Baxtiyor mengliyev

Mantiqiy mushohada uchun 
1. Kibr va g‘urur leksemalari qanday leksik-semantik 
munosabat hosil qiladi? 
2. Nodon, ahmoq, va dono leksemalarini muhim belgisi asosida 
lug‘atdan foydalanib, darajalanish qatoriga tizing. 
Mavzuni mustahkamlash uchun savol va topshiriqlar 
1.Leksik-semantik va leksik-shakliy munosabatlar qanday 
farqlanadi? 
2.Leksik-semantik 
munosabatlar 
o‘z 
ichiga 
qaysi 
munosabatlarni oladi? 
3.Sinonimik qatorda farqlovchi belgi qanda semadan iborat 
bo‘ladi? 
3.Sinonimik qatorning antonimik juftlikka munosabati qanday? 
4.Darajalanish va sinonimiya munosabatini oydinlashtiring, 
5.Darajalanish va sinonimiya ko‘lamini farqlang. 
6.Uyadoshlik munosabati nima va u qanday lug‘atlarda aks 
etadi? 
 
Glossariy 
Leksik-semantik munosabat – leksemalarlarning o‘zaro 
ma’no asosidagi o‘xshashlik va farqlari 
leksik-shakliy munosabat – leksemalarning o‘zaro shakl 
asosidagi o‘xshashlik va farqlari 
sinonimik munosabat – bir turkumga mansub leksemalarning 
atash semalari asosida farqlanib, ifoda semalari asosidagi birlashish 
munosabati 
sinonim – bir turkumga mansub atash semalari asosida tuzilgan 
leksik qatordagi ifoda semasi bilan farqlanuvchi leksema 
antonimik munosabat – bir turkumga mansub leksemalarning 
zid denotativ semalar asosida qarama-qarshi qo‘yilishi
175

---

antonim – zid denotativ semalar asosida qarama-qarshi 
qo‘yilgan bir turkumga mansub ikki leksemadan biri 
graduonimik munosabat – bir turkumga mansub ikkitadan 
ortiq leksemalarning o‘zaro biror belgining oshib yoki kamayib 
borishiga asoslangan munosabati
graduonim – darajalanish qatoriga kiruvchi leksema