Банк иши 146 8-mavzu. Aylanma mablag’lar va mijozlarning kreditga layoqatligini baholash usullari reja

Банк иши 
157 
- boshlangich va boshqa ma’lumotlarni tasdiklovchi xujjatlar (kontraktdan oldingi, kontrakt, 
ta’sis va xisobot xujjatlari nusxalari, auditorlik tekshirish materiallari) aloxida tartibda 
rasmiylashtiriladi; 
- yangi va yuksak texnologiyalarga asoslangan ishlab chiqarish (korxona)larni asoslashga 
doir axborotlar amal qilib turgan normativlarga muvofik rasmiylashtiriladi, muayyan bo’lim 
tarkibida keltiriladi yoki ilova shaklida rasmiylashtiriladi.
Biznes-rejasini ishlab chiqishda qo’yidagi tamoyillar va yondashuvlarga rioya qilish tavsiya 
etiladi: 
- biznes-rejasining ishlab chiqarish va moliya-iqtisodiy jixatlarini tadkik qilishda loyixa 
boshlangich parametrlari o’zgarishining uning samaradorligi va amalga oshirilishiga ko’rsatadigan 
ta’sirini baxolashga imkon beradigan imitatsion modellashtirish va diskontirlash uslublaridan 
foydalanish tavsiya qilinadi; 
- ayrim ishlab chiqarishlarni tashkil etishda yoki qayta ta’mirlashda investitsiya loyixasining 
umuman korxonaning ishlab chiqarish faoliyatiga ta’sirini va korxona ishlab chiqarish faoliyatining 
investitsiya loyixasiga ta’sirini ko’rsatish kerak bo’ladi;
- yangi korxonani ko’rish xaqidagi masalalarni xal etishda uni mavjud maydonchalarda 
(qayta ta’mirlashda) yoki yangi maydonchalarda joylashtirishning muqobil xisob-kitoblari va 
asoslarini bajarish zarur; 
- davlat mablag’lari yoki uning preferentsiya (imtiyoz)lari ishtirokida amalga oshiriladigan 
loyixalar uchun imtiyozlar berilgan va imtiyozlar berilmagan xollardagi byudjet va byudjetdan 
tashkari fondlarga to’lovlar, shuningdek, davlatning zararlari va ularning kompensatsiyalari 
(yukotishlar)ning xisob-kitoblari bajarilishi lozim; 
- biznes-rejasi investitsiya loyixasi amalga oshiriladigan butun davr uchun to’zilishi kerak, 
bunday davr qarzga olingan mablag’larning qaytarilishi muddati plyus bir yilni kamrab oladi 
(xisob-kitobning boshqacha asoslangan ko’rsatkichlarini belgilashga xam yo’l qo’yiladi); 
- davlat boshqaruvi organlariga takdim etiladigan xisob-kitob (jadval)lardagi axborotni aks 
ettirish kadami bir yilga teng bo’lishi lozim; 
- amalga oshirilishi uchun erkin almashtiriladigan valyutadagi mablag’lar talab etilmaydigan 
biznes-rejasida xamma xisob-kitoblar milliy valyutada amalga oshiriladi (inflyatsiyani xisobga 
olgan xolda prognozli narxlarda), boshqa xollarda – bundan tashkari yana shartli birliklarda (shartli 
birlik qilib, odatda, AKSh dollari yoki boshqa konvertatsiya qilinadigan valyuta) olinadi. 
Investitsiya loyixasining biznes-rejasini to’liq xajmda ishlab chiqishda ularning natijalari 
«Investitsiya loyixasi pasporti» shaklida, boshqa xollarda – «Investitsiya taklifi» shaklida 
rasmiylashtiriladi. 
Investitsiya pasporti – bu mustakil ekspert tomonidan tayyorlangan, korxona (firma, 
kompaniya va shu kabi)larning ishlab chiqarish-xo’jalik va moliya-iqtisodiy faoliyati xaqidagi bir 
kator (3-5) yillar uchun dinamikadagi axborotni o’z ichiga oladigan xujjatdir. Uni ishlab 
chiqishning majburiy sharti tijorat va ishlab chiqarish sirlarini saklashdan iborat