Бухоро давлат университети ҳарбий таълим факультети 4-босқич 44-гуруҳ талабаси боймуродов ғолиб толиб ўҒли битирув малакавий иши

Тарбияланганлик кўрсаткичлари
Мезони
1	Ватанпарварлик	Ўлка ўтмиши ва ҳозирги ҳаётига қизиқиш табиатга меҳр қўйиш ва уни асраш, ўз уйи, боғчаси мактабини коллежини севиш, меҳнатга муҳаббат. Ватаннинг буюк кишилари билан фахрланиш ва х.к.
2	Дўстлик, инсонпарварлик	Жамоага қўшила олиш, катталарга ҳурмат кичикларга иззат, муҳтожларга ёрдам бериш, меҳр-шавқатлик, ғамхўрлик, самимийлик, дўстга садоқатлилик ва х.к.
3	Ҳалоллик	Самимийлик, ростгўйлик, ўз хатсини тан олиш, сўз билан иш бирлиги, ваъдага вафо қилиш, ўзгалар мулкига тегмаслик ва х.к.
4	Меҳнатсеварлик	Меҳнатсеварлик, виждонан ўқиш, ишлаш, уй рўзғор ишларига ёрдам, ижтимоий меҳнатда фаоллик, доимо фойдали иш билан шуғулланиш ва х.к.
5	Интизомлилик	Мактабда, коллежда, кўчада, уйда жамоат жойларида белгиланган одоб ахлоқ қоидаларига риоя қилиш. Буюкрилган ишни тез ва аниқ бажариш. Масъулиятни ҳис қилиш.
6	Сахийлик	Меҳрибонлик, кичикларга ғамхўрлик қилиш, ҳамма нарсани ўртоқлари билан баҳам кўриш, жониворларни аввайлаш ва асраш. Мурувватли бўлиш ва х.к.
7.	Фаоллик	Ижтимоий ҳаётда фаол қатнашиш. Ташаббускорлик, ташкилотчилик, камчиликка қарши курашиш, ҳамма ишга ўрнак бўлиш ва ҳ.к.
8.	Камтарлик	Кишилар орасида ажралиб туришга ҳаракат қилмаслик. Ахлоқли бўлиш, ташқи кўриниш билан ажралиб турмаслик. Мақтанчоқ бўлмаслик, босиқлик, оддийлик, соддалик. Сипоҳлик ва ҳ.к.
9.	Озодалик	Кийим кечак, аъзолар ва ташқи кўринишни озода тутиш, иш, ўқиш, уй, юриш туриш жойларини доимо озода сақлаш. Пок юриш ва ҳ.к.
10	Тежамкорлик	Шахсий ва давлат мулкини асраш, буюмларни тартибга сақлаш, эҳтиёт қилиш, ҳар бир нарсадан тўғри фойдаланиш ва ҳ.к.
11	Жасурлик	Қўрқувни енга олиш, ўзгаларга ёрдам бериш, қатъиятлилик, адолатсизликка муросасизлик ва ҳ.к.
12	Чаққонлик, чиниқиш, кучлилик.	Хушбичим бўлишга интилиш, спорт билан шуғулланиш, кун тартибига ва шахсий гигиенага риоя қилиш, гимнастика машғулотлари билан шуғулланиш ва ҳ.к.
13	Байналминаллик	Ўз халқининг маданияти ва санъатига қизиқиш. Ўзга халқларни ўз халқининг урф одатини хурмат қилиш. Ўзаро ёрдам ва ҳ.к.
14	Масъулиятлилик	Ўз вазифасини сидқидилдан бажариш, олинган мажбуриятни ўз вақтида аниқ бажариш, бошланган ишни охирига етказиш ва ҳ.к.
15	Қизиқувчанлик	Ўқимишли бўлиш, билим доирасини ошириш, берилаётган сабоқни яхши ўзлаштириш, адабиётларни ўқиб бориш, ахборот воситаларидан унумли фойдаланиш, ҳар бир машғулотга тўлиқ қатнашиш ва ҳ.к.
16	Принципиаллик	Қарашлар ва эътиқодларнинг барқарорлиги, ўз фикр – мулоҳазаларини очиқ айтиш. Ўз фикрини ҳимоя этиш. Ўз – ўзини танқиб қила билиш. Хатти ҳаракатларга объектив баҳо бериш ва ҳ.к.
17	Нафосатлилик	Гўзалликни ҳис қила билиш, чиройли ишдан, буюмдан завқланиш, озода кўринишга интилиш, адабиёт санъатга қизиқиш, ҳар бир ишни сифатли бажариш ва ҳ.к.
18	Ишбилармонлик, тадбиркорлик.	Вақтдан тўғри фойдаланиш, пул ва мол қадрини билиш, харажатда тежамкор бўлиш, савдога ижодкор бўлиш ва ҳ.к.
19	Иффат, ҳаёлилик.	Нафсни гуноҳ ва бузуқ ишлардан тийиш, ишга сўзда, юриш –туришда, кийинишда, овқатланишда, одоб сақлаш ва ҳ.к.
20	Ўз – ўзини тарбиялаш, назорат қилиш	Ахлоқий сифатларни таҳлил қилиш орқали ўзидаги камчиликларни қайта тарбиялашга интилиш. Ўзини объектив баҳолаш ва ҳ.к.

Эврестик характердаги даража тақдим этилган ўқув масалаларини ечиш йулларини излаш хамда бу муаммоларни ечиш учун янги ахборотларни мустақил тарзда излаб топиш кўникмасига эга бўлиш билан характерланади.

