К.Д.Ушинскийнинг «диққат руҳий ҳаётимизнинг шундай ягона эшигидирки, онгимизга кирадиган нарсаларнинг барчаси шу эшик орқали ўтиб киради» деган фикрлари унинг аҳамиятини янада оширади. - К.Д.Ушинскийнинг «диққат руҳий ҳаётимизнинг шундай ягона эшигидирки, онгимизга кирадиган нарсаларнинг барчаси шу эшик орқали ўтиб киради» деган фикрлари унинг аҳамиятини янада оширади.
- Диққат барча акс эттириш
- жараёнларимизнинг доимий
- йўлдошидир.
- Демак, диққат барча психик жараёнларимизда қатнашса ҳам, лекин диққатнинг ўзи ҳеч нарсани акс эттирмайди.
Диққат! Диққат! - Сизнингча диққат ўзининг ташқи аломатларига эгами ? ? ?
-
-
- Одам бирор нарсага зўр диққат билан киришган пайтида унинг ташқи қиёфасида айрим ўзгаришлар кўзга ташланади. Демак, диққат одатда ўзининг сиртқи яъни ташқи аломатларига эгадир.
- Биринчидан, диққат қаратилган нарсани яхши идрок қилиш учун унга мувофиқлашишга уринишдан иборат ҳаракатлар (тикилиб қараш, қулоқ солиш) қилинади.
- Иккинчидан, ортиқча ҳаракатлар тўхтайди. Жиддий диққатнинг хусусиятларидан бири қимирламасдан жим туришдир. Масалан, аудитория ва театр залидаги жимлик
- Учинчидан, кучли диққат пайтида кишининг нафас олиши секинлашиб ва пасайиб қолади.
- Демак, диққат пайтида организм рецепторларимиз алоҳида ҳолатда бўлади.
-
Диққатнинг нерв-физиологик асослари - Диққатнинг нерв - физиологик асосида ориетировка ёки текшириш деб аталадиган махсус рефлекс ётади. Бундай рефлексни академик И.П.Павлов махсус ибора билан «бу нима рефлекси» деб ҳам атайди. Ана шу рефлекс одатда организмга тўсатдан бирорта янги нарсанинг таъсири ёки ҳаддан ташқари кучли таъсирот орқали ҳосил бўлади.
- Ориентировка ёки текшириш рефлекси диққатнинг физиологик асоси ҳисобланади, чунки бу рефлекс бош мия ярим шарларининг пўстида кучли қўзғалиш жараёнидан иборат бўлади.
- Бош мия ярим шарларининг пўстида пайдо бўладиган кучли қўзғалиш манбаи нисбатан узоқроқ сақланиб турадиган мустаҳкам қўзғалиш бўлади.
- Ана шу нуқтаи- назардан академик
- И.П.Павлов “диққатнинг физиологик
- асосини бош мия пўсти қисмидаги
- оптимал қўзғалиш манбаи ташкил
- қилади”, деб таъкидлаган.
- Шундай қилиб, оптимал қўзғалишга эга бўлган жой айни чоғда бош мия ярим шарларининг ижодга лаёқатли қисми деса бўлади. Мия ярим шарларининг суст қўзғалган бошқа қисмлари бундай хусусиятга қобил эмас.
- Киши онигининг бир вақтнинг ўзида ҳеч нарсага чалғимасдан воқеликдаги
- муайян предмет ёки ҳодисаларга йўналтириши диққат деб аталади
- Ихтиёрийдан кейинги
- диққат
-
- Ихтиёрисиз диққат деб тўсат-
- дан таъсир қилган бирон сабаб
- туфайли бизнинг ҳоҳошлари-
- миздан ташқари ҳосил
- бўладиган диққатга айтилади.
- Ихтиёрсиз диққат инсоннинг
- турли эҳтиёжлари ва
- қизиқишлари билан
- бевосита боғлиқдир
- Мн: ўткир ҳид, ёқимли мусиқа.
- Ихтиёрсиз диққатнинг
- нерв – физиологик асосини
- Ориентировка ёки бу нима?
- рефлекси ташкил қилади
- Мақсад-иродавий зўр бериш-
- Ихтиёрий диққат деб,
- олдиндан белгиланган
- қатъий бир мақсад
- асосида ва онгли равишда
- диққатимизни маълум
- бир нарса ва ҳодисаларга
- қаратишимизга айтилади.
- ўқиш, ўйин ва меҳнат
- фаолиятларида ихтиёрий
- диққатнинг роли жуда каттадир
- НФА да мия ярим шарларининг
- пўстида вужудга келадиган
- оптимал қўзғалиш манбаи бн
- иккинчи сигналлар системасининг
- ҳамкорликдаги фаолияти ётади
- Мақсад+иродавий зўр бериш+
- Аввалига иродавий
- диққатни талаб этадиган иш
- бирмунча
- ўзлаштирилгандан сўнг
- тобора қизиқарли
- бўла боради ва энди диққтни
- сақлаш учун алоҳида зўр
- беришни талаб қилмай
- қўяди. Шунда
- ихтиёрийдан
- кейинги диққат бошланади.
- Бу диққат тури фанга
- Ф.Н.Добринин томонидан
- Киритилган
- Мақсад+ирдавий зўр бериш-
Do'stlaringiz bilan baham: |
