Boboev L. B., Abduraxmanova N. N. Dasturiy loyihalarni boshqarish fanidan

1. 3. Jamoaviy ishlash

Ko‘p professional dasturlar ikkitadan bir necha yuzgacha bo‘lgan o‘lchamida farqiluvchi guruhlar tomonidan yaratilgan. Katta guruhdagi barcha bir muammo ustida ishlashi mumkin emasligi ravshan bo‘lganidek, katta jamoalar bir qancha guruhga ajralishadi. Har bir guruh sistemaning bir qismini bajarish uchun javobgar. Oddiy qoida bo‘lganidek, dasturiy injiniring guruhlarida 10 tadan ortiq azo bo‘lmaydi. Hamma boshqa hammani taniydi va butun guruh loyihani va tuzilayotgan dasturni muhokama qilish uchun stol atrofiga uchrashuvga yig‘ilishi mumkin.

Tog‘ri texnik mahorat, tajriba va shaxslarni balansiga ega bo‘lgan guruhni yig‘ish muhim menejment masalasi. Biroq, omadli jamoalar odiyroq tog‘ri balansli mahoratli shaxslarning jamlanmasi. Yaxshi guruh bir dam va unda jamoa ruhi bor. Jalb qilingan hodimlar jamoa muvofaqqiyatidan shaxsiy maqsad kabi quvonadilar.
Birdam guruhda guruh azolari guruhni guruh azolari bo‘lgan individuallardek muhim deb hisoblaydi. Yaxshi boshqarilgan va birdam guruhning azolari guruhga sodiq. Ular guruhni himoya qilishga urinadilar, borliqdek, huddi tashqi halaqitlardan. Bu guruhni mustahkamlaydi va muammolar va kutilmagan holatlar bilan kelishadigan qiladi.
Guruhlarning foydali tomonlarini birlashtirish:

1. 
   Guruh o‘z sifat standartini rivojlantirishi mumkin chunki bu standartlar bitimlar orqali rivojlanadi, ular kuzatilayotgan bo‘lishi ehtimol tashqi standartlar guruhga yuklangandan ko‘ra.
   
2. 
   Individuallar bir biridan o‘rganadilar va bir birini qo‘llab quvvatlaydilar. Guruhdagi hodimlar bir biridan o‘rganadilar. E’tiborsizlik orqali keladigan ta‘qiqlar ikki tomonlama o‘rganish qo‘llab quvvatlanganda kamaytiriladi.
   
3. 
   Bilim baham ko‘riladi. Davomiylik saqlab qolinadi agar biror guruh a‘zosi ketsa. Guruhdagi boshqalar muhim topshiriqlarga egalik qila oladi va dastur haddan tashqari vayron bo‘lmasligi ta‘minlanadi.
   
4. 
   Qayta omillash va davomiy rivojlanish qo‘llab quvvatlanadi. Guruh azolari jamoaviy ishlashadi yuqori sifatli natijalar keltirish va muammolarni to‘g‘rilash uchun, aslida dizayn yoki dasturni yaratgan shaxslarga qaramasdan.
   

