Бошланғич математикани чуқур ўрганиш давлат стандарти

Materialni umumlashtirish va tizimga solish (20 soat)
O‘quvchilarning bilim va malakalariga qo‘yiladigan asosiy talablar:

2-sinfning oxirida o‘quvchilar quyidagi tasavvurlarga ega bo‘lishlari:

— ko‘paytirishning‘ o‘rin almashtirish va guruhlash xossalari haqida; arifmetik amallar orasidagi bog‘lanishlar haqida;
— sonli va harfiy ifodalar hamda ular orasidagi farqlar haqida;

• 
  kasr sonlar va sonning ulushlari haqida
  

bilishlari:
—atamalarni: qo‘shiluvchi, yig‘indi, kamayuvchi, ayiriluvchi, ayirma; ifoda, ifodaning qiymati; ko‘paytirish, ko‘paytuvchi, ko‘paytma, bo‘lish, bo‘linuvchi, bo‘luvchi; «... marta kam», «... marta ko‘p», o‘tkir, o‘tmas va to‘g‘ri burchaklar; to‘g‘ri to‘rtburchak; aylana, aylana markazi, aylana radiusi; shaklning perimetri va yuzi; to‘g‘ri burchakli paralepipedning hajmi;

• 
  uzunlik o‘lchov birliklarini: metr, detsimetr, santimetr, millimetr;
  

— simmetriya, algoritm;
— ishora va belgilarni: «∙» (ko‘paytirish), «:» (bo‘lish); ifoda va tenglamalarda ishlatiladigan lotin alfavitining harflari;
— bir xonali sonlarni (18 ichida) qo‘shish jadvali va ayirishning mos hollarini (avtomatizm malaka darajasida);
— ko‘paytirish jadvalini va bo‘lishning o‘ziga xos hollarini (avtomatizm malaka darajasida);
— 2-3 amalni o‘z ichiga olgan ifodalarda, jumladan qavslarni ham o‘z ichiga olgan ifodalarda, arifmetik amallarni bajarish tartibini;
uddalay olishlari kerak:
— o‘rganilgan usullar asosida 100 ichida sonlarni og‘zaki qo‘shish va ayirish;
— 100 ichida sonlarni ustun shaklida yozma qo‘shish va ayirish;
— ko‘paytirishning asosiy xossasini ifodalash va hisoblashlarda qo‘llash;
— bir o‘zgaruvchili ifoda qiymatini bu o‘zgaruvchining berilgan qiymatlarida topish; amallarning komponentlari orasidagi bog‘lanishlar va tanlash asosida eng sodda tenglamalarni yechish;
— 2-3 amalli (qavsli va qavssiz) ifodalarda amallar tartibi qoidalarini qo‘llash;
— 1-2 amalli masalalarni yechish (amallar yordamida va ifodalar tuzish bilan );
— berilgan uzunlikdagi kesma chizish; berilgan kesmaning uzunligini o‘lchash;
— ko‘pburchakning tomonlarining berilgan uzunliklari bo‘yicha perimetrini topish;
— katakli qog‘ozda kvadrat va to‘g‘ri to‘rtburchak chizish;

• 
  kvadrat santimetr, kvadrat detsimetr, kvadrat metr yuza birliklarini qo‘llab, to‘g‘ri to‘rburchakning yuzini tomonlarining berilgan uzunligiga ko‘ra topish va aksincha, yuzi va bir tomoni ma’lum bo‘lganda uning ikkinchi tomonining uzunligini topa olish.