Barqaror rivojlanish va atrof-muhit musaffoligining asosiy omili

Amaliyotlar

• 
  Qayta ishlash
  
• 
  Qayta foydalanish
  
• 
  Chiqindilarni minimallashtirish
  
• 
  Yumshatish
  
• 
  Ifloslanishning oldini olish
  
• 
  Kompost
  

Qurilmalar

• 
  Havoning ifloslanishini nazorat qilish
  
• 
  Changni yigʻish tizimlari
  
• 
  Termal oksidlovchi
  
• 
  Bagajlar
  
• 
  Siklonlar
  
• 
  Elektrostatik choʻktirgichlar
  

• 
  Biologik suzgich
  
• 
  Sedimentatsiya (birlamchi davolash)
  
• 
  Faollashtirilgan loy biotozalagichlari (ikkilamchi tozalash; sanoat oqava suvlari uchun ham ishlatiladi)
  
• 
  Gazlangan lagunalar
  
• 
  Qurilgan botqoq yerlar (shuningdek, shahar oqimi uchun ishlatiladi)
  
• 
  Sanoat oqava suvlarini tozalash
  
• 
  API moy-suv separatorlari^[68]
  
• 
  Biofiltrlar
  
• 
  Kukunli faollashtirilgan uglerod bilan ishlov berish
  
• 
  Ultrafiltratsiya
  
• 
  Bugʻ bilan qayta tiklash tizimlari
  
• 
  Fitoremediatsiya
  

Narxi Ifloslantirishning narxi bor. Ifloslanish, firmalar uchun turli xarajatlarni keltirib chiqarishi mumkin. 2005-yilda AQShda ifloslanishni kamaytirish uchun kapital va operatsion xarajatlar qariyb 27 milliard dollarni tashkil etgan. Eng ifloslantiruvchi sanoatlar Rivojlanayotgan mamlakatlarda hayotga xavf tugʻdiruvchi ifloslanishni bartaraf etishga bagʻishlangan „The Pure Earth“ xalqaro notijorat tashkiloti har yili dunyodagi eng ifloslantiruvchi sanoat tarmoqlari roʻyxatini eʼlon qiladi. Quyida 2016-yil uchun roʻyxat berilgan:

• 
  Qoʻrgʻoshin kislotali akkumulyatorlarni qayta ishlash
  
• 
  Konchilik va qazib oluvchi metallurgiya
  
• 
  Qoʻrgʻoshin eritish
  
• 
  Oshlash
  
• 
  Chiqindixonalar
  
• 
  Sanoat parklari
  
• 
  Kimyo sanoati
  
• 
  Ishlab chiqarish
  
• 
  Boʻyash
  

Qishloq xoʻjaligi va savdo siyosati instituti hamda GRAINning 2018-yilgi hisobotida aytilishicha, goʻsht va sut ishlab chiqarish sanoati dunyoning eng yomon ifloslantiruvchilari sifatida neft sanoatidan ham oʻzib ketishga tayyor. Qazib olinadigan yoqilgʻi bilan bogʻliq sanoatlar Faqatgina qazib olinadigan yoqilgʻidan foydalanish bilan bogʻliq boʻlgan tashqi havoning ifloslanishi har yili 3,61 million kishining oʻlimiga sabab boʻladi, bu esa iqlim oʻzgarishining asosiy omili boʻlishdan tashqari, inson oʻlimiga eng katta hissa qoʻshuvchi omillardan biriga aylangan. Tarixi XX asrgacha Havoning ifloslanishi har doim sivilizatsiyalarga hamroh boʻlgan. Ifloslanish ibtidoiy jamiyatdan, yaʼni inson birinchi olovni yaratgan paytdan boshlangan. Metall zarb qilish uydan tashqaridagi havoning sezilarli darajada ifloslanishini yaratishda asosiy burilish nuqtasi boʻlib koʻrinadi. Grenlandiyadagi muzliklarning asosiy namunalari yunon, rim va xitoy metallarini ishlab chiqarishi bilan bogʻliq ifloslanishning koʻpayganini koʻrsatadi. AQShda havoning ifloslanishi, 1973-yil Koʻmir va oʻtinning yoqilishi va koʻplab otlarning jamoa joylarida toʻplanishi shaharlarni asosiy ifloslanish manbalariga aylantirgan. Angliya qiroli Edward 1272-yilda Londonda dengiz koʻmirini yoqishni eʼlon qilib, uning tutuni muammoga aylanganidan keyin yoqishni taqiqlangan. XIX asrSanoat inqilobi bugungi kunda biz bilgan atrof-muhitning ifloslanishini tugʻdirgan. London, shuningdek, 1858-yilda Temza boʻylab suv sifati bilan bogʻliq muammolarning oldingi ekstremal holatlaridan birini qayd etgan, bu esa tez orada London kanalizatsiya tizimining qurilishiga olib kelgan. Aholining oʻsishi mahallalarning chiqindilar bilan bogʻliq muammolarini hal qilish qobiliyatidan ancha oshib ketganligi sababli ifloslanish holatlari kuchaygan. Islohotchilar kanalizatsiya tizimlarini va toza suvni talab qila boshlaganlar. 1870-yilda Berlindagi sanitariya sharoitlari Yevropadagi eng yomon sharoitlardan biri edi. XX—XXI asrlar Jahon milliy poytaxti uchun ibtidoiy sharoitlar chidab boʻlmas edi va Germaniya imperiyasi hukumati nafaqat kamchiliklarni bartaraf etish, balki Berlinni dunyoning namunaviy shahri sifatida shakllantirish uchun olimlar, muhandislar va shaharsozlarni qurilish ishlariga jalb qilgan. 1906-yilda ingliz mutaxassisi Berlin „jamoat hayotining ilm-fan, tartib va uslubining eng toʻliq qoʻllanilishi“ degan xulosaga kelgan va „bu fuqarolik boshqaruvining moʻjizasi, u yerdagi eng zamonaviy va eng mukammal tashkil etilgan shahar“ deb qoʻshimcha qilgan. 20-asrning boshlariga qadar, Ichki ishlar vazirligi qoshida havo ifloslanishi boʻyicha qisqa muddatli idora tashkil etilgunga qadar boshqa shaharlar ham mamlakat boʻylab kuzatilgan. 1940-yillarning oxirida Los-Anjeles va Donora (Pensilvaniya) shaharlarida ekstremal tutun hodisalari kuzatilgan va bu yana bir ommaviy eslatma boʻlib xizmat qilgan. Tayvanning tutun bilan ifloslangan koʻrinishi Kechqurun yoqiladigan yorugʻliklar bilan ifloslanish global muammoga aylanib bormoqda, muammo shahar markazlarida yanada jiddiyroq aks etadi, ammo shunga qaramay, shaharlardan uzoqda joylashgan katta hududlarni ham ifloslantirmoqda. Mahalliy va global ifloslanishning oʻsib borayotgan dalillaridan tobora xabardor boʻlgan jamoatchilik orasida atrof-muhitga nisbatan inson taʼsirini cheklashga intiladigan ekologiya va atrof-muhit harakatining paydo boʻlishiga olib kelgan.
Shuningdek qarang

• 
  Biologik ifloslanish
  
• 
  Kimyoviy ifloslanish
  
• 
  Atrof-muhit salomatligi
  
• 
  Ekologik irqchilik
  
• 
  Aholining haddan tashqari ko'payishi
  
• 
  Ifloslanishning neyroplastik ta'siri
  
• 
  Toza havo qonuni bo'yicha issiqxona gazlarini tartibga solish
  
• 
  Ifloslanish mustamlakachilikdir
  
• 
  Qurbonlik zonasi