Case Study: Jamoa ruhi
Alice, tajribali loyiha menejeri, yaratish muhimligini tushunadigan yagona guruh, ular yangi mahsulot ishlab chiqish uchun shartnoma tuzish bilan barcha guruh mahsulot andoza oladi va dizayn jalb qilishni oila a'zolari bilan texnologik muhokama qilishadi. Bundan tashqari, Alice ularni yani guruhning boshqa a'zolarini kutib olish uchun bu oila a'zolarini rag'batlantirishni rivojlantiradi.
Alice ham guruhda har bir kishi uchun oyda bir marta birga tushlik qilish uchun vaqt ajratish. Bu tushlik barcha jamoasi a'zolari uchun bir imkoniyat, norasmiy va shaxsiy masalalarni atrofida gapirish, bir-biriga yaqindan bilish uchun. Tushlikda, Alice tashkiliy yangiliklar, siyosat, hokazolar strategiyasi haqida aytadi va guruhining u haqidagi fikrlarini biladi. Guruh a'zolari umumiy mavzuni qisqacha muhokama qiladi va keyin sarhisobi ko‘riladi, shuningdek yoshi katta keksa yosh vakillaridan ya‘ni qarindoshlaridan yangi mahsulot g'oyalarini so‘rashadi.
Har bir necha oyda Alice guruhi jamoasi uchun qaerdadir “yuz kun” tashkil qiladi va tashkilotni texnologik yangilash haqidagi harakatlarga ikki kun sarflaydi. Har bir guruh a'zosi tadbirda guruh uchun tegishli texnologiyalar asosida yangilanish tayyorlaydi va guruhga uni taqdim etadi. Bu yaxshi bir off-sayt uchrashuv bo‘lib ijtimoiy hamkorlik va dasturlarni muhokama qilish uchun mehmonxonada rejalashtirilgan vaqt ko‘p bo‘ladi.
1.9- rasm. Guruh birdamligi
Yaxshi loyiha rahbarlari har doim guruh butunligini rag'batlantirishga harakat qilish kerak. Ular guruh a'zolari uchun ijtimoiy tadbirlar tashkil mumkin va ularning oila a'zolari, bir butunlikni tashkil qilish uchun harakat qiladi, guruh nomini va shu guruh shaxsini tashkil etish orqali guruh identifikatsiya tuyg'usini va o‘z o‘rnini egallashlari, guruh bo‘lib turli tadbir va sport musobaqalarida qatnashishlari mumkin.
Guruhni jipslashtirishga targ'ib etishning eng samarali yo‘llaridan biri shu guruh ichida bo‘lishdir. Agar mas'uliyatli va ishonchli bo‘lish uchun guruh a'zolari bilan muomila qilish kerak, degan ma'noni anglatadi va axborotlardan erkin foydalanish mumkin bo‘lgan yo‘llarni tashkil qilish kerak bo‘ladi. Bazida boshqaruvchilar axborotlardan foydalanish uchun barcha hodimlarga ruhsat bera olmaydiganday bo‘lishadi. Bu doimo bir muhitini yaratadi ya‘ni ishonchsizlik muhitini. Oddiy axborot almashishdagi qulaylik hodimlarni qadrli ekanini va ularni guruh bir qismi ekanligini sezdirishning bir yo‘lidir.
Masalan siz 1.9- rasmda bu misolni ko‘rishingiz mumkin. Alice mamnun guruhning boshqa a'zolari uni muntazam norasmiy uchrashuvlar aytadi. U mahsulotni rivojlantirishning ertangi bosqichlari uchun o‘z tajribalaridan olingan yangi g‘oyalari bilan kelib ularga nutq so‘zlaydi. Qisqacha qilib aytganda hodimlarning jipslashtirishning oddiy yo‘llaridan biri hodimlar yangi texnologiyalar tajribalarini almashinish orqali birgalikda hordiq chiqarishdir.
Guruhning samaradorligi ma‘lum miqdorda yaratilayotgan loyiha va tashkilotning hususiyatiga bog‘liq. Agar hodimlarni tashkilotda hotirjam ishlashlari va doimiy bandlikning kafolati ta‘minlanmasa, guruh azolari etiborini dasturiy ta‘minotni yaratishga qaratishlari qiyin bo‘ladi. Shu bilan birga, qo‘shimcha ravishda loyihalashtirish va tashkiliy masalalar operatsiyasi buyrug‘iga ta'sir qiluvchi uch asosiy omillar mavjud:

1. 
   Guruhdagi hodimlar Siz dasturiy ta'minot kabi loyiha guruhdagi hodimlarni to‘g‘ri yo‘naltirishingiz kerak, bundan tashqari mijozlar bilan muzokaralar qilinib turli xil faoliyalarni rivojlantirishni o‘z ichiga oladi.
   
2. 
   Tashkilot guruhi, Guruh shunday tashkillanishi kerakki, hodimlar loyihaga o‘z qobiliyatiga yarasha hissa qo‘shishi kerak va kutilgan natija olinishi kerak.
   
3. 
   Texnik va boshqaruv aloqa Guruh a'zolari, dasturiy ta'minot jamoasi va loyihaga oid boshqa shaxslar o‘rtasidagi yaxshi aloqani o‘rnatish katta ahamiyatga ega.
   

Boshqaruvning boshqa masalalari kabi, yahshi jamoani olish loyiha muvaffaqiyatli yakunlanishini kafolatlamaydi. Boshqa ishlar kutilmagan tomonga o‘zgarishi mumkin, shu qatorda biznes va biznes muhitdagi o‘zgarishlar. Lekin siz guruh tarkibi, tashkillanishi va aloqalariga e’tibor qaratmasangiz, siz kelgusida qator qiyinchiliklarga uchraysiz.