Baki fond birjasi
“Bakı Fond Birjası” Qapalı
Download 1.48 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- Maliyy ə aktivl ə rinin d ə y ə rsizl
- Maliyy ə aktivl ə rinin uçotdan silinm ə si
- “Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti
- Maliyy ə öhd ə likl ə ri
- Maliyy ə öhd ə likl ə rinin uçotdan silinm ə
- Maliyy ə aktiv v ə öhd ə likl ə
|
“Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
10 Maliyy ə aktivl ə rinin yenid ə n t ə snifl əşdirilmə si
Ə g ə r qeyri-tör ə m ə maliyy ə al ə tl ə ri ticar ət üçün saxlanılan kimi tə snifl əşdirilibsə v ə
satış mə qs ə dil ə il ə
saxlanmırsa, o aşağıdakı halların birində m ə nf əə t v
ə z
ə r ər hesabına ə dal ə tli d ə y ə rd ə yenid ə n t ə snifl
əşdirilmə lidir:
•
Ə g ər Şirkə tin maliyy ə aktivini n ə z ə rd ə tutulan dövr ə v
ə ya bitm ə dövrün
ə q
ə d ər saxlaması niyyə ti varsa, yuxarıda göstə ril ə
ə r v
ə
debitor borcları tə rifin ə cavab ver ə n maliyy
ə aktivl
ə ri kreditl ə r v
ə
debitor borcları kateqoriyasına aid edilə bil ə r; •
Dig ə r maliyy
ə aktivl
ər satıla bilə n maliyy
ə aktivl
ə ri v
ə ya öd
əniş tarixinə q ə d ər saxlanılan investisiyalar kimi nadir hallarda t ə snifl əşdirilə bil
ə r
Kreditl ə r v ə debitor borcu t ə rifl
ə rin
ə cavab ver ən satıla bilə n maliyy
ə aktivl
ə ri kimi t ə snifl
əşdirilə n maliyy
ə
aktivi ə g ər Şirkə tin onu n ə z ə rd ə tutulan dövr ə v ə ya bitm ə dövrün
ə q
ə d ə r saxlamaq niyy əti varsa, Şirkə tin krediti v ə
ya debitor borcu kateqoriyasına tə snifl əşdirilə
bil ə r. Maliyy
ə al
ə tl əri onların tə snifl əşdirilmə si tarixind ə
ə dal
ə tli d
ə y ə rl ə t ə snifl
əşdirilə bil
ər. Artıq mə nf əə t v ə z ə r ə r hesabında tanınmış hər hansı qaza nc v ə
ə r ər qaytarılmır. Maliyyə al ə tinin yenid ə n t
ə snifl
əşdirmə tarixin
ə
olan ə dal
ə tli d
ə y əri uyğun olaraq onun yeni də y ə ri v ə
ya amortizasiya olunmuş də y ə ri olur. Maliyy ə aktivl ə rinin d ə y ə rsizl əşmə si
Şirkə t maliyy ə aktivi v ə ya maliyy ə aktivl
ə ri qrupunun d ə y
rsizl əşmə
sin ə dair obyektiv sübutun olub- olmamasını müə yy ə n etm ə k m ə qs ə dil ə h ə r hesabat tarixind ə qiym
ə tl ə ndirm ə
aparır. Maliyyə aktivi v ə ya
maliyy ə aktivl əri qrupu yalnız o halda də y ə rsizl əşmiş hesab olunur ki, aktivin ilkin uçotundan sonra baş
vermiş bir və ya bir neç ə hadis ə
(baş vermiş “zə r ə r hadis ə si”) n
ə tic
ə sind
ə d ə y ə rsizl əşmənin baş vermə sin
ə
dair obyektiv sübut movcud olsun v ə bu z
ə r ə r hadis ə si (v ə ya hadis ə l
ri) maliyy ə aktivi v ə ya maliyy ə aktivl
ə ri
qrupu üzr ə t ə xmin edil ə n g
ə l ə c ə k pul v əsaiti axınlarına etibarlı şə kild
ə t ə xmin edil ə bil ə n t
ə sir göst
ə rsin.
D ə y ə rsizl əşmə y ə dair subutlara borcalanın və ə h ə miyy
ə tli maliyy ə ç
ə tinliyi il ə
əşmə si, faiz v ə ya
ə sas m
ə bl əğin ödə nilm ə m ə si v
ə ya od
ənişlə rd ə gecikm ə olmas ını göstə r ə n ə lam ə tl ə r, onların müflisləşmə si v ə
ə strukturunun yenid ə n t
əşkil edilməsi ehtimalı və
gecikdirilmiş ödənişlə rd ə
v ə
ya iqtisadi şə raitd
ə
baş verə n v ə defoltla ə laq
ə li olan d əyişikliklər kimi müşahidə edil
ə bil
ə n m
əlumatların t ə xmin edil ə n g ə l ə c ə k pul v əsaiti axınlarında qiymə tl ə ndiril ə bil ən azalma olmasını göstə rm əsi halları daxildir.
ə aktivl ə rinin uçotdan silinm ə si
Şirkə t maliyy ə
aktivini yalnız aktivlə
ə laq ə dar pul v əsaiti axınlarına müqavilə üzr
ə
hüquqların müddəti başa ç atdıqda və ya maliyy ə aktivini v ə aktiv
ə sahiblikl ə
laq ə dar olan ə h ə miyy ə tli d ə r ə c ə d ə bütün riskl ə ri v
ə
faydaları başqa müə ssis ə y ə ötürdükd ə uçotdan silir. Əg ər Şirkə t sahiblikl ə
laq ə dar olan ə h ə miyy ə tli d ə r ə c ə d ə bütün riskl ə ri v
ə
faydaları ötürmürsə v ə
ya saxlamırsa və ötürül
ə n aktiv üzr ə n
ə zar
ə t hüququnu saxlamağa davam edirsə, bu zaman Şirkə t aktiv üzr ə
öd ə nilm ə si ehtimal edil ə n
ə bl əğlə r üzr ə
ə laq
ə dar öhd
ə likl
əri uçota alır.
Ə g ər Şirkət ötürülmüş maliyyə aktivin ə sahiblikl ə
ə laq ə dar olan ə h ə miyy ə tli d ə r ə c ə d ə bütün riskl ə ri v
ə
faydaları saxlayırsa, bu zaman Şirkə t maliyy ə aktivini uçota almaqda davam edir v ə
eyni zamanda alınmış m ə bl əğlə ri girovla t əmin olunmuş borc öhdəliyi kimi tanıyır.
Maliyy ə aktivinin tamamil ə uçotdan silinm əsi zamanı aktivin balans də y ə ri v ə
alınmış və
alınacaq mə bl əğlə
rin v ə dig ə r m ə cmu g
ə lirl
ə rd ə tanınmış və
kapital hesabında yığılmış ümumi gə lir v ə ya z ə r ə rin c əmi arasındakı f ə
ə nf əə t v ə z ə r ər hesablarında tanınır. “Bakı Fond Birjası” Qapalı S ə hmdar C ə miyy ə ti 31 dekabr 2015-ci il tarixin ə bit ə n il üzr ə maliyy ə hesabatlarına qeydlər (davamı) (Az ərbaycan manatı ilə )
11 Maliyy__ə___öhd__ə__likl__ə__rinin_uçotdan_silinm__ə'>Maliyy
ə aktivinin tamamil ə uçotdan silinm ə diyi hallarda (m ə s
l ən, Şirkət ötürülmüş aktivin bir hissə sini yenid
ən almaq imkanını saxladıqda və ya sahiblikl ə
laq ə dar olan ə h ə miyy ə tli d ə r ə c ə d ə bütün riskl ə rin v
ə
faydaların saxlanması ilə n ə tic ə l ə nm ə y ə n kiçik bir hiss əsini saxladıqda və
Şirkə t n ə zar ə t hüququnu özünd ə
t maliyy ə aktivinin ə vv ə lki balans d ə y ə rini davam ed ən iştirak üzrə
uçota almağa davam etdiyi hiss ə v ə
artıq uçota almadığı hissə arasında ötürmə tarixind ə o hiss ə l ə rin nisbi ə dal ə tli d
ə y ə rl ə ri əsasında bölüşdürür. Artıq uçota alınmayan hissə üzr
ə
bölüşdürülmüş balans də y ə ri v ə
artıq uçota alınmayan hissə üzr
ə
alınmış mə bl əğin və
ona aid edilmiş digə r m ə
ə lirl
ə rd ə tanınmış ümumi gə lir v ə
ya z ə r ə rin c
əmi arasındakı fə rq m
ə nf əə t v ə z ə r ər hesablarında tanınır. Digə r m ə cmu g ə lirl
ə rd ə tanınmış ümumi g ə
ə ya z
ə r ər uçota alınmaqda davam edə n hiss ə v ə
artıq uçota alınmayan hissə arasında o hiss ə
ə rin nisbi ə dal
ə tli d
ə y ə rl ə ri əsasında bölüşdürülür.
