«Bayanlar toplamı» mbs ha’m u’zliksiz oqıw bag’darlamasındag’ı oqıwshılardın’ baylanıslı so’ylewin o’siriwge tiyisli talaplardan kelip shıqqan halda du’zildi. Toplamdag’ı tekstler tematikalıq ta’repten ra’n’be-ra’n’

Imla: buyımlar, erjetipti, shaqa, moyıntırıq so’zleri ha’m izbe-iz kelgen birdey dawıslı so’zler u’stinde islenedi.
Analiz: Baltabay ag’ashlardan neler isler eken? Usta ullarına qanday jumıs buyırdı? Ol neden pazna, neden moyıntırıq isledi? Ne ushın kishi ulınan haqıyqıy usta shıg’ar eken?
Oqıwshılar «Usta Baltabay» tekstin ana tili da’pterlerinen qayta oqıydı ha’m o’z betinshe reje du’zedi. Onı birgelikte analiz qıladı.
Reje:
1. Baltabay usta.
2. Baltabaydın’ tapsırması.
3. Usta pazna isledi.
4. Baltabay moyıntırıq isledi.
5. Haqıyqıy usta.
Tekst reje tiykarında aytıp beriledi, son’ jazıladı. Bayan jazıp atırg’anda balalardan da’pterlerin jawıp qoyıw talap etiledi.
Tayanısh so’zler: isler eken, buyırıptı, quwrag’an, shaqa keltiripti, pazna, juwanlıg’ı, bilektey, moyıntırıq, terekzardı, taba almaptı, haqıyqıy.


Pahlavan Mahmud
Pahlavan Mahmud Xiywa jaqınında postındoz shan’arag’ında du’nyag’a keldi. Mahmud U’rgenish ha’m Xiywa medreselerinde bilim aldı. Milliy gu’res qag’ıydaların u’yrendi. Jigitlik shag’ınan-aq jawrını jerge tiymegen bahadır bolıp tanıldı.
Pahlavan Shıg’ıstın’ barlıq ma’mleketlerindegi jarıslarda qatnastı. Tek jen’iske eristi. Tu’sken sıylıqlardı jetim-jesirlerge u’lestirip berer edi. O’zi bolsa ata ka’sibi postındozlıq penen ku’n keshirer edi.
Pahlavan Mahmud tuwılg’an qalasında du’nyadan o’tti. Atamız qa’biri u’stine maqbara tiklengen. Bu’gingi ku’nde maqbara zıyarat ornına aylandı. (70 so’z)


Imla: Atlıqlardın’ (adam ha’m qalalar atları) jazılıwı ha’m jup so’zlerdin’ jazılıwı u’stinde islenedi.
Analiz: Kim qay jerde tuwıldı? Mahmud qay jerde oqıdı ha’m neler u’yrendi? Pahlavannın’ insanıylıg’ın neden bildin’iz?
Reje du’ziwge tayarlaw: Oqıwshılar gu’rrin’nin’ birinshi ha’m ekinshi bo’limin da’pterge jazg’an. Reje du’ziwde jazılg’an tekstten paydalanadı.
1. Pahlavan Mahmud qashan qay jerde tuwıldı? (Oqıwshılar tuwılg’an jıl ha’m sa’neni aytadı) Oqıtıwshı bolsa klass jazıw taxtasına Xiywa so’zin jazadı. Oqıwshılar teksttin’ ekinshi bo’limin da’pterlerinen oqıydı ha’m birgelikte tema qoyadı.
2. Mahmud bilim alıw, bahadır bolıp tanılıwı ushın neler qıldı? (Oqıwshılar ha’reketti bildirgen so’zlerdi izbe-iz aytadı) Oqıtıwshı bolsa klass jazıw taxtasına bilim aldı, eristi, u’yrendi, tanıldı so’zlerin jazadı.
3. U’shinshi bo’limde Mahmudtın’ qanday pazıyletleri berilgen? Oqıtıwshı u’shinshi bo’limdi oqıp beredi. O’tilgen tekstke birgelikte tema qoyadı. Son’ oqıtıwshı oqıwshılarg’a to’rtinshi bo’limdi oqıp beredi. Oqılg’an tekstke tema qoyadı. Usı ta’rtipte reje du’ziledi.
Reje u’lgisi:
1. Pahlavan Mahmud qay jerde du’nyag’a keldi?
2. Ol nelerdi u’yrendi?
3. Pahlavan Shıg’ıs ma’mleketlerinde ne qıldı?
4. Ne zıyarat ornına aylandı?
Yamasa
1. Pahlavan Mahmud du’nyag’a keldi.
2. Ol bahadır bolıp tanıldı.
3. Postındozlıq penen ku’n ko’rdi.
4. Muqaddes zıyarat ornı.
Bayan jazıp atırg’anda oqıwshılarg’a o’z da’pterlerin jawıp qoyıw tu’sindiriledi.