Бури зиёму аммадов


фаолияти натижасида тупланган билимлар йигиндисини унинг иж­


Download 4.09 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/79
Sana30.08.2023
Hajmi4.09 Mb.
#1671390
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   79
Bog'liq
Pedagogika (Bo\'ri Ziyomuhammadov)

фаолияти натижасида тупланган билимлар йигиндисини унинг иж­
тимоий мо^ияти дейилади, деб жавоб берамиз.
Биологиядан бизга маълумки, инсоннинг биологик мох,ияти 
мавжуд. Унга инсон танасининг улчамлари, кадди-ком атининг 
шакл-шамойиллари, терисининг ранги, юз-куз тузилиши, кони- 
нинг иссиклик даражаси, кимёвий таркиби ва бош ка куплаб био­
логик курсаткичлари киради.
Демак, инсоннинг биологик курсаткичлари билан бир каторда, 
унинг ижтимоий курсаткичлари, яъни уни туплаган билимлар тури 
ва \ажми \ам бор экан. Одамни шартли думалок бир бутунлик килиб 
олсак, умумбиологик мо^иятини горизонтал чизиьугар билан бел- 
гилаймиз («А» дойра), ижтимоий мо^иятини эса вертикал чизик- 
лар билан («Б» дойра), иккаласини бирлаштирсак турсимон дума­
лок шакл пайдо булади. Бу инсоннинг интеграллашган мох,ияти- 
дир («Д» дойра) (1-расм).
Ер юзида бирон-бир шу куринишга эга м а\лукот мавжуд эмас. 
Барча жонзотлар факат горизонтал чизикли («А» дойра) куриниш ­
га, яъни факат биологик мо\иятга эга- 
дирлар, холос. Инсонни интеграллаш­
ган \олатидаги куринишини нима деб 
атасак булади? Бундай кушма мо^ият- 
га эга жонзотни «Биоижтимоий мавжу- 
дот» (Биосоциум) дейилмовда.
Инсон ижтимоий мо^иятининг тар­
киби. Фикримизни давом эттирадиган 
булсак, инсон биоижтимоий мавжудот 
эк ан , уни нг иж тимоий м о ^и яти н и
ним а таш ки л килади? Ю коридаги 
фикрлардан келиб чикиб, бу саволга, 
албатта, билим деб жавоб берса була-
А
В
www.ziyouz.com kutubxonasi


ди. Бу билимларни инсон кандай килиб ва каёкдан олади, деган 
саволга, аклини ишлатиб, объектив борликдан ёки «билимлар 
сандиги» деб аталувчи турли фанлардан, китоб ва журналлардан 
олади, десак хато килмаган буламиз.
Инсон нима учун билим эгаллайди? деган навбатдаги саволга, 
\аётда куллаш учун дейиш мумкин. Инсон билимни ^аётда ишла- 
тиш учун эгаллар экан, у аклий фаолияти оркали эгаллаган били­
мини хаётда бир уринишда куллай оладими? деган саволга, ал- 
батта, куллай олмайди, деб жавоб бериш мумкин. Чунки, унинг 
вужудида янгидан эгалланган билим ёрдамида килинадиган ^ара- 
катларга \а л и куникма шаклланмаган. Янгитдан эгалланган би­
лим асосида х;аракат килиш куникмасини х,осил килиш учун киши 
иродасини ишга солиб, тарбиячи иштирокида \ар бир ^аракати- 
ни эгаллаган билимида курсатилган тартиб буйича, маълум бир 
максад йуналишида бир неча бор такрорлаши шарт булади. Шун- 
да бу билимларга унда куникма ^осил булади.

Download 4.09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   79




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling