Baki fond birjasi
Download 1.48 Mb. Pdf ko'rish
|
|
17. Kapitalın idarə olunması
Şirkətin kapitalı idarə etm ə kd ə m ə qs ə dl ə ri mülkiyy ə tçil
ə r ə v ə dig ər payçılara gə lir g
ə tirm
ə k üçün f
ə aliyy
ə tin
fasil ə sizliyini t ə min etm
ə k v
ə kapita
lın də y ə rini azaltmaq üçün kapital strukturunu optimal s ə viyy ə d ə saxlamaqdır. Kapital strukturunu saxlamaq və ya düz ə ltm ə k m
ə qs ə dil ə
Şirkə t mülkiyy ə tçil
ə r ə veril ə n divident ə düz əliş edə bil
ə r, mülkiyy ə tçil
ə r ə kapitalı qaytara bilə r, nizamnam ə
kapitalını artıra və ya borcu azaltmaq üçün aktivl ə ri sata bil ə r.
“Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
26 18. Riskin idar ə olunması siyasə tl ə ri
Şirkə t daxilind ə riskl ə rin idar
ə edilm
əsi funksiyası maliyyə
riski (kredit, bazar, coğrafi, valyuta, likvidlik və faiz d ə r ə c ə si),
ə m ə liyyat riski v ə
hüquqi risk baxımı ndan yerin ə yetirilir. Maliyy ə riskl
ə rinin idar ə edilm
ə sinin ilkin m ə
ə dl ə ri risk limitl ə rini mü ə yy ə n etm ə k v ə daha sonra risk h ə ddinin h
ə min risk limitl ə ri h
ə ddind
ə
saxlanmasına əmin olmaqdır. Əm ə liyyat v ə hüquqi riskl ə rin idar
ə edilm
əsi funksiyaları dax ili siyas ə tl
rinin f ə aliyy ə tinin müvafiqliyin ə
əmin olmağı nə z ə rd ə tutur.
Kredit riski
Şirkə t kredit riskin ə m əruz qalır, hansı ki, maliyyə al
ətinin bir iştirakçı tə r ə fi dig ə r t ə r ə f üçün öhd ə liyind ə n azad etm ə kl ə maliyy ə z ə r ə ri il ə üzl əşmə si riskidir.
Ş
ət qarşılıqlı tə r ə fl ə rl ə r v
ə
ya qarşılıqlı tə r ə fl ə r qrupu il ə
laq ə li q əbul edilmiş risk mə bl əğlə ri üçün m ə hdudiyy ə t qoymaqla öhd ə sin
ə götürdüyü kredit riskinin s ə viyy
əsini strukturlaşdırır. Kredit riski s ə viyy ə sind ə m ə hdudiyy ə tl ə r r
ə hb ə rlik t ə r ə find
ə n müt
ə madi olaraq t ə sdiq olunur. Bu cür riskl ə r dövrü
ə sasda
n ə z ə rd ə n keçirilir v ə illik v ə ya daha tez- tez baxılır.
Maksimum risk
Şirkə tin maksimum kredit riskin ə m əruz qalması ə h ə miyy ə tli d ə r ə c ə d ə d əyişir və h ə m f ə rdi, h
ə m d
ə ümumi
bazar iqtisadi riskind ən asılıdır.
Aşağıdakı cə dv ə l maliyy ə aktivl ə rinin kredit riskin ə maksimum m əruz qalmasını göstə rir:
31 dekabr 2015
m əruz qalma Əvəzləşdirmədə n sonra xalis m əruz qalma Qoyulmuş girov Əvəzləşdirmədən v ə girovdan sonra xalis m əruz qal ma
Kredit t əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər
2,579,633 2,579,633 -
31 dekabr 2014
m əruz qalma Əvəzləşdirmədə n sonra xalis m əruz qalma Qoyulmuş girov Əvəzləşdirmədən v ə girovdan sonra xalis m əruz qalma
Kredit t əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər
2,241,427 2,241,427 -
“Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
27 Maliyy
ə aktivl
ə ri beyn
ə lxalq agentlikl ə r t
ə r ə find ə n veril ən hazırkı reytinqlə rl ə s ə viyy ə l ə r ə
ayrılır. Ən yüks ə k mümkün reytinq AAA- dır. İnvestisiya qrupu üzrə maliyy
ə aktivl
ə rinin reytinqi AAA– BBB arasında dəyişir. BBB-d
ən aşağı reytinqə malik olan maliyy ə aktivl
ə ri spekulyativ d ə r
c ə li kimi t ə snifl
əşdirilir.
