Bog‘lanishlarni o‘lchash. Korrelyatsiya haqida tushuncha. Korrelyatsiya koeffitsienti. Ko‘plik va xususiy korrelyatsiya

Korrelyatsiya koeffitsientining asosiy xossalari.

Korrelyatsiya koeffitsientining asosiy xossalari.

Korrelyatsiya koeffitsientining asosiy xususiyatlari quyidagilar:

- r qiymatlari -1 dan +1 gacha;

- tenglik r = 0 y xususiyati x dan chiziqli mustaqil ekanligini anglatadi;

- r>0 uchun y xususiyati x xususiyati o'sishi bilan statistik ravishda oshadi; r<0 uchun y xususiyati x ning ortishi bilan statistik ravishda kamayadi.

Bog'lanish mustahkamligini baholash

Bog'lanish mustahkamligini baholash

Ulanishning kuchiga ko'ra, korrelyatsiya koeffitsientlari bitta (to'liq ulanish) dan nolgacha (ulanish yo'q). Bog'ning mustahkamligini taxminiy baholash quyidagi sxema bo'yicha amalga oshirilishi mumkin (1-jadval).

Quvvat kuchi	Bog’lanishning mohiyati
	To'g'riga (+)	Ortga(-)
1. Bog’lanish yo‘q	0	0
2. Kuchsiz bog’lanish	0 dan +0,29 gacha	0 dan -0,29 gacha
3. O’rtacha bog'lanish	+0,30 dan +0,69 gacha	-0,30 dan -0,69 gacha
4. Mustahkam bog’lanish	+0,70 dan +0,99 gacha	-0,70 dan -0,99 gacha
5. To'liq (funktsional ulanish)	+1	-1

Korrelyatsiya koeffitsientining ishonchliligini baholash.

Korrelyatsiya koeffitsientining ishonchliligini baholash.

Ta'riflangan hisoblash o'zaro bog'liqlikni tasdiqlaydi, ammo topilgan r qiymatining xatosini baholamaydi. Xatolarni baholashning eng oddiy usullaridan biri bu o'rtacha kvadratik xato r ni formula bo'yicha hisoblashdir.

Tajriba davomida olingan ma'lumotlar to'plamlarini ko'rib chiqing:
Korrelyatsion tahlilning vazifasi ikkita parametr o'rtasidagi bog'liqlikni aniqlash va ularning qo'shma o'zgarishi tasodifiy emasligi miqdorini aniqlashdir.
O'rganilgan qiymatlar bitta namunadagi ikkita ko'rsatkich yoki ikkita turli xil namunalar bo'lishi mumkin.