘rsatadi? 
127. Legirlangan po‘latlarning turlari (noto‘g‘ri javobni ko‘rsating )? 
128. Likvatsiya so‘zining ma‘nosi ……degani . Nuqtalar o‘rnini to‘ldiring. 
129. Austenitning parchalanishi natijasida hosil bo‘lgan eng yumshoq strukturani 
ko‘rsating? 
130. Sementitning suyuqlanish temperaturasi tog‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping? 
131. Tarkibida temir atomlarining o‘rnini boshqa metallarning atomlari olishida 
hosil bo‘lgan birikmaga nima deyiladi? 
132. Po‘lat detallarini azo‘tlash uchun qaysi gaz ishlatiladi ? 
133. Legirlangan po‘lat tarkibidagi marganets elementi po;latning qaysi xossasiga 
deyarli ta‘sir etmaydi? 
134. Metall quymada uchraydiga zo‘nalar va boshqalar (noto‘g‘ri javobni 
ko‘rsating )? 


30 
135. Sementit nima?
136. Po‘lat uchun eng zararli bo‘lgan elementni ko‘rsating? 
137. Termik ishlash nazariyasi va ratsio‘nal usullarini asoschisi kim? 
138. Uglerodli po‘lat suvda sovitilgandan keyin qanday strukturaga ega bo‘ladi? 
139. Juda puxta cho‘yan VCH 60-2 markasida 60 raqami nimani bildiradi?
140. Po‘latning mayda, bir xil zarrachali bo‘lishi va mustaxkamligining oshishi 
uchun qaysi termik ishlov o‘tkazish mumkin? 
141. Xolat diagrammalarida likvidus chizig‘idan yuqorida qotishmaning holati . 
142. Xolat diagrammalarida solidus chizig‘idan pastda qotishmaning holati nima 
deyiladi? 
143. Temirning erish temperaturasini ko‘rsating . 
144. Sementit nima? 
145. Uglerodning va boshqa elementlarning temirdagi qattiq eritmasining nomini 
ko‘rsating . 
146. Po‘lat xossalariga uglerodning ta‘siri (noto‘g‘ri javobni ko‘rsating). 
147. Po‘lat uchun eng zararli bo‘lgan elementni ko‘rsating . 
148. Po‘latlarda zararli elementlar oltingugurt va fosfor miqdori necha foizdan 
kam bo‘lishi kerak? 
149. Po‘lat tarkibida bo‘ladigan zararli elementlarni ko‘rsating . 
150. Oddiy konstruksion po‘lat St 3 markasida 3 raqami qanday ma‘noni bildiradi?
151. Oddiy konstruksion po‘latlardan tayyorlanadigan zagatovkalar (noto‘g‘ri 
javobni ko‘rsating) 
152. Sifatli uglerodli po‘lat markasidagi ikki raqam ( masalan, po‘lat 40da) nimani 
bildiradi? 
153. Legirlangan po‘latlarning turlari (noto‘g‘ri javobni ko‘sating ). 
154. 15XR po‗latida 15 raqami nimani bildiradi. 
155. Po‗latlarni olovbardosh va issiqbardosh qilish uchun uning tarkibiga qaysi 
element qo‗shiladi? 
156. 65G po‗lati qaysi po‗latlar turkumiga kiradi? 
157. Prujina tayyorlash uchun qaysi po‗lat markasini tanlagan bo‗lar edingiz? 
158. SHarikli va rolikli podshipniklar tayyorlash uchun qaysi po‗lat markasini 
tanlagan bo‗lar edingiz? 
159. Nima uchun qurilishda ishlatiladigan legirlangan po‗latlar tarkibida uglerod 
miqdori kam miqdorda bo‗lishi kerak? 
160. Po‗latlarda likvatsiya nimani bildiradi? 
161. U12 po‗lati qaysi turkumga kiradi? 
162. Asbobsozlik po‗latlariga xos bo‗lmagan xossani ko‗rsating. 
163. Tezkesar po‗lat markasini ko‗rsating.
164. Tezkesar po‗latlarning xossalarini yuqori bo‗lishiga asosiy sabab nima? 
165. X6VF qanday po‗lat? 
166. X18N10T po‗lati tarkibiga titan nima uchun qo‗shilgan. 
167. Temirning solishtirma og‗irligini ko‗rsating. 
168. Metallokeramik qattiq qotishmalar tarkibini xosil qiluvchi birikmalarni 
ko‗rsating. 
169. Metallokeramik qattiq qotishmalarning ishlatilish sohalari. 


31 
170. Agressiv muxitlarda ishlatiladigan po‗lat markasini ko‗rsating. 
171. Yemirilishga chidamli po‗lat markasini ko‗rsating. 
172. Issiqbardosh po‗lat markasini ko‗rsating. 
173. Reostat qotishmasini ko‗rsating. 
174. Qizdirish elementlari qaysi qotishmadan tayyorlanadi? 
175. Magnit jixatdan yushoq texnikaviy temir markasini ko‗rsating. 
176. Misning erish temperaturasini ko‗zrsating.
177. Misning solishtirma og‗irligini ko‗rsating. 
178. Alyuminiyning solishtirma og‗irligini ko‗rsating. 
179. Quyma alyuminiy qotmalari tarkibida qaysi element asosiy qo‗shimcha 
sifatida bo‗ladi? 
180. Duralyuminiy tarkibida bo‗lmaydigan elementni ko‗rsating. 
181. AK6 qotishmasi qanday qotishma? 
182. Alyuminiy olishing asosiy jarayonlarini ko‘rsating . 
183. Elektr o‗tkazuvchanligi eng yuqori bo‗lgan elementni ko‗rsating. 
184. Latun tarkibida misdan tashqari asosiy qo‗shimcha qaysi elementdan iborat? 
185. L96 latun markasida raqamlar nimani bildiradi? 
186. Eng sifatli bronza turini ko‗rsating. 
187. Magniyning MA2 qotishmasining turkumini ko‗rsating. 
188. Babbitning B83 markasidagi raqamlar qaysi element miqdorini foiz xisobida 
ifodalaydi? 
189. Babbitlarning ishlatilish soxasini ko‗rsating. 
190. Plastmassalarning asosini tashkil etadi. 
191. Plastmassaning mustahkamligini oshirish uchun uning tarkibiga qanday 
qo‗shimcha kiritiladi? 
192. Ko‗rsatigan materiallardan qaysi biri tarkibi jixatidan eng soda? 
193. Rezinaning tarkibini ko‗rsating. 

Download 498.66 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling