Biologiya (Odam va uning salomatligi) 2020 yangi

44-$.Nerv sistemasi kasalliklari va ularning oldini olish.

1.Orqa miya kasalliklari va ular sabablarini juftlab yozing: a-nevrit,b-nevralgiya, d-radikulit, e-polimiyelit; 1-orqa miyaning bel va dumg'aza qismidan chiqadigan nervlarining siqilib qolishi, 2-orqa miya harakatlantiruvchi neyronlarining virusli kasalligi, 3-sezuvchi nerv tolalarining zararlanishi, 4-harakatlanuvchi nervlarning zararlanishi.

A)a-1, b-3,d-4,e-2 B) a-4, b-3,d-1,e-2 C) a-3, b-4,d-1,e-2 D)a-4, b-3,d-2,e-1
2.Bosh miya kasalliklari va ularning sabablarini juftlab yozing: a-ateroskleroz,b-gipertoniya, d-miya chayqalishi, e-mikrosefaliya; 1-homildorlik davrida onaning yuqumli kasalliklar bilan og'rishi; 2-qon tomiri nayining torayishi, 3-qattiq qo'rqish yoki kuchli og'riq ta'sirida hushdan ketish, 4-qon bosimining ko'tarilishi.
A)a-2,b-4,d-3,e-1 B) a-1,b-4,d-3,e-2 C) a-2,b-3,d-4,e-1 D) a-3,b-4,d-2,e-1
3. Quyidagi rasmda 5- va 6-raqamlarda nimalar ko’rsatilgan:



A)5-tizza payi; 6-harakatlantiruvchi nerv tolasi B)5-sezuvchi nerv tolasi; 6-harakatlantiruvchi nerv tolasi
C)5-oraliq nerv hujayrasi;6-harakatlantiruvchi nerv hujayrasi
D)5- sezuvchi nerv hujayrasi; 6-harakatlantiruvchi nerv hujayrasi
4.Gipertoniyaga davo bo'ladigan o'simlikni aniqlang? A)cherkez B)ismaloq C)jag'-jag' D)tugmachagul
5.Kalla suyagi va bosh miya yarimsharlarining rivojlanmasdan qolishi qanday kasallik ?
A)mikrosefaliya B)insult C)shol D)ateroskleroz
6.Sezuvchi nerv tolalarining zararlanishi qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan?
A)nevrit B)nevralgiya C)radikulit D)polimiyelit
7.Ba'zan umurtqa pog'onasi bel va dumg'aza qismidan chiqadigan nervlarning siqilib qolishi sababli qanday kasallik kelib chiqadi?
A)nevrit B)nevralgiya C)radikulit D)polimiyelit
8.Orqa miya harakatlantiruvchi neyronlarini viruslar zaralashidan qaysi kasallik kelib chiqadi?
A)nevrit B)nevralgiya C)radikulit D)polimiyelit
9.Harakatlantiruvchi nervlarning shamollashidan qaysi kasallik kelib chiqadi?
A)nevrit B)nevralgiya C)radikulit D)polimiyelit
10.Quyidagi kasalliklarni to'g'ri moslashtiring: a-gipertoniya, b-ateroskleroz,d-mikrosefaliya.
A)a-qon tomiri nayining torayib qolishi, b-qon bosimining ko'tarilishi, d-kalla suyagi va bosh miya yarimsharlarining rivojlanmasdan qolishi
B) a- qon bosimining ko'tarilishi, b-qon tomiri nayining torayib qolishi, d-kalla suyagi va bosh miya yarimsharlarining rivojlanmasdan qolishi
C) a- qon bosimining ko'tarilishi, b-qon tomiri nayining torayib qolishi, d-bolalar falaji
D) a- bolalar falaji, b-qon tomiri nayining torayib qolishi, d-kalla suyagi va bosh miya yarimsharlarining rivojlanmasdan qolishi
11.Qaysi kasallik shamollash yoki og'ir yuk ko'tarish oqibatida kelib chiqadi?
A)nevrit B)nevralgiya C)radikulit D)polimiyelit
12.Uchlik nerv shamollaganida qayer(lar)da og'riq sezilmaydi?
A)yuz B)ko'z C)quloq D)tishlar
13.Quyidagi qaysi javobdagi fikr to'g'ri?
A)gipertoniyadan keyin atreskleroz kelib chiqadi B)radikulitdan keyin shol kelib chiqadi
C)polimiyelitdan keyin shol kelib chiqadi D)insultdan keyin mikrosefaliya kelib chiqadi
14.Hushidan ketgan odamga qanday yordam ko'rsatish lozim?
A)boshini baland qilib, orqasi bilan yotqiziladi B)boshini past qilib,orqasi bilan yotqiziladi
C)yuziga suv purkaladi va novshadil spirti yoki sirka hidlatiladi D) B va C javoblar to'g'ri
15.Qaysi moddalar nerv hujayralariga oson kirib olish xususiyatiga ega?
A)alkogol B)viruslar C)narkotik D) A va C javoblar to'g'ri