Aşağıdakı cə dv ə ld ə
Şirkə t t
ə r ə find ən saxlanılan maliyyə al ə
ə rinin kredit reytinql ə ri t
ə qdim olunur:
Pul v əsaitləri və onların ekvivalentləri
-
- - 6,513 24,328 30,841 Komissiya üzr ə debitor borcu
- - - - 10,170 26,459
36,629 Kredit t
əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər - - - 651,000 657,722
1,270,911 2,579,633
31 dekabr 2014 AAA AA A BBB < BBB Reytinqsiz C əmi
Pul v əsaitləri və onların ekvivalentləri
-
- - 25,800 69,570 95,370 Komissiya üzr ə debitor borcu
- - - 150 14,647 175,874
190,671 Kredit t
əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər - - - - 1,230,000 1,011,427
Şirkə
t Az ərbaycan Respublikasında kredit riskinə m əruz qalır. Kredit riskinə m əruz qalma Şirkə tin riskin idar ə
edilm əsi qaydalarında qoyulan kredit hə dl ə
ə kredit öd ə m
qabiliyy əti haqqında təlimatların pozulmaması üçün münt ə z əm şə kild
ə t ə nziml ə nm ə lidir.
Coğrafi tə hlil
Aktivl ə r, öhd
ə likl
ə r v
ə kreditl
ə
bağlı təə hhüdl ər qarşı tə r ə
əşdiyi ölkə y ə ə sas ən olmuşdur. Bu yanaşma Şirkə
t ə Az ərbaycan Respublikasında investisiy a mühitinin d əyişmə sind
ə n yaranan potensial z ə r
rl ə ri minimum endirm ə k üçün imkan verir. Likvidlik riski
Likvidlik riski depozitl ə rin geri götürülm ə si v
ə öd
ə m ə müdd ə ti çatan maliyy ə al
ə tl ə ri il ə
ə laq
ə dar dig
ə r maliyy
ə
öhd ə likl
ə rini öd
ə m ə k üçün v ə saitl ə rin kifay ə t olub-
olmaması demə kdir.
Şirkə
tin likvidliyinin idar ə edilm ə si öhd
ə likl
ərin vaxtı çatdıqda onları ödə y ə bilm ə k üçün likvid aktivl ə rin
s ə viyy ə sinin kifay ə t q
ə d ər olmasını, maliyyə resurslarına keçidin olmasını, maliyyə üzr ə
ə nilm
ə z planların olmasını və likvidlik nisb ə tl ə rinin qanuni t ə l
bl ə r ə
uyğunluğunu nə z ə r ə
almağı tə l ə b edir. Likvidlik v ə faiz d
ə r ə c ə si riskl ə rinin t
əhlili aşağıdakı cə dv ə ld ə
verilmişdir. Cə dv ə ld ə
aşağıdakı mə lumatlar t ə
(i)
Şirkə
td ə n öd ənişin tə l ə b edil ə bildiyi ən yaxın müddə td ə maliyy ə öhd ə likl
ə ri üzr
ə
diskontlaşdırılmamış nağd və saitl
ə rin (h
ə m faiz h
ə m d
ə
əsas nağd və saitl ə r) h ə r ə k ə tin ə
ə saslanan qeyri-tör ə m ə maliyy
ə
aktivl ə rinin müqavil ə üzr
ə qalan öd əniş müddə ti v
ə ,
(ii)
Şirkə t t ə r ə find
ə n müxt
ə lif dövrl ə rd
daxil olması gözlə nil ən nağd və saitl ə r istisna olmaqla, Maliyy ə
aktivl ərinin diskontlaşdırılmamış ödəniş müddə tl ə rin ə habel ə , h
ə min aktivl ə r üzr
ə
ə ld ə olunacaq faizl ə r ə
ə saslanmaqla qeyri-tör ə m ə maliyy
ə aktivl
ə ri üçün gözl ə nil
ə n öd
əniş müddə ti.
“Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
28
q ədər 1 - 3 ay 3 aydan - 1 il ə qədər 1 - 5 il 31 dekabr 2015 C əmi
ə aktivləri
Kredit t
əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər 904,452
-
1,545,181
130,000 2,579,633
ə mi faiz hesablanan maliyy ə aktivl ə r 904,452 - 1,545,181 130,000 2,579,633
Pul v ə saitl
ə ri v
ə onlar
ı n ekvivalentl ə ri
30,841
- -
-
30,841 Komissiya üzr ə debitor borcu
36,629 -
-
-
36,629
əmi maliyyə aktivləri 971,922 - 1,545,181 130,000 2,647,103
Likvidlik interval ı
971,922 -
1,545,181
130,000
Faiz h
əssaslığı interval
904,452 -
1,545,181
130,000
əmi faiz həssaslığı intervalı 904,452 904,452 2,449,633 2,579,633
1 aya q ədər 1 - 3 ay 3 aydan - 1 il ə qədər 1 - 5 il 31 dekabr 2014 C əmi
ə aktivləri
Kredit t
əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər 450,000
450,000 986,427
355,000 2,241,427
ə mi faiz hesablanan maliyy ə aktivl ə r 450,000 450,000 986,427 355,000 2,241,427
Pul v ə saitl
ə ri v
ə onlar
ı n ekvivalentl ə ri
95,370
- -
-
95,370 Komissiya üzr ə debitor borcu
190,671 -
-
-
190,671
əmi maliyyə aktivləri 736,041 450,000 986,427 355,000 2,527,468
Likvidlik interval ı
736,041 450,000
986,427 350,000
Faiz h
əssaslığı interval
450,000 450,000
986,427 350,000
əmi faiz həssaslığı intervalı 450,000 900,000 1,886,427 2,241,427
Bazar riski
Bazar riski Şirkə tin m əruz qaldığı faiz də r ə
ə si riski, valyuta riski v ə dig
ə r qiym
ə t riskl
ə rind
ə n ibar
ə tdir. 2015 v ə
ə r ə rzind ə
Şirkə tin riski ölçm ə k üsulu v ə ya m
əruz qaldığı riskdə d əyişiklik olmamışdır. “Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
29 Faiz d ə r ə c ə si riski
Şirkə t bazaar v ə ziyy ə tinin m
ə nfi d
əyişikliklə rind
ə n yaranan mümkün z ə r
rl ə rin dövrü qiym ə tl ə ndirilm ə si vasit ə sil ə
ə dal ə tli d ə y ə rin faiz d ə r ə c ə si riskini idar ə
edir. Şirkətin İdarə Hey
əti Şirkə tin cari maliyy ə
ə ziyy
ətinin monitorinqini aparır, faiz d
ə r ə c ə sinin ə dal
ə tli d
ə y ə rinin d əyişmə
sin ə
Şirkə tin h
əssaslığını və
bunun Şirkə tin m ə nf əə tliliyin
ə t ə sirini qiym ə tl ə ndirir.
Aşağıdakı cə dv ə
ə rqliliyind ə mümkün d əyişikliklə r”
əsasında faiz də r ə c ə si riskinin h əssaslığının t ə hlilini göst ə rir. Bu d əyişiklə rin s
ə viyy
ə si r
ə hb ə rlik t ə r ə find
ə n mü
ə yy ə n edilir v ə
ə sas r
ə hb ər işçilə r ə risk hesabatları şə klind
ə verilir.
