Boshqaruv hisob fanidan o`quv tadqiqot loyihasi Qabul qildi: U. Tulayev Tayyorladi: Sh. Tursunboyev

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI DAVLAT SOLIQ QO’MITASI HUZURIDAGI FISKAL INSTITUT
BOSHQARUV HISOB FANIDAN


O`quv tadqiqot loyihasi


Qabul qildi: U.Tulayev


Tayyorladi: Sh.Tursunboyev
D.Eshboyeva
D.Mamasodiqova

Qabul qilingan sana__________

Qo’llanilgan jarima (%)_______

Bashoratlash usullari

Reja:

• 
  Bashoratlash va uning korxona faoliyatidagi ahamiyati.
  
• 
  Regression tahlil usuli.
  
• 
  Vaqtli qator tahlil usuli.
  
• 
  Eng kam va eng ko`p qiymat usuli.
  

Bashoratlash.

Har bir korxona faoliyatida hamda iqtisodiyotda bashoratlash deganda biz shu vaqtgacha eshtgan bashorat emas balkim bir qancha o`tgan davrlarga tegishli bo`lgan ma’lumotlarga asoslangan holda oldingi davlarda yuzaga keladigan xarajatlarni foydani yoki bo`lmasam tushumni aniqlashda xizmat qiladigan usul tushuniladi. Hamma narsalarning turlari bo`lganidek bashoratlashning ham o`ziga yarasha usullari hamda turlari mavjud.
Eng kam va eng ko`p qiymat usuli
Vaqtli qator tahlil usuli
Regression tahlil usullaridir
Vaqt seriyasi usuli.
Bashoratlash va uning korxona faoliyatidagi ahamiyati.
Byudjetlar prognozlarga asoslanadi.
Prognozlar quyidagilar uchun tayyorlanishi mumkin:
 ishlab chiqarish va sotish hajmi
 sotishdan tushgan daromad (sotish hajmi va sotish narxi)
 xarajatlar.
Byudjetni shakllantirish jarayonida prognozlashning maqsadi realistik o'rnatishdir
rejalashtirish uchun taxminlar.
Prognozlar ham muntazam ravishda tayyorlanishi mumkin oldingi nazorat hisoboti maqsadida.
Prognoz oddiy taxminlarga asoslanishi mumkin, masalan, 5% prognozi. Masalan sotish hajmining o'sishi yoki sotishdan tushgan daromad.
Xuddi shunday, byudjet xarajatlari ham bo'lishi mumkin moddiy qo'shimcha byudjet yondashuvidan foydalangan holda prognoz qilish va qo'shish o'tgan yilgi byudjetga nisbatan inflyatsiya uchun foiz miqdori.
Boshqa tomondan, prognozlar bir qator prognozlar yordamida tayyorlanishi mumkin trendlar va o'zgarishlarni hisoblash uchun mo'ljallangan modellar, usullar yoki texnikalar oldingi yillar.
Ushbu modellar va texnikalardan foydalanishning sababi shundaki, ular
yanada ishonchli prognozlar berishi mumkin.
Mumkin bo'lgan prognozlash usullari:
 eng ko`p va eng kam usuli
 chiziqli regressiya tahlili
 vaqtli qator tahlil
indeks raqamlari
Axborotni bashorat qilish uchun bir nechta texnikadan foydalanishni bilib olishingiz mumkin masalan, vaqtli qatorlari regressiyadan keyin narxlarni sozlash uchun ishlatilishi mumkin tahlil yoki yuqori past usuli ma'lumotlar to'plamiga nisbatan qo'llanilgan.
Bu ham vaqt seriyalarida harakatlanuvchi o'rtacha ko'rsatkichlardan ko'ra regressiya tahlilidan foydalanish mumkin bo`lgan tahlil.
Bu keyinchalik ushbu o`z tadqiqot ishimizda ko'rsatiladi