45-mavzu:Oliy nerv faoliyati,shartli va shartsiz reflekslar

1.Oliy nerv faoliyatiga tegishli tushunchalar va ularga xos belgilarni juftlab yozing: a-oliy nerv faoliyati, b-shartli reflekslar, d-shartsiz reflekslar, e-shartsiz reflekslarning reflektor yoyi, f-shartsiz reflekslarning hosil bo'lishi; 1-katta yarimsharlar po'stlog'i ishtiroki shart emas, 2-hamma uchun umumiy,hayot davomida o'zgarmaydi, 3-bosh miya sopi va orqa miya orqali o'tadi, 4-hayot davomida shakllanadi, har bir organizmda o'ziga xos bo'ladi, 5-organizm bilan tashqi muhit o'rtasidagi munosabatlarni ta'minlaydi.
A)a-5,b-4,d-3,e-2,f-1 B) a-1,b-4,d-2,e-3,f-5 C) a-5,b-4,d-2,e-3,f-1 D) a-2,b-4,d-5,e-3,f-1
2.Shartli reflekslar va ular uchun xos belgilarni juftlab ko'rsating: a-ovqatlanish, b-himoyalanish,d-chamalash, e-jinsiy reflekslar; 1-ko'payish bilan bog'liq, 2-bola labiga so'rg'ich tekkanda paydo bo'ladi, 3-yo'talish,aksirish,ko'zni yumish kiradi,4-notanish ta'sirlovchi ta'sirida yuzaga chiqadi.
A)a-3,b-2,d-4,e-1 B) a-2,b-3,d-4,e-1 C) a-4,b-3,d-2,e-1 D) a-1,b-3,d-4,e-2
3.Ovqatlanish shartsiz refleksi refleks yoyi yo'lini tartib bilan ko'rsating: a-so'lak ajratish markazi,uzunchoq miya, b-sezuvchi nervlar, d-so'lak bezlari, e-ta'm bilish retseptorlari, f-harakatlantiruvchi nervlar.
A)1-e,2-b,3-a,4-d,5-f B) 1-b,2-e,3-a,4-f,5-d C) 1-e,2-b,3-a,4-f,5-d D) 1-e,2-b,3-f,4-a,5-d
4.I.P.Pavlov kimning ishlarini davom ettirgan?
A)I.M.Sechenovning B)I.I.Mechnikovning C)A.Vezaliyning D)K.Timiryazevning
5.Qanday refleklar shartsiz reflekslar deyiladi?
A)nasldan naslga o'tadigan tug'ma reflekslar B)muayyan ta'sirga organizm doimo bir xilda javob beradi
C)nasldan naslga o'tmaydigan tug'ma reflekslar D)A va B javoblar to'g'ri
6. Pavlovning fanga qo’shgan xissasini aniqlang? 1) dastlab fistula o’rnatgan 2) soxta ovqatlanish operatsiyasini amalga oshirgan 3) so’lak beziga fistula o’rnatgan 4) 1863-yilda “Bosh reflekslari" kitobini yozgan 5) oliy nerv faoliyatini 4 tipga bo’lgan 6) proprioretseptorlarni o’rgangan 7) kichik me’da hosil qilgan 8) tush ko’rish uyqudagi aralash-quralash ko’rinishdir, degan
A) 1,2,3,5 B) 2,3,5,7 C) 4,6,8 D) 1,6,8
7.Nerv sistemasining reflektorlik xususiyatini qaysi olim tushuntirib bergan?
A)Sechenov B)Pavlov C)Mechnikov D)Basov
8.<> asari kimga tegishli va u nechanchi yilda nashrdan chiqqan?
