Бозор ҳокимияти шароитида нархларнинг шаклланиш тамойиллари

Rasm
Xarajat
Raqobatlashgan firmaning uzoq muddatli taklif egri chizig’i.
Uzoq muddatli davrda, raqobatlashgan firmaning taklif egri chizig’i marjinal xarajatlar egri chizig’i (MC), o’rtacha jami xarajatlardan (ATC) dan yuqori bo’ladi.
Miqdor
… ammo chiqadi agar P1 o’zoq muddatli davrda, firma MC egri chiziqda ishlab chiqaradi. Agar P>ATC bo’lsa
Rasm
(a) A Firma foyda bilan
(b) A Firma zarar bilan
Miqdor
Miqdor
Narx
Narx
O’rtacha jami xarajatlar va narx o’rtasidagi bo’yalgan maydon firma foydasini ko’rsatadi. Bu to’rtburchakning balandligi narx-o’rtacha jami xarajatga teng (P-ATC), va eni ishlab chiqarish hajmiga teng. (a) panelda, narxlar o’rtacha jami xarajatlardan yuqori shuning uchun firma ijobiy foydaga ega. (b) panelda, narxlar o’rtacha jami xarajatdan past shuning uchin firma salbiy foydaga ega.

3.RAQOBAT BOZORIDA TAKLIF EGRI CHIZIG’I

• Sizlar bilan yagona firma ustida taklif qarorini ko’rib chiqdik, endi bozordagi taklif egri chizig’ini muhokama qilamiz. Bu borada 2 ta vazifa oldimizda turibdi. Birinchisi, bozorni firmalarning doimiy sonlari bilan ko’rib chiqamiz, ikkinchisi esa eski firmalar chiqib ketib, yangi firmalar kirgan raqamlarni ko’rsatuvchi bozorni o’rganamiz. Bunda ikkalasi ham muhim, ularning ikkisi ham muxsus vaqt gorizontida hizmat qiladi. Qisqa vaqt ichida firmalarning kirib chiqishi qiyin, shu sababdan firmalarning doimiy soni taxmini muqobildir. Ammo, uzoq muddat davomida, ko’p firmalar bozor holatini o’zgartirishda qatnashishiu mumkin.

QISQA MUDDAT: BELGILANGAN SONDAGI FIRMALAR

• QISQA MUDDAT: BELGILANGAN SONDAGI FIRMALAR
• BILAN BOZOR TAKLIFI
•  
• Bozorni 1,000 ta bir biriga o’xshash firmalarni bilan ko’rib chiqaylik. Harqanday berilan narx uchun har bir firma Tovar bilan taminlaydi, shu sababli, marjinal narx tannarxga teng. 6- chizmaning a bo’limida ko’rsatilganidek, bu, narx o’rtacha o’zgaruvchan harajatdan yuqorida, har bir firmaning marjinal harajat egri chizig’I uning taklif egri chizig’idir. Bozorni taminlagan Tovar miqdori 1000 ta alohida firmalarning har biri orqali taminlangan Tovar miqdorining yig’indisiga teng. Shu sababli, bozor taklifi egri chizif’ini hosil qilish uchun , biz bozorda har bir firma orqali taminlangan miqdorni qo’shamiz. 6-chizma b bo’limida ko’rsatilganidek, firmalar o’xshash bo’lgani sababli, bozorni taminlagan miqdor har bir firma taminlagan miqdordan 1000 martta ko’p.