Банк иши 146 8-mavzu. Aylanma mablag’lar va mijozlarning kreditga layoqatligini baholash usullari reja

8.4. Biznes reja va uni kreditlash jarayonidagi o’rni. 
Biznesning maqsadi-odatda,foydani barqaror holga keltirish va uni mutaa’sil oshirib 
borishdir.Tadbirkorning hamma o’y-fikrlari,xarakatlari va sarf-xarajatlari aynan foyda olishga 
qaratilgan bo’ladi.Bu foyda biznesning keyingi rvojlanishi va sotsial ehtiyojlarini qondirishga 
qaratilganidir. Ya’ni:
Har qanday ishda bo’lganidek,biznesda ham muvoffaqiyat o’z-o’zidan kelmaydi. Uning 
zaminida har doim og’ir mexnat, uddaburonlik, moxirlik, bilimdonlik va tashabbus yotadi. 
Vaholanki, tashabbus bilan birga bu fazilatlaru xislatlarni to’xtovsiz kamol toptirib borish lozim 
bo’ladi. 
Xulosa qilib aytigan bo’lsak, “Biznes”ga ibora – li qilib quyidagicha ta’rif berish mumkin:
“Biznes, ma’lum ma’noda, birovlarning cho’ntagidagi pulni zo’rlik ishlatmay olish 
san’atidir” (Sh.Rustavelle) 
Biznesning maqsadlari, vazifalari va pirovard natijalari nechog’lik aniq belgilab olingan 
bo’lsa, uning xatari xam shunga yarasha kam bo’ladi. 
Biznes bilan shug’ullanishdan asosiy maqsad foyda olishdir. 
Biznes-rejaning vazifalari 
1.Korxonaning qanday faoliyat olib borishi va bozorda qanday o’rinni egalashini aniq 
yoritib berishi kerak; 
2.Tashkil etilayotgan korxonaning barcha ishlab chiqarish tavsifini aniq yoritishi lozim; 
3.Korxona faoliyat yuritish sxemasining har bir bosqichini to’liq ifodalashi lozim; 
4.Moliya mablag’larini boshqarish dasturini o’z ichiga olgan holda,undan foydalanish 
samaradorligini ta’minlashi lozim; 
5.Kredit beruvchi banklarga korxona faoliyatining istiqbollarini ko’rsatib berishi lozim. 

---

Банк иши 
156 
1-rasm. Biznes-reja maqsadi
57
. 
Biznes-rejaning na’munaviy tuzilish tarkibi 
1.Loyixaning maqsadi; 
2.Loyixaning tashabbuskori; 
2.1.Tashabbuskorning statusi,rekvizitlari va tuzilish tarkibi; 
2.2.Tashabbuskorning bozordagi o’rni; 
3.Bozor va marketing kontseptsiyasi; 
3.1.Bozorning tarkibiy tuzilishi va tavsifi.maxsulotning (xizmatning) raqobatbardoshlig; 
3.2.Sohaning (firmanig) mavjud salohiyati,bozordagi mavjud raqobatchilari; 
3.3.Maxsulotga (xizmatga) bo’lgan talab va uni o’sishining asosiy omillari; 
3.4.Marketing kontseptsiyasi,sotish istiqbollari; 
3.5.Bozorlarning joylashishi; 
3.6.Maxsulot (xizmatini)sotishni tashkil etish; 
4.Ishlab chiqarish (xizmat ko’rsatish) ob’ektining joylashishi; 
4.1.Tanlangan joyning tavsifi; 
4.2.Bozorlardan uzoqligi va mavjud transport kommunikatsiyalari; 
4.3.Ob’ektining atrof-muxit va ekologiya ta’siri; 
5.Loyixaning umumiy qiymati; 
6.Texnologiya va loyialashtirish; 
7.moddiy resurslar; 
8.Ishchi kuchi; 
9.Soliqlar; 
10. Reklama; 
11.Moliyaviy vaholash; 
12.Xulosa; 
12.1.Loyixaning asosiy yutuqlari hamda kamchiliklari; 
12.2.Loyixa bo’yicha mavjud xavf-xatarlar; 
Biznes-rejasi tarkibiga, odatda, titul varagi, mundarija, uning asosiy bo’limlarining xisob-
kitoblar, jadvallar, grafiklar va shu kabilar ilova qilingan matni (mazmuni), shuningdek, ilovalar – 
boshlangich ma’lumotlar, kontraktlar, litsenziyalar va shu kabilar nusxalari, etkazib beruvchilarning 
preysko’rantlari, eksport xulosalari va baxolar, sertifikatlar va asosiy matnning qismi bo’lmasa-da, 
lekin biznes-rejasida tilga olingan boshqa xujjatlar xam kushib qo’yiladi. 
umumiy talablar:
- xar bir bo’lim tadkikotlar yoki xisob-kitoblar bilan tasdiklangan va tegishli xujjatlar bilan 
rasmiylashtirilgan tekshirilgan boshlangich ma’lumotlar asosida shakllantiriladi; 
- xisob-kitob jadvallari xo’jalik yuritish sub’ekti faoliyatining o’ziga xos xususiyatlari 
asosida to’ziladi; 
57
Muallif ishlanmasi. 
Tovar va xizmatlarni 
ishlab chiqarish 
Foyda 
Biznesni rivojlantirish 
Sotsial maqsadlar 

---