A)Pavlov, 1863 yilda B)Mechnikov, 1864 yilda C)Sechenov, 1863 yilda D)t.j.yo'q
9.<> necha qismdan iborat? A)2 qismdan B)3 qismdan C)4 qismdan D)5 qismdan
10.<> asarining 1-qismi nima haqida ekanligini aniqlang?
A)odamning xatti-harakati B)psixik holatlar C)tashqi muhit ta'sirida sezgi organlarida qo'zg'alish sodir bo'lishi
D)hamma javoblar to'g'ri
11.Murakkab xatti-harakatlar nima deyiladi? A)refleks B)xulq-atvor C)instinkt D)tasavvur
12. Oliy nerv faoliyati bosh miyaning qaysi boʻlimi funksiyasi bilan bogʻliqligini belgilang.
A) oʻrta miya B) oraliq miya C) orqa miya D) katta yarimsharlar
13. Shartli reflekislarning markazlari qayerda joylashgan?
A) katta yarimsharlar poʻstlogʻida B) orqa va uzunchoq miyada C) orqa miyada D) bosh miyaning quyi qismida
14. Quyidagilar orasidan Sechenovga (a) va Pavlovga (b) tegishli fikrlarni ko`rsating.
1) muskul va paylardagi sezuvchanlikni chuqur o`rgangan; 2) bosh miya po`stlog`ining turli qismlarida maxsus nerv hujayralari to`plami joylashgan bo`lib, ularni analizatorlar deb atagan; 3) Biron tirik organizm tashqi muhitsiz yashay olmaydi; 4) tush ko`rish – bu odam ko`rgan kechirganlari ta’sirini uyqu vaqtida aralash-quralash holdagi ko`rinishidir degan; 5) nutq bizni odam qildi degan; 6) odam oliy nerv faoliyatini 4 tipga bo`lgan hamda odam oliy nerv faliyatini shartli reflekslar orqali namoyon bo`lishini ko`rsatib bergan; 7) nerv tizimining tug`ma xususiyatlariga bog`liq tormozlanish turlarini shartsiz tormozlanish deb atagan; 8) odamning barcha ixtiyoriy harakatlari fikrlash va ruhiy holatlari reflekslar orqali sodir bo`lishini ko`rsatib bergan; 9) shartli reflekslar haqidagi ta’limotni yaratgan; 10) ovqat hazm qilish organlari vazifasini ham shartsiz reflekslar, ham shartli reflekslar hosil qilish bilan o`rganadi
A) a-1,3,5,7,8,9; b-2,4,6,10 B) a-1,3,4,8; b-2,5,7,9,10 C) a-2,4,6,10; b-1,3,5,7,8,9,10 D) a-1,2,3,6,8,10; b-4,5,7,8,9
15.Yangi, notanish ta'sirlovchi ta'sirida yuzaga chiqadigan refleksga tegishli xususiyatni aniqlang?
A)bu reflekslar notanish tasirlovchini anglab olishga yordam beradi B)issiq ta'sir etganda qo'lni tortib olish misol bo'ladi
C)notanish tovushdan o'ylanib qolishi misol bo'ladi D) A va C javoblar to'g'ri

46-mavzu:Shartli reflekslarning hosil bo'lishi va tormozlanishi.

1.Tormozlanish xillari va ular uchun xos belgilarni juftlab yozing: a-shartsiz induksion tormozlanish; b-himoyalovchi tormozlanish, d-ichki shartli tormozlanish; 1-mustahkamlanib turilmasa asta-sekin so'nadi; 2-kuchliroq yangi qo'zg'atuvchi ta'sirida yuzaga chiqadi,3-energiya tugaganida nerv hujayrasi charchaydi.

A)a-1,b-2,d-3 B) a-3,b-2,d-1 C) a-2,b-3,d-1 D) a-3,b-1,d-2
2.Biologik ahamiyatiga ko'ra reflekslar guruhi va ularning organizm uchun ahamiyatini juftlab ko'rsating: a-ovqatlanish,b-himoyalanish,d-mo'ljal olish, e-jinsiy; 1-organizmni moddalar va energiya bilan taminlash, 2-tanish signallarni ajratib olish, 3-nasl qoldirish harakatlari, 4-noqulay sharoitdan saqlanish.
A)a-4,b-1,d-2,e-3 B) a-2,b-4,d-1,e-3 C) a-1,b-3,d-2,e-4 D) a-1,b-4,d-2,e-3
3. Shartsiz reflekslar tormozlanishi necha xil bo’ladi?
A) so’nuvchi va chegaradan tashqari B) tashqi va chegaradan tashqaridagi
C) ichki va chegaradan ichkaridagi D) musbat va manfiy
4.Biologik ahamiyatiga ko’ra reflekslar qanday turlarga bo’linadi? 1) ovqatlanish reflekslar-organizmni ovqat bilan ta’minlashga qaratilgan; 2) musbat va manfiy; 3) mo’ljal olish refleksi-notanish joylarga borib qolganda odam o’zi turgan joyni, yo’lni aniqlashga qaratilgan; 4) jinsiy reflekslar-nasl qoldirishga qaratilgan; 5) himoyalanish reflekslari-organizmni tashqi muhitning noqulay ta’sirlaridan himoya qilishga qaratilgan
A) 1, 2, 3 B) 2, 3, 4 C) 2, 3, 4, 5 D) 1, 3, 4, 5
5. Zararli reflekslar qanday paydo bo’ladi?
A) noto’g’ri tarbiya natijasida paydo bo’ladi B) organizmni tashqi muhitning noqulay ta’sirida
C) oliy nerv faoliyatining zararlanishi natijasida D) bosh miayni stvol qismini zararlanishi tufayli sodir bo’ladi
6. Tormozlanish odamda qaysi kasallik yuzaga kelishining oldini oladi? A) nevroz B) nevralgiya C) ensefalit D) infarkt
