Boshqarish ob’ekti, boshqarish tizimi. Boshqarish algoritmi

Demak, beshta erkinlik darajasini nazarda tutish kifoyadir. Bulardan uch o`q bo`ylab harakatlantirish uchun uch yo`nalishda kuch bilan ta’sir etish kerak. Ikki o`q atrofida aylantirish uchun esa ikki moment bilan ta’sir etish lozim (C-rasm). Shunday qilib, bu ob’ekt uchin chiqish:

qaytgan nurning azimuti (αn),

qaytgan nurning o`rin burchagi (λn),

nur qaytadigan nuqtaning (ya’ni ko`zguning) koordinatalari;

boshqaruvchi kirish:

ikki o`qqa ta’sir etadigan momentlar,

uch yo`nalish bo`yicha ta’sir etadigan kuchlar;

galayonlantiruvchi kirish:

tushish nurning yo`nalishi.

Ko`zguni harakatlantiruvchi ta’sirlar.

Boshqarish ob'ekti sinflari

Ob'ektlarni sinflarga ajratish muammosiga tizimli yondashish, ob'ektning ichki tuzilishi va undagi o`zaro bog'lanishlarni ochishga imkon beradigan bir nechta asosiy sinflash belgilarini nisbatan aniq ajratish imkonini beradi (2-rasm). Ob'ektning atrof-muhit bilan tashqi aloqalari bo`yicha, ya'ni, kirish va chiqish qiymatlari soniga ko'ra ob'ektlar bir o'lchovli (bitta kirish va bitta chiqish qiymatiga ega) va ko'p o'lchovli (bir nechta kirish va chiqishlarga ega) larga bo'linadi. Bir o'lchovli ob'ektga misol - doimiy tok elektr dvigateli bo`lishi mumkin.

Ko'p o'lchovli ob'ektlar, qoida tariqasida, ko'p bog'langan tizimlar bo'lib, ular bir-biriga bog'langan bir nechta boshqariladigan o'zgaruvchilarga ega bo`ladi, birining o'zgarishi boshqalarning o'zgarishiga olib keladi.

Ko'p o'lchovli ob'ektlar, qoida tariqasida, ko'p bog'langan tizimlar bo'lib, ular bir-biriga bog'langan bir nechta boshqariladigan o'zgaruvchilarga ega bo`ladi, birining o'zgarishi boshqalarning o'zgarishiga olib keladi.

Ko'p bog'langan rostlash ob'ektlariga tipik misollar: bug 'qozoni, bu erda boshqariladigan o'zgaruvchilar harorat, bug' bosimi va suv darajasi; aylanish tezligi va turbinaning chiqishidagi gazning harorati rostlanuvchi turboreaktiv dvigatel. Ushbu misollarda alohida boshqariladigan o'zgaruvchilar orasidagi korrelyatsiya (interferentsiya) ob'ektlarning tabiiy (ichki) xususiyatlariga bog'liq. Ishlab chiqarish jarayonlarini avtomatlashtirishda ko'p qirrali rostlashning yanada murakkab muammosi paydo bo'ladi. Ushbu guruhdagi alohida boshqariladigan o'zgaruvchilar o'rtasidagi o'zaro ta'sir odatda texnologik omillarga bog'liq.