Vergid
ə n ə vv ə lki m ə nf əə t ə t ə sir:
31 dekabr 2015 31 dekabr 2014 Faiz d ərəcəsi Faiz d ərəcəsi Faiz d ərəcəsi Faiz d ərəcəsi +1% -1% +1% -1% Maliyy ə aktivləri :
Kredit t
əşkilatlarından alınacaq məbləğlər 25,796
(25,796)
22,414
(22,414)
ə n ə vv ə lki m ə nf əə t ə xalis t ə sir 25,796 (25,796) 22,414 (22,414)
Valyuta riski xarici valyuta kursunun d əyişmə si il
ə
ə laq ə dar maliyy ə al
ə tinin qiym ə tinin d
əyişmə si kimi
mü ə yy ən olunur. Şirkə t öz maliyy ə v
ə ziyy
ə ti v
ə pul v
ə saitl
ə rind
ə
geniş yayılmış xarici valyuta də r ə c ə l ə rinin d əyişmə sinin t ə sirin ə m əruz qalır.
Şirkə tin xarici valyuta mübadil ə si d ə r ə c ə sin ə m əruz qalması aşağıdakı cə dv ə ld ə göst
ərilmişdir:
AZN
Pul v əsaitləri və onların ekvivalentləri
26,651 4,185
5
30,841 Komissiya üzr ə debitor borcu
36,629 -
-
36,629 Kredit t əşkilatlarından alınacaq m əbləğlər
1,106,000
1,473,633 -
2,579,633 Əvvəlcədən ödənilmiş vergilər
1,093
-
-
1,093 Əmlak və avadanlıqlar
481,738 -
-
481,738 Qeyri-maddi aktivl ər
224,262
- -
224,262 Dig
ər aktivlər
6,110 -
-
6,110
əm i aktivl ər 1,882,483
əliklər
Dig ər öhdəliklər
54,930 -
4,262
59,192 T əxirə salınmış mənfəət vergisi öhd əlikləri
14,555
-
-
14,555
C əmi öhdəliklər 69,485
1,812,998
“Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
30
Pul v əsaitləri və onların ekvivalentləri
92,689 2,678
3
95,370 Komissiya üzr ə debitor borcu
190,671 -
-
190,671 Kredit t əşkilatlarından alın acaq m
2,241,427
-
-
2,241,427 Əvvəlcədən ödənilmiş vergilər
54,023 -
-
54,023 Əmlak və avadanlıqlar
451,109 -
-
451,109 Qeyri-maddi aktivl ər
262,494
- -
262,494 Dig
ər aktivlər
20,476 -
-
20,476
əmi aktivlər 3,312,889
əliklər
Dig ər öhdəliklər
59,164 -
-
59,164 T əxirə salınmış mənfəət vergisi öhd əlikləri
6,183
-
-
6,183
C əmi öhdəliklər 65,347
3,247,542
əssaslığı
Aşağıdakı cə dv ə ll ər ABŞ Dolları və AVRO-nun AZN- ə nisb
ə t ə n m ə z ə nn əsinin 10% artıb - azalmasına Şirkə tin h
rir. 10% h əssaslıq də r ə
əsi xarici valyuta riski haqqında hesabatı daxili rə hb ə rliy ə
t ə qdim ed ə rk ə n istifad ə olunur v ə r
ə hb ə rliyin xarici valyuta mübadil ə si d ə r ə c ə l ə rin
ə qiym
ə tl ə ndirm ə sini özünd ə
ə ks etdirir. H əssaslıq analizinə
yalnız balansda qalan xarici valyutada olan maliyyə vasit ə l ə ri daxildir v ə
ə l ə rin valyuta mübadil ə m ə z ə nn ə sind əki 10% artıb -azalma il ə konvertasiyaya düz əliş arasındakı fə rq n ə
ə r ə alınaraq hesablamalar hə yata keçirilir.
31 dekabr 2015 31 dekabr 2014
AZN / ABŞ dolları
AZN / ABŞ dolları
AZN / ABŞ dolları
AZN / ABŞ dolları
+10% -10%
+10%
-10%
Vergid ə n ə vv ə lki m ə nf əə t ə xalis t ə siri
147,782
(147,782) 268
(268)
31 dekabr 2014
AZN / AVRO AZN / AVRO
AZN / AVRO AZN / AVRO
+10%
-10%
+10%
-10%
Vergid ə n ə vv ə lki m ə nf əə t ə xalis t ə siri
(426)
426 -
-
“Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
31 H əssaslıq analizi ilə bağlı mə hdudiyy ə tl ə r
Yuxarıdakı cə dv ə ll ə r dig
ə r ehtimallarda d əyişikliklər olmadıqda əsas ehtimalların dəyişmə sinin t
ə sirini
ə ks
etdirir. Əslində
c ə dv ə ld ə qeyd edil ə n ehtimallarla dig ər faktorlar arasında qarşılıqlı ə laq
ə mövcuddur. Qeyd etm ək lazımdır ki, cə dv ə ld ə ki h
əssaslıq göstə ricil
ə ri x
ə tti funksiya üzr ə
valyuta m ə z ə nn ə sinin daha çox v ə ya az d əyişmə sin
ə
qarşı həssaslığı cə dv ə ld ə göst
ə ril
ə n r
ə q ə ml ə r əsasında birbaşa interpolyasiya v ə ekstrapolyasiya edil ə bilm
ə z.
H əssaslıq analizi Şirkə tin aktivl ə rinin v ə öhd
ə likl
ə rinin f
əal şə kild
ə idar
ə edildiyini n ə z
r ə
almır. Bundan ə lav ə, Şirkə tin maliyy ə v
ə ziyy
ə ti bazarda d əyişikliklər baş verdikdə d
əyişə bil
ə r. M
ə s ə l ən, Şirkə tin maliyy ə
riskinin idar ə edilm əsi strategiyası bazardakı dəyişikliklə r ə qarşı həssaslığın idarə edilm ə
ə z ə rd ə tutur. Bazardakı dəyişikliklə r mü
ə yy ə n h ə ddi keç ə nd ə Şirkə
tin r ə hb ə rliyi b
əzi investisiyaları satmaq, investisiya portfelinin strukturunu d əyişdirmə k v
ə ya mü
ə yy ən sığortalayıcı addımlar atmaq kimi qə rarlar h ə yata keçir ə
bil ə r. N
ə tic
ə d ə, ehtimallardakı dəyişikliklə r öhd ə likl ə r ə heç bir t ə sir göst ə rm ə y ə bil ə r, aktivl ə r is
ə maliyy
ə
v ə ziyy
əti haqqında hesabatda bazar qiymə ti il
ə d
ə y ə rl ə ndiril ə c ə k. Bel ə hallarda aktivl ə r v
ə öhd
ə likl
ə r üçün
müxt ə lif qiym ə tl ə ndirm ə
bazasından istifadə edilm
ə si xalis aktivl ə rin d
əyişmə sin
ə g ətirib çıxara bilə r.
Yuxarıda qeyd edilə n h əssaslıq tə hlill ə
ə
bağlı digə r m ə hdudiyy ə tl ə r ə
aşağıdakılar daxildir: yaxın dövrdə
mümkün bazar d əyişikliklə ri il
ə
bağlı hər hansı ə minlik olmadan qabaqcadan veril ə n v ə
yalnız Şirkə tin mövqeyini ə ks etdir
ən potensial riskin nümayiş etdirilmə si üçün hipotetik bazar d əyişikliklə rind
ə n istifad ə v
bütün faiz d ə r
c ə l ə rinin eyni qaydada h ə r
k ə
əsi ehtimalı. Document Outline
Download 1.48 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|