Psixologik himoya sxemalari ettita mexanizmni o'z ichiga oladi: - Bostirish. Asosiy mexanizm, uning maqsadi mavjud istaklarni qondirishning iloji bo'lmaganda ongdan olib tashlashdir. Tuyg'u va xotiralarni bostirish qisman yoki to'liq bo'lishi mumkin, buning natijasida odam asta-sekin o'tgan voqealarni unutadi. Bu ko'pincha yangi muammolar manbai (masalan: odam oldingi va'dalarini unutadi). Ko'pincha u somatik kasalliklarning (bosh og'rig'i, yurak patologiyalari, onkologik kasalliklar) sababi bo'ladi.
- Inkor qilish. Shaxs har qanday hodisaning amalga oshishi faktini inkor etadi, fantaziyada "ketadi". Ko'pincha odam o'z mulohazalari va harakatlaridagi qarama-qarshiliklarni sezmaydi, shuning uchun uni boshqalar ko'pincha beparvo, mas'uliyatsiz, noadekvat odam sifatida qabul qiladilar.
- Ratsionalizatsiya. O'zini oqlash usuli, jamiyat tomonidan qabul qilinishi mumkin bo'lmagan xatti-harakatlarni tushuntirish va asoslash uchun mantiqiy axloqiy dalillarni yaratish, o'z xohish-istaklari va fikrlarini keltirib chiqaradi.
Inversiya. Haqiqiy fikr va hissiyotlarni ongli ravishda almashtirish, aslida amalga oshirilgan harakatlar butunlay qarama-qarshi bo'lganlar bilan. - Inversiya. Haqiqiy fikr va hissiyotlarni ongli ravishda almashtirish, aslida amalga oshirilgan harakatlar butunlay qarama-qarshi bo'lganlar bilan.
- Proyeksiya. Individual o'zining salbiy fazilatlarini, salbiy fikrlarini, nosog'lom his-tuyg'ularini boshqalarga qaratadi. Bu o'z-o'zini oqlash mexanizmi.
- Izolyatsiya. Eng xavfli javob sxemasi. Shaxs tahdid qiluvchi komponentni, xavfli vaziyatni butun shaxsiyatidan ajratib turadi. Bu shaxsiyatning bo'linishiga olib kelishi mumkin, shizofreniya rivojlanishiga olib kelishi mumkin.
- Regressiya. Mavzu stress omillariga javob berishning ibtidoiy usullariga qaytadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
