Qodirov A. Vaqt va kaJendar. - Т.: «O'zbekiston». 1977.
Mavzu:O‟rta Osiyoda qo‟llanilgan og‟irlik, uzunlik va
hajm o'lchov birliklari.
Reja:
1.Og'irlik o‟lchov birliklari.
2.Uzunlik o'lchov birliklari.
3. Hajm o'lchov birliklari.
Og‟irlik o'lchov birliklari - narsalaming miqdorini ifodalash uchun qo'llaniladigan
o'lchov birliklari. Ajdodlarimiz og'irlikni o'lchashning bir qancha turlarini asta sekinlik bilan
kashf qilib keldilar. Avvallari narsalaming miqdori faqat biror sig'imga ega bo'lgan idish bilan
o‘lchangan bo'lsa, keyinchalik ba'zi o'lchov vositalari yordamida aniqlanadigan bo'ldi. Natijada
og'irlik o'lchash uchun yuzlab o'lchov va o'lchov birliklari kashf etildi.
Buyuk allomalar Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali Ibn Sino, Zahriddin Muhammad Bobur
asarlarida juda ko'plab o'lchov birliklari keltirilgan. Ularning ko'pchiligi hozirgi kunda ham o'z
kuchini yuqotmagan. Misqol, pud, botmon, karb o'lchov birliklariga ko'p duch kelamiz. Bu
o'lchov birliklari xalqimiz hayotida keng qo'llanilibgina qolmasdan, iyyor-o'lchov va o'lchash
ishlari bilan shug'ullanuvchi shaxslar bo'lib, ular metall sofligini sinash, bozordagi tosh tarozilar
to'g'riligini, muomaladagi oltin va kumush pullarning sofligini tekshirib, og'irligini o'lchash bilan
shug'ulanganlar.
49
49
N.Axrorov. Qadimiy o'lchov birliklari. T.1996, 40-bet.
Do'stlaringiz bilan baham: |