Bob. Bolalarning hayot xavfsizligi qoidalari haqidagi bilimlarini tizimlashtirish va rioya qilish odatlarini shakllantirish

1.2. Maktabgacha ta'lim tashkilotlari bolalar hayot faoliyat xavfsizligini tashkil etishning zamonaviy yoʻllari
Zamonaviy hayot hayot xavfsizligini ta'minlash zarurligini isbotladi, maktabgacha ta'lim tashkilotlari xodimlarini, ota-onalarni va bolalarni ijtimoiy, texnogen, tabiiy va ekologik muammolarning og'ir sharoitida xavfsiz turmush tarziga o'rgatishni talab qildi. Maktabgacha ta'lim tashkilotlarida hayot xavfsizligi konsepsiyasi ilgari quyidagi jihatlarni o'z ichiga olgan edi: bolalar hayoti va sog'lig'ini muhofaza qilish, maktabgacha ta'lim muassasalari xodimlarining xavfsiz mehnat sharoitlarini ta'minlash. Xalq ta’limi tizimini modernizatsiya qilish munosabati bilan “Xavfsizlik” ta’lim yo‘nalishi mazmunida insonning o‘z hayoti xavfsizligi asoslarini shakllantirish maqsadlariga erishishga qaratilgan yangi davlat talablari shakllantirildi. atrof-muhitni muhofaza qilishning zaruriy shartlari (atrofdagi dunyo xavfsizligi). 18-sonli bolalar bog'chasining katta guruhidagi bolalarning xulq-atvori va faoliyatini kuzatish shuni ko'rsatdiki, bolalar qaram bo'lib qolishadi, tashabbuskorlik, o'zlari qaror qabul qila olmaydilar, kimdan yordam so'rashni bilmaydilar, qanday qilishni bilmaydilar. ekstremal vaziyatlarda to'g'ri qaror, xavfsizlik muhandisligi uchun xattiharakatlar qoidalarini bilmaydi. Va shuning uchun "Maktabgacha yoshdagi bolalar uchun xavfsizlik asoslari" bo'yicha maqsadli ishlarni amalga oshirish kerak. Bolalarda xavfsiz xulq-atvorni shakllantirishning asosiy maqsadi har bir bolaga hayot uchun xavfli vaziyatlarning asosiy tushunchalarini va ulardagi xatti-harakatlarning xususiyatlarini berishdir. Xavfsizlik nafaqat olingan bilimlar yig'indisi, balki turli vaziyatlarda o'zini to'g'ri tutish qobiliyatidir. Ushbu muammoning dolzarbligi o'quv jarayoni natijalaridagi kamchiliklarni tahlil qilish bilan ta'kidlanadi: Bolalar xavfsiz va sog'lom turmush tarziga muhtoj emas; Kundalik hayotda yuzaga kelishi mumkin bo'lgan xavflarni tushunmaslik; Potentsial xavfli vaziyatlarda mustaqillik va mas'uliyatning yo'qligi. O'tkazilgan tahlillar kasbiy muammoni shakllantirishga imkon beradi, uning yechimi o'quv jarayonidagi kamchiliklarni bartaraf etadi: Bolalarni sog'lom va xavfsiz turmush tarziga o'rgatish, maxsus sharoitlarni tashkil etishgako'maklashish kerak. Buning uchun ta’lim jarayoniga o‘zgartirishlar kiritish zarur. Natijada talabalar tomonidan shakllantirilgan yangi ta'lim natijasi bo'lishi kerak:
1. Inson va tabiat olami uchun xavfli vaziyatlar va ulardagi xulq-atvor usullari haqida bilimlar shakllantirildi.
2. Bola inson va atrof-muhit uchun xavfsiz bo'lgan xatti-harakatlar qoidalaridan qanday foydalanishni biladi.
3. Amalda inson va tabiat olam uchun potentsial xavfli vaziyatlarga ehtiyotkor va ehtiyotkor munosabatda bo'ladi.
4. Bola kundalik hayotda xulq-atvor qoidalariga amal qiladi. Bolalarda kundalik hayotda duch keladigan hayot va sog'liq uchun xavfli ob'ektlar, ularning inson uchun zarurligi, ulardan foydalanish qoidalari to'g'risida tushunchalarni mustahkamlash kerak.