7.Shartli reflekslarning tormozlanishining qanday xillari mavjud?
A) birdaniga sekinlashgan B) tez, sekin C) tashqi D) shartli, shartsiz
8. Tormozlanish vaqtida nerv hujayralari…
A) dam oladi B) oʻziga energiya toʻplaydi C) energiya sarflaydi D) A va B javoblar
9.Induksion tormozlanish shartli reflekslarining qaysi turiga mansub?
A)tashqi B)ichki C)shartli so'nish D)shartsiz refleksga kiradi
10.Qaysi tormozlanish tufayli odam chekish,spirtli ichimliklar, narkotik moddalar iste'mol qilish kabi zararli odatlardan xalos bo'ladi?
A)so'nuvchi B)himoyalovchi C)induksion D)tashqi
11.Pavlovning itda o'tkazgan tajribasida itga ovqat berishdan oldin nima qilindi?
A)yarim minut oldin qo'ng'iroq chalingan B)bir minut oldin elektr chirog'i yoqib qo'yilgan
C) yarim minut oldin elektr chirog'i yoqib qo'yilgan D)ikki minut oldin elektr chirogi yoqib qo'yilgan
12.Shartli reflekslar qachon so'na boshlaydi, ya'ni tormozlanadi?
A)shartli tasirlovchi bilan mustahkamlanib turilsa B) shartsiz tasirlovchi bilan mustahkamlanib turilsa
C) shartsiz tasirlovchi bilan mustahkamlanib turilmasa D)shartli tasirlovchi bilan mustahkamlanib turilmasa
13.Nima uchun esdan chiqqan bilim va hunar takrorlansa, yana esga keladi?
A)chunki miyada nerv markazlar o'rtasidagi bog'lanishlar yo'qolsa ham ularning izi qoladi
B) chunki miyada esdan chiqqan axborot bosh miyada ayrim belgilar shaklida saqlanadi
C)xotira qayta tiklanuvchan bo'lganligi uchun D)t.j.yo'q
14.Chiroq yoqilganda itda hosil bo'lgan ovqatlanish refleksi qo'ng'iroqning baland ovozi natijasida so'nishi qanday tormozlanishga misol bo'ladi?
A)himoylovchi B)ichki C)so'nuvchi D)induksion
15.Qaysi tormozlanish tufayli odam o'rgangan bilimlarini unutsa ham uning hayoti uchun zarur bo'lgan qismi esda saqlab qolinadi?
A)himoylovchi B)tashqi C)so'nuvchi D)induksion

