Bolalik va o`smirlik davrlari

Reja:

1.Bolalik va o`smirlik davrlari.

2.Bolalar va o`smirlar davrlarining xususiyatlari.
3.Bolalar va o`smirlar jismoniy rivojlanishini aniqlash va baholash.
4.Qad-qomat va uning buzilishlari.
5.Sog`liq guruhlari.
Bolalik va o`smirlik davrlari. Chaqaloq tug`ilgandan to 18 yoshga kirguncha bolalik va o`smirlik davri hisoblanadi. Bu quyidagi davrlarga bo`linadi:

- chaqaloqlik davri - tug`ilgandan-1 oylikkacha;

- ko`krak yoshi davri - 2oylikdan-1 yoshga to`lgunicha;

- maktabgacha tarbiya yoshi davri - 2-6 yosh;

- kichik maktab yoshi davri - 7-11 yosh;

- o`rta maktab yoshi davri - 12-14 yosh;

- katta maktab yoshi davri - 15-18 yosh;

- o`smirlik davri- 12-18 yosh.

Bolalar va o`smirlar davrlarining xususiyatlari.

Yuqorida ko`rsatilgan bolalik va o`smirlik davrlarining har biri o`ziga xos anatomik-fiziologik va tibbiy-ijtimoiy xususiyatlarga ega.

Chaqaloqlik davri. Bola tug`ilishi bilanoq, uning kindigi kesilib, ona organizmidan ajratiladi. Shu vaqtdan u ona tanasidan alohida, mustaqil yashay boshlaydi. Bola bir oylik bo`lguncha chaqaloq hisoblanadi.Bu davr bola uchun eng murakkab davr bo`lib, u tashqi muhitga moslasha boshlaydi.Ma`lumki, bolaning yuragi va katta qon aylanish doirasi, buyraklari, ichki sekretsiya bezlari, qon ishlab chiqarish a`zolari, nerv sistemasi va boshqalar u tug`ilgunigacha ishlab turadi, ba`zi a`zolari esa (nafas, ovqat hazm qilish, kichik qon aylanish doirasi) tug`ilgandan keyin ishlay boshlaydi.

Chaqaloqlik davrida bolaning organizmi nihoyatda nozik bo`lib, u har xil kasalliklarga tez chalinadi.Shuning uchun uni parvarish qilish muhim ahamiyatga ega. Shu boisdan xalqimiz urf-odatiga ko`ra, chaqaloq 40 kunlik bo`lguncha chilla davri deb ataladi.Bu davrda ona va bola juda avaylab ehtiyot qilinadi. Buning natijasida ular har xil kasalliklardan muhofaza etiladi.Bolaning kindigi kesilgandan keyin uning o`rni bitgunicha (8-12 kun) jarohatni toza saqlash, unga mikrob tushishidan ehtiyot bo`lish zarur.Kindik yarasiga brilliant yashili surtib turiladi.

Bolaning terisi juda yupqa, nozik bo`lganligi uchun uni nihoyatda toza saqlash kerak.Yo`rgaklari toza, dazmollangan bo`lishi, parvarish qiluvchi kishi qo`lini sovunlab yuvib turishi va og`iz-burniga to`rt qavatli doka niqob tutishi kerak.

Chaqaloqning hazm qilish a`zolari juda nozik bo`lganligi sababli uni ovqatlantirish qoidalariga alohida e`tibor berish kerak. U onasini emib o`sa boshlaydi. Ona suti bo`lmasa yoki yetishmasa, sun`iy sut aralashmalari beriladi. Bolani har 3 soatda (bir kecha-kunduzda 7 marta, kechasi 6 soat tanaffus) emizish kerak.

Agar chaqaloq yaxshi parvarish qilinsa, ovqatlantirish qoidalariga amal qilinsa, u normal rivojlanadi, bezovta bo`lmaydi, bir kecha-kunduzda 22 soat uxlaydi, ya`ni faqat ovqatlanish vaqtida uyg`onadi. Chaqaloq parvarishi va uning kasalliklari haqida oldingi mavzuda batafsil ma`lumot berilgan.