Бошланғич ва алгаритмик характердаги даражалар репрадуктив доирадаги билим ва куникмаларни талаб қилади. Ўзлаштиришнинг ушбу даражаларидаги педагогик технологияни ижрочи технология деб аташ мумкин.
Ўқув материалини эсда сақлаб қолишга ва қўникмаларнх хосил қилишга йўналтирилган билим ва махоратлар даражаси ўқувчиларнинг репрадуктив ва самарадор (продуктив) фаолиятларини уйғунлаштиришни талаб қилади.
Бу даражанинг педагогик технологияси муаммоли – ривожлантирувчи технологияга алоқадордир. Бундай технология асосида таълим жараёнини ташкил этганда ўқувчилар ўқув материалини рефератлаштиришга, маърузалар билан чиқишга, мунозараларда ва ишчан уйинларда иштрок этишга ўрганишлари лозим.
Ўқув-билув фаолияти изланувчанлиги, эврестик хусусият касб этганда, юқори даражадаги муаммоли, муаммоли –ривожлантирувчи, таълим методидан вазиятларни тащлил қилувчи топшириқлар, ишчан ўйинлар, мустақил ишлар, муаммоли топшириқлардан фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия максадларини бажаришга сабаб фойдаланиш зарур. Бу даражасининг педагогик технологияси эвристик технология деб аталади. Таълим жараёнининг дидактик таркиби қўйидаги педагогик технологияларни ажратишга имкон беради: муаян ўқув тарбия мақсадларини бажаришга сабаб бўлувчи омилларни яратишга асосланган педагогик технология (келгусида ўқув омилларни яратиш технологияси) фаолият кўрсатишга асосланган педагогик технология ва бошқаришга асосланган педагогик технология. Таълим-тарбия жараёнининг мавзуси бутун дарс давомида ўқувчининг фаоллигини, мунтазам тарзда қизиқувчанлигини ўйғотишга ундаш мақсадини кўзда тутади.
Ўқув олимларини яратишга асосланган педагогик технология ўқувчиларни тезлик билан ўқув ёки ўқув - ишлаб чиқариш фаолиятига жалб қилишга имкон беради. Акс холда, заиф, етарли даражада тушунарли бўлмаган ва натижаси аниқ тасаввур қилинмаган, топшириқ мавзунинг беқарор бўлишига олиб келади. Ўқув олимларини яратишга асосланган педагогик технология ўқувчиларни тезкорлик билан ўқув ёки ўқув ишлаб чиқариш фаолиятига жалб қилишга имкон беради. Ўқув олимларни амалга ошириш керак. Бу жараёнда ўқитувчи турли кўринишдаги фаолиятларда иштрок этади. Худди шундай педагогик фаолият маллакаларидан бири ўқитувчининг ўқувчилар билан мулоқатига асосланган бирликдаги фаолиятидир. Ўқитувчининг ўқувчилар билан мулокати (хикоя, сухбат, маъруза) ижтимоий нуктаи назардан ўқувчи шахсига йўналтирилган бўлади. Бу ўринда ўқитувчи ўқувчида мустахкам ўрнашган ишончни шакллантириши лозим. Бу ишонч бевосита ижтимоий муносабатларга татбиқ этилади. Бундай мулоқат ўқувчилар гурухига мулжалланган бўлиб, бевосита жамоа мехнати сифатида намоён бўлади. Мулокат якка шахсга хам йуналтирилган бўлиши мумикн, яъни ўқитувчининг ўқувчи билан хамда бир ўқувчининг иккинчи бир ўқувчи билан мулоқати сифатида. Мулоқат йўли билан ўқувчилар мавжуд нарса ва ходисани билиб оладилар, янгидан-янги ахборотларни қабул қиладилар. Бошқа бир томондан эса ўқитувчи ўқув дастури талабларидан келиб чиккан холда, ўқувчи шахсини ўрганади. Ўқитувчининг ўқувчи билан мулоқати педагогик характердаги мулоқат бўлиши, аниқ педагогик вазифани бажаришга йўналтирилиши керак. Жумладан: аптемал, яхлит, қўлай ўқув мухитини рухий вазиятни, ўқув фаолиятни аптималлаштириш, ўқитувчи ва ўқувчилар орасидаги, шунингдек, ўқувчилар жамоаси орасидаги муносабатни инсонпарварлик мезонлари асосида шакллантириш назарда тутилади.
Олимлар ва услубчиларнинг кўп йиллик тадқиқот ишлари хамда фикрлаш ва билиш имкониятлари хусусиятларига бўлган эскирган қарашларни бартараф этишга ёрдам беради.
Ривожлантирувчи таълим нима ўзи, у қандай бўлиши керак?
Педагогика ўзининг бутун тараққиёти даврида ўқитишнинг янада мукамалрок ва янада самаралироқ ёки тизимини излаш билан ривожланиб боради. Ўқув жараёнида ўқитишнинг паст сифати ва таълимнинг барча бўғинларида мутахассисларнинг паст даражада касб тайёргарлиги муаммосини хал этишга қодир бўладиган усулларни излаб топишни асосий вазифа қилиб кўяди. Программалашган ва муаммоли (проблемали) таълимни биринчи ўринга чиқариш, ақлий харакатлар ёки иш ўйинларни босқичли шакллантириш назарияси асосида муайян тизим хосил қилиш педагогик миссиянинг энг машхур бўлган ривожланиш босқичларидир.