Kundalik hayotda baxtsiz hodisalardan ogohlantirish muhim; bolalarni yong'in xavfsizligi qoidalari bilan tanishtirish, yong'inga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo'lishni o'rgatish; bolalarni "02" xizmati bilan tanishtirish; uyda yolg'iz qolsangiz, begonalar bilan qanday munosabatda bo'lish haqida fikrni shakllantirish; bolalarni jiddiy kasallik yoki baxtsiz hodisa yuz berganda vaziyatga tezda javob berishga o'rgatish: adashib qolmaslik va tez yordam yoki kattalarni chaqirish. Maktabgacha yoshdagi bolalar dorivor va zaharli o'simliklar haqida tasavvurga ega bo'lishi kerak, bolalar momaqaldiroq paytida xatti-harakatlar qoidalari haqida bilim olishlari kerak.Ushbu qoidalar batafsil tushuntirilishi va keyin amalga oshirilishi kerak. Biroq, xavfsizlik va sog'lom turmush tarzi nafaqat olingan bilimlar yig'indisi, balki turmush tarzi, turli vaziyatlarda adekvat xatti-harakatlardir. Bundan tashqari, bolalar ko'chada va uyda kutilmagan vaziyatlarda o'zlarini topishlari mumkin, shuning uchun asosiy vazifa ularning mustaqilligi va mas'uliyatini rivojlantirishni rag'batlantirishdir. MTT da bola bilimga ega bо‘ladi, boshqa bolalar va kattalar bilan о‘zaro munosabatda bо‘lish, о‘z faoliyatini tashkil etish qobiliyatini oladi. Biroq, bola ushbu kо‘nikmalarni qanchalik samarali egallashi oilaning maktabgacha ta’lim muassasasiga bо‘lgan munosabatiga bog‘liq. Maktabgacha yoshdagi bolalarning ta’lim jarayonida ularning ota-onalarining faol ishtirokisiz uyg‘un rivojlanishi mumkin emas.Maktabgacha ta’lim tizimini yanada takomillashtirish, moddiy-texnik bazasini mustahkamlash, maktabgacha ta’lim muassasalari tarmog‘ini kengaytirish, malakali pedagog kadrlar bilan ta’minlash, bolalarni maktab ta’limiga tayyorlash darajasini tubdan yaxshilash, ta’lim-tarbiya jarayoniga zamonaviy ta’lim dasturlari va texnologiyalarni tatbiq etish, bolalarni har tomonlama intellektual, axloqiy, estetik va jismoniy rivojlantirish uchun shart-sharoitlar yaratish maqsadida mamlakatimizda tub islohotlar amalga oshirilmoqda. Maktabgacha yoshdagi bolalarning hayoti va sog’ligini muhofaza qilish ularni yetuk va barkamol shaxs sifatida tarbiyalash hozrgi kun zamon talabi hisoblanadi.Maktabgacha ta’lim tizmini takomillashtirish, uni jahon ta’lim standartlari talablari darajasiga olib chiqish davlat siyosatining ustuvor vazifalaridan biri bо‘lib kelmoqda. Rivojlangan mamlakatlar tajribasidan ma’lumki, bolalari kamolga erishgandavlatlar taraqqiyotida bu omil о‘ziga xos о‘rin tutadi.Aql-zakovatli, yuksak ma’naviyatli kishilarni tarbiyalay olsakkina, oldimizga qo’ygan maqsadlarga erisha olamiz, yurtimizda farovonlik va taraqqiyot qaror topadi. Zamonaviy ta’lim konsepsiyalari asosida ta’lim- tarbiya jarayonini yuksaltirish, milliy g‘oyani ro‘yobga chiqaradigan barkamol avlodni voyaga yetkazish davlatimizning eng muhim vazifalaridan biri ekanligini ko‘rsatadi.