Бола – одоби билан азиз (Фарзанд тарбиялашда ота-оналарга маслаҳатлар) Нашрга тайёрловчи: Зиёвуддин Раҳим

Ёдда тутинг: ҳикмат “билимдонлик”, “донолик”, 
“ҳикматли сўз”, “тиббиёт илми”, “шифокорлик” каби маъ-
ноларни англатади.
Болалар тарбиясининг ўзига хос жиҳатлари
зиз болалар, тарбия ва одоб-ахлоқ қуйидаги муҳим 
жиҳатларни ўз ичига олади. 
Феъл-атвор тарбияси.
Болалар ёш пайтидан яхши тарбияланса, одобли-ахлоқли 
ва маданиятли бўлиб вояга етадилар. Ёшлик пайтидан олинган 
илм ва одоб-ахлоқ бола хотирасига қаттиқ муҳрланади. Қайси 
бола ёшлигидан яхши таълим-тарбия олган бўлса, унинг ко-
мил инсон бўлиб етишишига шубҳа йўқ. Албатта бунда ота-
оналар ва устозлар асосий ўрин тутади. Шу сабаб устоз ва му-
раббийлар сўзига қулоқ тутиш ва уларнинг ўгитларига амал 
қилиш лозим.
Эътиқод тарбияси.
Эътиқод инсон ҳаётида энг муҳим омил саналади. Чунки 
эътиқодсиз одамнинг онги бўш, фикри тарқоқ ҳамда бузуқ ғоя 

---

– 15 –
ва қарашларга эргашиб кетиш хавфи бўлади.
Инсон қалбидаги эътиқодни ҳеч нарса кетказа олмайди, уни 
на пул, на мансаб ва на қўрқув ва на дўқ-пўписа билан кетказиб 
бўлмайди. Эътиқоди мустаҳкам одам улкан тоғдек бақувват, 
дарёдек тошқин ва серғайрат бўлади. Шунинг учун эътиқод ва у 
билан боғлиқ нарсаларни пухта ўрганиб олиш керак.
Бадан тарбияси.
Инсон модда ва руҳдан иборат. Шундай экан, унинг руҳий 
соғлом бўлиши билан бирга моддий соғломлиги ҳам муҳим 
омиллардан ҳисобланади. Бадан тарбияси баданни соғлом ва 
кучли ҳамда аъзоларни мукаммал даражага етказишдан иборат. 
Фикр (ақл) тарбияси.
Инсон боласини дунё ва охират саодатига бошловчи нар-
са, албатта Аллоҳнинг энг буюк неъмати бўлган ақлдир. Ақл 
орқали инсон яхшини ёмондан, оқни қорадан ажрата олади. 
Мана шу нарса унинг саодатга эришишида восита вазифасини 
бажаради.
Болалар луғати:
Феъл-атвор – инсоннинг ўзига хос хусусияти, характери ва 
табиати.
Эътиқод – ишонч, қалб билан тасдиқлаш ва имон.
Фикр – ўйлаш, хаёл, мулоҳаза ва ғоя.