47-mavzu:Aql-idrok,tafakkur,so'z va nutq.

1.Tushunchalar asosida nima yaratilmaydi?
A)xulosa B)gipoteza C)tafakkur D) A va B javoblar to'g'ri
2.Bosh miyaning tuzilishi va hajmi jihatdan qaysi organizmlar odamga birmuncha yaqin turadi?
A)tulki B)gorilla C)shimpanze D) B va C
3.Quyidagi ma'lumotlar orasidan qaysilari aql-idrok va tafakkurni ifodalashini aniqlang: 1-shimpanze bir necha yashiklarni ustma -ust taxlab, shiftga osib qo'yilgan bananni olgan, 2-tabiatda gorillalar mayda cho'plarni sindirib olib, tish kovlaganliklari yoki yassi toshlarni olib, ularning ustida yong'oq chaqishgani, 3-yuksak sutemizuvchilar va odam bosh miya yarimsharlari po'stlog'ida juda ko'p ilonizi egatcha va pushtachalar rivojlangan, 4-tajribada kaptar shisha to'siq orqasida harakatlanayotgan oziqni ko'rib turgan bo'lsa ham to'siqni aylanib o'tib, oziqni yeyishni uddalay olmagan, 5-muhit sharoitiga moslanishning eng oliy shakli, 6-insoniyat yaratgan manaviy va madaniy boyliklar avloddan avlodga o'tkaziladi.
A)1,2,3,4,5 B)1,2,3,4,5,6 C)1,2,3,6 D) hamma javoblar to'g'ri
4.Muhit sharoitiga moslanishning eng oliy shaklini aniqlang?
A)refleks B)nutq C)tafakkur D) aql-idrok
5.Quyidagi malumotlardan qaysilari noto'g'ri emas: 1-,,limon'' so'zi limonning nordon ta'mini eslatib, so'lak ajralishini kuchaytiradi, 2-so'z-shartli ta'sirlovchi hisoblanadi,3-so'z nutq orqali ifoda etiladi,4-nutq uch xil ko'rinishda ifoda etilishi mumkin,5-fikr tufayli tafakkur vujudga keladi, 6-sutemizuvchilar va qushlar ham odamlar singari tovush signallari yordamida informatsiya almashinuv qobiliyatiga ega,7-yozma nutq chap yarimsharlarning peshana va ensa qismi bilan bog'liq.
A)1,2,3,4,5 B)1,2,3,4 C)6,7 D) B va C javoblar to'g'ri
6.Quyidagi javoblardan qaysi birida xulosa va gipotezalar hosil bo'lishi to'g'ri ko'rsatilgan?
A)aql-idrok→tafakkur→fikr→tushuncha→xulosa va gipoteza
B) aql-idrok→fikr→tafakkur→tushuncha→xulosa va gipoteza
C)aql-idrok→tushuncha →fikr→tafakkur→xulosa va gipoteza
D)tafakkur →aql-idrok→fikr→tushuncha→xulosa va gipoteza
7.So'z qanday signallar vositasida ifodalanadi?
A)tovush signali B)ko'rish signali C)A va B javoblar to'g'ri D)t.j.berilmagan
8.Nutqning ifoda shakllarini aniqlang?
A)og'zaki va yozma B)og'zaki va qo'l harakalatlari C)qo'l harakatlari D) A va C javoblar to'g'ri
9.So'z nima?
A)narsa va hodisalarning tovush signali B)narsa va hodisalarning ifodasi
C)narsa va hodisalarning ramzi D) hammasi to'g'ri
10.Quyidagilar orasidan qaysi javobda tafakkur haqida noto'g'ri fikr yuritilgan?
A)u tufayli fikr vujudga B)so'z orqali ifodalanadi C)muhit sharoitiga moslanishning eng oliy shakli
D)u tufayli organizm sekin o'zgarayotgan sharoitga moslanishi bilan birga, bu o'zgarishlarni oldindan bilib oladi va ulardan o'z faoliyatida foydalanadi.
Qo'shimcha savollar
11.To'rtta2 raqami hamda to'rtta arifmetik amal,qavslar yordamida 0;1;2;3;4;5;6;7;8;9;10 sonlarni hosil qilish mumkinmi?
12.Ikki xonali sonning raqamlar yig'indisi eng katta bir xonali songa teng.O'nlar xonasidagi raqam esa, bu yig'indidan 2 ga kam. Shu sonni toping?
13.Nutq nima?___________________________________________________________________________________
14.Aql-idrok nima?_______________________________________________________________________________
15.Soqovlarda qaysi usulda nutq ifodalanadi?___________________________________________________________

48-mavzu: Hissiyot va uning boshqarilishi.

1.Hissiyotga tegishli tushunchalarni ularning ma'nosi bilan juftlab yozing:a-hissiyot,his-tuyg'u,b-hissiyot tili,d-hissiyotning ichki namoyon bo'lishi, e-hissiyotning tashqi namoyon bo'lishi; 1-ifodali xatti-harakatlar,2-qon aylanish,nafas olish organlari ishining faollashuvi, 3-odamning atrof-muhitga va o'ziga bo'lgan ichki kechinmalari, 4-odamning yurish-turishi,gap ohangi, tanasi va yuz holati.

A)a-3,b-4,d-4,e-1 B) a-4,b-3,d-1,e-2 C) a-1,b-2,d-4,e-3 D)a-3,b-2,d-4,e-1
2.Hissiyot xillari: a-ijobiy, b-salbiy, d-boshqalar his-tuyg'usini boshqarish,e-his-tuyg'uning nerv boshqarilishi, f-his-tuyg'uning gumoral boshqarilishi; 1-ifodali xatti-harakatlar orqali,2-g'azablanish,qo'rquv,qayg'u,jirkanish hislari,3-bosh miya katta yarimsharlari va oraliq miya bilan bog'liq,4-ichki sekretsiya bezlari orqali, 5-qoniqish,hayajonlanish,xursandchilik,xush ko'rish hislari.
3.<> degan iboraga to'g'ri keladigan hissiyot?
A)jaxli chiqdi B)uyaldi C)quvondi D)hayron qoldi
4.Hissiyotning boshqarilishida ayniqsa nima katta ahamiyatga ega?
A)ichki sekretsiya bezlari ajratib chiqaradigan biologik faol moddalar
B)adrenalin gormoni C)tiroksin gormoni D) aralash bezlari ajratib chiqaradigan biologik faol moddalar
5.Quyidagilar orasidan ijobiy bo'lmagan his-tuyg'uni aniqlang?
A)qoniqish B)hayajonlanish C)xursandchilik D)qo'rquv
6.Quyidagi iboralarni qanday hissiyot bilan bog'liq ekanligini to'g'ri tartibda moslashtirilgan javobni tanlang: a-,,yuragi qinidan chiqayozdi'', b-,,eti jimirlab ketdi'', d-,,tepa sochi tikka bo'ldi'' , e-,,lavlagidek qizarib ketdi''.
1-qo'rqdi; 2-jahli chiqdi; 3-quvondi; 4-uyaldi.
A)a-1,b-2,d-3,e-4 B)a-2,b-3,d-1,e-4 C)a-1,b-1,d-2,d-4 D)a-1,b-4,d-3,e-4
7.His tuyg'ulardan salbiylarini aniqlang: 1-qoniqish,2-hayajonlanish,3-xush ko'rish,4-xursandchilik,5-qo'rquv
A)1,5 B)2 C)5 D)3,4
8.<> degan ibora bilan bir xil ma'noga ega bo'lgan hissiyotni aniqlang?
A)qo'rquv B)xursand bo'lish C)jirkanish D)uyalish
9.Qanday bolaning his tuyg'ulari muqim bo'lmaydi?
A)ta'lim va tarbiyasida nuqsoni yo'q bolaning B) ta'lim va tarbiyasida nuqsoni bor bolaning
C)tarbiyasi yaxshi bolaning D)to'g'ri javob berilmagan
10.Yarimsharlar po'stlog'ining qaysi bo'limlari hissiyotning ixtiyoriy boshqarilishini ta'minlaydi?
A)peshana B)tepa C)ensa D) A va C javoblar to'g'ri
11.Mushukni jahli miyaning qaysi qismi orqali chiqishini to'g'ri belgilang?
A)o'rta miya B)oraliq miya C)uzunchoq miya D)orqa miya
12.G'arazli maqsadlarni ko'zlagan kishilar va giyohvandlar ta'siriga qanday bolalar tushib qolishi mumkin?
A)ta'lim va tarbiyasida nuqsoni yo'q bolalar B) ta'lim va tarbiyasida nuqsoni bor bolalar
C)tarbiyasi yaxshi bolalar D)maqtanchoq bolalar
13.His-tuyg'uda paydo bo'ladigan harakatlar nimani kamaytiradi?
A)zo'riqishni B)qo'rquvni C)hayajonni D)t.j.yo'q
14.Qo'rquv qanday hissiyot?
A)ijobiy B)neytrall C)salbiy D)u hissiyot emas
15.Hissiyotni ifodalashga kirmaydiganlarni aniqlang: 1-yurish-turish,2-tovush balandligi,3-so'zlash ohangning o'zgarishi,4-imo-ishora,5-mimika.
A)1,2 B)3,4 C)5 D)t.j.berilmagan

49-mavzu:Xotira.

1.Tushunchalarni tartib bilan joylashtirib <>ga tavsif bering: a-esda saqlab qolinishi, b-qayta hosil qilinishi, d-shaxsiy tajribaning to'planib borishi.

A)d,a,b B)a,b,d C)b,a,d D)b,d,a
2.Nimani va qanday qilib eslab qolinishiga ko'ra xotira turlari va ular uchun xos xususiyatlarni juftlab yozing: a-harakat xotirasi, b-obrazli xotira, d-hissiy xotira, e-og'zaki xotira; 1-o'qilgan va eshitilgan narsalar, voqea va hodisalarni esda sqalab qolish, 2-odam qiyofasi, musiqa ohangi, narsalar hidi va mazasini eslab qolish, 3-raqsga tushish, yozish,sport mashqlarini,transport haydashni eslab qolish, 4-o'z boshidan kechirganlarini eslab qolish.
A)a-3,b-4,d-2,e-1 B) a-1,b-2,d-4,e-3 C) a-2,b-3,d-4,e-1 D) a-3,b-2,d-4,e-1
3.Esda saqlanish xususiyati va tasir izining saqlanish muddatiga binoan xillari va ular uchun xos xususiyatlarni juftlab yozing: a-ixtiyoriy xotira, b-ixtiyorsiz xotira, d-uzoq muddatli xotira, e-qisqa muddatli xotira; 1-voqea yoki narsaning esda saqlanib qolinishi maxsus metodlardan foydalanish bilan bog'liq, 2-odamning xohishiga bog'liq bo'lmaydi,3-tasir izi uzoq saqlanmaydi, 4-tasir izi uzoq,ba'zan umrbod saqlanib qoladi.
A)a-2,b-4,d-1,e-3 B) a-3,b-1,d-4,e-2 C) a-2,b-1,d-4,e-3 D) a-4,b-1,d-2,e-3
4.Quyidagilar orasidan xotiraga mos keladigan javobni toping?
A)shaxsiy tajribaning to'planib borishi,esda saqlab qolinishi va qayta hosil qilinishidan iborat
B)oila va maktabda berilgan tarbiya va bilimlar orqali shakllanib boradi
C)u tufayli organizm tez o'zgarayotgan sharoitga moslanishi bilan birga, bu o'zgarishlarni oldindan bilib oladi va ulardan o'z faoliyatida foydalanadi
D)reflektor yoyi bosh miya sopi va orqa miya orqali o'tadi
5.Quyidagilar orasidan xotiraga mos kelmaydigan javobni toping?
A)shaxsiy tajribaning to'planib borishi,esda saqlab qolinishi va qayta hosil qilinishidan iborat
B)o'rganish xotira orqali amalga oshadi
C)u tufayli organizm tez o'zgarayotgan sharoitga moslanishi bilan birga, bu o'zgarishlarni oldindan bilib oladi va ulardan o'z faoliyatida foydalanadi
D)markaziy nerv sistemasida sodir bo'ladigan xilma-xil va murakkab jarayonlar bilan bog'liq
6.Odamning nimani eslabqolishiga ko'ra xotira necha xil bo'ladi? A)2 B)3 C)4 D)6
7.Ta'sir izining saqlanish muddatiga binoan xotira necha xil bo'ladi? A)2 B)3 C)4 D)6
8.Xotiraning qaysi xili bosh miya yarimsharlari po'stlog'ining qaysi qismi bilan bog'liq?
A)peshana B)ensa C)tepa D)orqa markaziy pushta
9.Barcha odamda rivojlangan xotira xili qaysi javobda berilgan?
A)harakat B)obrazli C)hissiyotli D)og'zaki
10.Quyidagilardan qaysilari o'zaro bog'liqligini aniqlang?
A)harakat xotirasi -emotsional xotira B)og'zaki xotira-obrazli xotira C)ixtiyoriy-ixtiyorsiz D)hammasi to'g'ri
11.Qanday xotira artistlar,musavvirlar,yozuvchilar,bastakorlarda ayniqsa yaxshi rivojlangan?
A) A)harakat B)obrazli C)emotsional D)og'zaki
12.Qanday xotira uzoq vaqt saqlanib qoladi?A)kasbiy B)harakat C)ixtiyoriy D)obrazli
13.Xotiraning yoshga bog'liq xususiyatlarini to'g'ri moslashtiring: a-50-yoshdan so'ng,b-50-yoshgacha, d-25 yoshlarda.
1-eng yaxshi rivojlangan; 2-asta-sekin pasayib boradi; 3-yaxshi saqlanadi.
A)a-1,b-2,d-3 B)a-2,b-3,d-1 C)a-3,b-1,d-2 D)a-1,b-3,d-2
14.Xotirani nima(lar) yaxshilashini aniqlang?
A)bitta narsani qayta-qayta takrorlash B)reja,sxema va jadvallardan foydalanish C)konspekt va referat tuzish
D)barcha javoblar tuzish
15.Xotiraning ixtiyoriy va ixtiyorsiz shakllari mavjud. Bog'cha,kichik maktab yoshidagi bolalarda xotiraning qaysi biri ustunlik qiladi?
A)ixtiyoriy B)ixtiyorsiz C)obrazli D)t.j.yo'q