T-absolyut harorat, K.
KT-atomlar tebranishining o‘rtacha energiyasi.
Bu ifoda, yorug‘lik-qiymati hv ga teng bo‘lgan kvant energiyasi porsichsiga o‘xshab nurlanadi, deb taxmin qilinganda hosil bo‘lgan.
Mana shunday, ni, qattiq jismning nurlanish chasgotasiga va xaroratga to‘g‘ri bog‘lanishi ham u oldi.
Plank ifodasining boshqa ko‘rinishi
To‘la nur tarqatuvchining (absolyut qora jism) energetik nurlanganligining spektrial zichligini (vt/m2 mkm) - deb belgilaymiz.
- qiymatni ifodaga qo‘yamiz va koeffitsienti kiritamiz. Bu chastotaning dv- oralig‘iga qaraydigan nur tarqatuvchi qobiliyatni (), to‘lqin uzunligining d oralig‘iga qaraydigan nur tarqatishi qobilyatiga () (bizda, bog‘lanishini ko‘rsatadi.
Plank ifodasi, quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:
bu erda: -to‘lqin uzunligi, mkm.
Plank formulasi, absolyut qora jism uchun ma’lum bo‘lgan nurlanish qonunlarini nazariy keltirib chiqaradi.
Vina-Golitsinning siljish qonuni
To‘la nur tarqatgich uchun energetik nurlanganligining spektrial zichligini maksimal qiymatiga to‘g‘ri keladigan to‘lqin uzunligi, uning absolyut haroratiga teskari proporsional.
Bu erda - Vina doimiysi, 28,98 mkm.grad teng.
1) Absolyut harorat 4700 dan 10000 K gachadagi oraliqda o‘zgarganda ning maksimumi, ko‘rinarli nurlamish sohasida yotadi.
2) Haroratni juda katta oshirish, spektrning qisqa to‘lqinli qismiga siljitadi.
Agar Plank tenglamasi da bo‘yicha differensiyallab va birinchi hosilasi nolga tenglansa, unda siljish qonuni hosil bo‘ladi.
Stefan - Bolsman qonuni
Absolyut qora jismning to‘la nur tarqatish qobiliyati, absolyut haroratning to‘rtinchi darajasigi proporsional.
Bu qonunni, Plank tenglamasini oralig‘ida integrallab keltirib chiqarish mumkin.
Bu erda: -to‘la nur tarqatuvchining 1 m2 yuzasidagi energetik nurlanganlik (nurlanish oqimi) (Vt/m2).
Do'stlaringiz bilan baham: | 
