2.3.3.1-жадвал. Интенсив олма боғ даласининг мавсумий сув истеъмоли (Ўрта
Чирчиқ тумани).
Кўрсаткичлар
Суғориш тартиби, ЧДНС га нисбатан 75-80-70%
Тупроқнинг намланиш чуқурлиги, м
1,0
0,8
0,5
Томчилатиб суғориш усули
Баҳорги сув захираси, м
3
/га
4873
3908
2964
Кузги сув захираси, м
3
/га
3452
2345
1234
Истеъмол қилинган
сув захираси
м
3
/га
1421
1563
1730
%
22,3
25,2
28,5
Суғориш суви
м
3
/га
2800
2500
2200
%
44,0
40,3
36,2
Ёғингарчилик
м
3
/га
2143
2143
2143
%
33,7
34,5
35,3
Жами, м
3
/га
6364
6206
6073
Ҳосилдорлик, т/га
28,3
34,7
30,1
1 т ҳосил учун сарфланган
суғориш суви, м
3
/т
123,3
90,9
69,6
1 м
3
суғориш суви ҳисобига
олинган ҳосил, кг/м
3
8,1
11,0
14,4
1 м
3
умумий сув ҳисобига
олинган ҳосил, кг/м
3
3,6
4,4
5,2
2.3.4. Ботқоқлашиб бораѐтган ўтлоқи бўз туроқлар шароитида мевали боғларнинг
умумий сув истеъмоли.
Изланишларимизнинг кейинги далаларида ҳам ўсимликларнинг (интенсив олма
боғлари) мавсумий сув истеъмоли аниқланди. Ботқоқлашиб бораѐтган ўтлоқи тупроқлар
(Сирдарѐ вилояти, Сайхунобод тумани) шароитида ўтказилган тажрибамизда ер устидан
суғоришнинг 3 хил усули, яъни анаънавий эгатлаб суғориш ва эгатларга полиэтилен
плѐнка тўшаб суғориш усуллари тупроқнинг 1,0 м ва 0,8 м қатламини намлик билан
таъминлаб ўрганилди (2.3.2.5-жадвал).
Бунда дарахтларнинг тупроқдаги намликдан, суғориш сувларидан, атмосфера
ѐғинларидан фойдаланиш миқдорлари ўрганилди. Мазкур тажрибада 1 т ҳосил учун
сарфланган суғориш суви сарфи назорат, яъни тупроқнинг 1,0 м қатлами намлик билан
таъминланиб оддий эгатлаб суғорилган вариантда 104,7 м
3
/т ни ташкил этган бўлса, худди
89
шу қатламни эгатга плѐнка тўшаб суғорилган 2-вариантда 85,7 м
3
/т ва шу усулда
тупроқнинг 0,8 м қатлами намлик билан таъминлаб суғорилган 3-вариантда 68,9 м
3
/т га
тенг бўлди. 1 м
3
умумий сув ҳисобига олинган ҳосил назорат вариантида 9,5 кг ни ташкил
этган бўлса, бу кўрсаткич эгатга плѐнка тўшаб тупроқнинг 1,0 ва 0,8 м қатламини намлик
билан таъминланган вариантларда мос равишда 11,7 ҳамда 14,5 кг ни ташкил этди.
Do'stlaringiz bilan baham: |