Bir va ko’p atomli spirtlar reja: Bir va ko’p atomli spirtlarlarning gomologik qatori Nomlanishi va izomeriyasi

2 – tajriba. Nitrobenzol hosil qilish
Reaksion probirkaga pipet yordamida 2 ml nitrat kislota va 2 ml sulfat kislota soling da uni ehtiyotlik bilan aralashtiring. Kislotalar qo’shilganda, probirka qizib ketadi. Uni soviting va chayqatib turib pipetka bilan 20 – 25 tomchi benzol qo’shing. Reaksiya boshlanishida suyuqlik ikki qatlamga ajralgan bo’ladi. Probirkani muttasil chayqatib, qatlamlarni bir – biri bilan aralashtirib suvli stakanga quying. Stakannni yahshilab chayqating va so’ngra aralashmani tindiring. Bunda og’ir, sarg’ish, moysimon nitrobenzol ajralib chiqadi:
Nitrobenzol sintezi
Reaktivlar: benzol - ,
nitrat kislota – ,
sulfat kislota - .
Biribchi usul. Hajmi 250 ml bo’lgan yumaloq tubli kolbaga uzun havo sovitgichi o’rnatib, texnik tarozida o’lchab olingan 28 g nitrat kislota soling. Ustiga oz-ozdan aralashtirib turib sulfat kislotani qo’shing, bu – nitrolovchi aralashma. Muhit harorati 25-30^oС atrofida bo’lsin. Aralashma qizib ketsa, uni uy haroratigacha soviting. Aralashmaga oz-ozdan, asta-sekin benzol quyib kolbani muttasil chayqatib turing, chunki har gal ozgina benzol qo’shganingizda aralashma qizib ketadi. Harorat 50^oС dan oshmasligi uchun suv bilan sovitishingiz ham mumkin