Maliyy ə öhd ə likl ə ri
Maliyy ə öhd
ə likl
ə ri “MZH
ƏD (m ə nf əə t v ə z ə r ə r hesa bına ə
dal ə tli d ə y ə rl ə ) maliyy ə öhd
ə likl
ə ri” v
ə ya “dig ə r
ə öhd
ə likl
ə ri” kimi t ə snifl
əşdirilir.
MZH ƏD
Maliyy ə öhd
ə likl
ə ri ticar
ə t m
ə qs ə dl ə ri il ə
saxlanıldıqda və ya xüsusi olaraq MZH ƏD n ə
z ə rd ə tutulduqda MZH ƏD maliyyə öhd ə likl ə ri kimi t ə snifl
əşdiril ir.
MZH
ƏD maliyyə öhd
ə likl
ə ri
ə dal
ə tli d
ə y ə rl ə göst ə rilir v
ə yenid
ə n qiym
ə tl ə ndirm ə
zamanı yaranan mə nf əə t v ə
z ə r ə r m
ə bl əğlə ri müvafiq olaraq m ə nf əə t v
ə z
ə r ər hesablarında tanınır. Mə nf əə t v ə z
ə r ər hesablarında tanınan xalis mə nf əə t v ə ya z ə r ə r ə maliyy ə öhd
ə liyi üzr
ə öd
ə nil
ə n bütün faizl ə r daxildir v ə bu m
ə bl əğ mə cmu g əlir hesabatında “digə r g ə lirl ə r/(z
ə r ə rl ə r)” b ə ndind
ə öz
əksini tapır.
Dig ə r maliyy ə öhd ə likl ə ri
Dig ə r maliyy
ə öhd
ə likl
ə ri ilkin olaraq bütün ə m
liyyat x ə rcl əri çıxıldıqdan sonra ə dal
ə tli d
ə y ə rl ə
qiym ə tl ə ndirilir.
Dig
ə r maliyy
ə öhd
ə likl
əri sonrakı dövrlə rd ə effektiv faiz d ə r ə c ə si metodundan istifad ə etm ə kl ə amortizasiya olunmuş maya də y ə
ə qiym
ə tl ə ndirilir v ə faiz x ə rcl
ə ri effektiv g ə lir
əsasında tanınır.
Effektiv faiz d ə r ə c ə si metodu maliyy ə öhd əliyinin amortizasiya olunmuş maya də y ərinin hesablanması və faiz x ə rcinin müvafiq dövrl ə r üzr ə
paylaşdırılması metodudur. Effektiv faiz də r ə c ə si maliyy ə öhd
ə liyinin gözl ə nil
ə n istifad ə müdd
ə ti üzr
ə v
ə
ya (müvafiq olduqda) daha qısa müddə t üzr ə t ə xmin edil ə n g
ə l ə c ə kd ə öd
ə nil
ə c ə k pul v
ə saitl
ə rini maliyy ə öhd
ə likl
ərinin ilkin tanınma zamanı xalis balans də y ə rin ə d əqiq diskontlaşdıran d ə r ə c ə dir.
Maliyy ə öhd ə likl ə rinin uçotdan silinm ə si
Maliyy ə öhd
ə likl
əri yalnız Şirkə tin öhd
ə likl
ə rinin silinm ə si, l
əğv edilmə si v
ə ya müdd ətinin başa çatması hallarında uçotdan silinir. Uçotdan silinmiş maliyyə öhd ə
ə y ə ri il ə öd ənilmiş və ya öd
ə nil
ə c ə k m ə bl əğlə
rin c əmi arasındakı fə rq m ə
əə t v
ə z ə r ər hesablarında tanınır.
ə aktiv v ə öhd ə likl ə rinin ə v ə zl əşdirilmə si
Şirkətin tanınmış mə bl əğlə
ri ə v ə zl əşdirmə k üçün mü ə yy ən edilmiş hüququ olduqda və
Şirkə tin ya öd ənişi
xalis şə kild
ə yerin
ə yetirm
ə k, ya da eyni zamanda aktivi realizasiya etm ə k v
ə öhd
ə liyi öd
ə m ə k niyy ə ti olduqda maliyy ə aktivl ə ri v
ə öhd
ə likl
ə ri
ə v ə zl əşdirilir və maliyy ə v ə ziyy
əti haqqında hesabatda xalis şə kild
ə
göst ə rilir. Uçotdan silinm ə üçün t
ə l ə bl ə r ə cavab verm ə y
n maliyy ə aktivinin ötürülm əsinin uçotu zamanı Şirkə
t ötürül ə n maliyy ə aktivini v ə onunla
ə laq
ə li olan öhd ə liyi
ə v ə zl əşdi
rilmir
|
