1. Normallashtirish. Alomat qiymatlarini normallashtirishda quyidagi formuladan foydalanamiz:
(4)
bu yerda i-satr va j-ustun kesishmasidagi alomat qiymati, j-ustundagi alomat qiymatlarining eng kichigi, j-ustundagi alomat qiymatlarining eng kattasi.
2. Standartlashtirish. Alomat qiymatlarini standartlashtirishda quyidagi formuladan foydalanamiz:
(5)
bu yerda i-satr va j-ustun kesishmasidagi alomat qiymati, j-ustundagi alomat qiymatlarining o‘rta arifmetigi, j-ustundagi alomat qiymatlarining o‘rta kvadratik og‘ishi.
(6)
(4) formula j-alomat ustuni uchun o‘rta kvadratik og‘ishni hisoblaydi va bu yerda i-satr va j-ustun kesishmasidagi alomat qiymati, j-ustundagi alomat qiymatlarining o‘rta arifmetigi, j-ustundagi alomatga mos keluvchi qiymatlar soni.
(7)
(5) formuladan foydalanib j-ustundagi alomat qiymatlarining o‘rta arifmetigi hisoblanadi. Tanlanma faylidagi alomatlarni latentlashtirish.
Latent alomatlar qiymatlari obyektlarni tavsiflovchi boshlang‘ich alomatlarning ko‘ rsatilgan yoki aniqlangan to‘ plam ostisini (kombinatsiyasini) son o‘ qiga chiziqli akslantirish natijasida olinishi mumkin. Bu usul obyektlar tavsifidagi yangi fazoni shakllantirish orqali alomatlar fazosini qisqartirishda ishlatiladi. Ushbu maqsaddagi usullar sifatida quyidagilarni ko‘ rsatish mumkin:
- bosh komponentalar usuli (PSA);
- Fisher chiziqli diskriminanti
- umumlashagan baholarni hisoblash usullari .
Akslantirish natijalari mumkin bo‘ lgan obyektlar tavsifidagi yangi alomatlar (baholar) deb qaraladi. Alomatlarning chiziqli va chiziqsiz akslantirish “o‘ lcham lanati” bilan bog‘liq muammoni yechish imkonini beradi. Berilganlardan yashirin qonuniyatlar izlash maqsadida yangi alomatlardan foydalanish usullaridan biri – obyektlar tavsiflarini bir, ikki va uch o‘ lchamli fazoda vizuallashtirishdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |