Buxoro davlat universiteti filologiya fakulteti

Xulosa.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati.


KIRISH
Mavzuning dolzarbligi. Mustaqillik sharoitida jamiyat yetukligi, ijtimoiy ong teranligi va inson ma’naviy dunyosi boyligini ta’minlashda badiiy madaniyatning, jumladan, adabiyotning roli va ahamiyati yanada oshib bormoqda. Zeroki, adabiyot xalqning ijtimoiy-maishiy hayoti bilan bevosita bog`langangi tufayli har bir kishiga ma’naviy-ruhiy ozuqa baxsh eta oladi. Mamlakatimizning Birinchi Prezidenti I.A.Karimov ta’kidlaganidek, “Xalqning ma’naviy ruhini mustahkamlash va rivojlantirish – O’zbekistonda davlat va jamiyatning eng muhim vazifasidir”.¹ Shunday ekan, ildizi asrlarga borib taqaladigan hozirgi milliy adabiyotimiz an’analarini, taraqqiyot xususiyatlarini, o’ziga xos tomonlarini o’rganish muhimdir. Ayniqsa, zamonaviy adabiyotimizda davom etib kelayotgan betakror an’analarimizni tadqiq qilish, ularning ijtimoiy-tarixiy ildizlarini tekshirish hozirgi adabiyotshunosligimiz oldida turgan dolzarb vazifalar qatoriga kiradi.

Истиқлол йилларида замонавий шеъриятимиз янада бадиий-тадрижий такомилга эришди. Унинг мавзу мундарижасида, жанрлар тизими ва таркибида, образлар оламида янгича услубий изланишлар амалга оширилди. Истиқлол давридаги барча тарихий янгиланишлар илдизи бевосита эрксевар ва бунёдкор аждодларимиз анъаналари билан боғлиқлиги кенг талқин қилина бошланди. Айниқса, ёш авлодга буни уқтириш, ўз-ўзини англашида маънавий қўллаб-қувватлаш, қалбида миллий ифтихор туйғуларини қарор топтириш ниятида адабиёт бор кучини ишга солди.

Ёш авлод тарбияси давлат сиёсати даражасига кўтарилган, китобхонлик ва китобсеварликни янада ривожлантириш ҳақида Юртбошимиз Ш.М.Мирзиёевнинг яқинда қабул қилган махсус қарори мавзунинг қанчалик долзарблигини яна бир бор тасдиқлай олади. Шулардан келиб чиқиб, ҳозирги шоирлар ижодида вақт тушунчасининг берилишини ўрганиш орқали унинг инсон ҳаётидаги ўрни, аҳамияти, қадрланиши билан боғлиқ тушунчаларнинг руҳий, рамзий-бадиий талқини ва тасвирини чуқурроқ ўрганишга тўғри келади.

Зеро, фольклор анъаналари асосида ривожланиш ҳозирги шеъриятнинг ҳам муҳим йўналишларидан биридир. Хусусан, мустақиллик даври шеъриятининг бадиий-тадрижий такомилида халқ оғзаки ижодининг ролини ўрганиш, унда фольклордан ижодий фойдаланишнинг ўзига хос хусусиятларини аниқлаш жуда муҳимдир. Ана шу масалаларнинг муайян бир тадқиқот доирасида яхлит ўрганилаётганлиги битирув малакавий ишимиз мавзусининг долзарблигини кўрсата олади.

Яна bitiruv malakaviy ishimiz mavzusining dolzarbligi shu bilan belgilanadiki, unda o’zbek adabiyotshunosligi va she’rshunosligida vaqt tushunchasining bevosita tabiat hodisalari, tabiatdagi o’zgarishlar orqali ramziy ifodalanishi, uning badiiy-маъновий tiplari va o’ziga xos estetik vazifalari, tarixiy-folkloriy ildizlari илк бор yaxlit tizim ko’rinishida tadqiq qilinmoqda.