Buxoro Davlat Universiteti Iqtisodiyot va turizm fakulteti Iqtisodiyot yo`nalishi


Download 1.92 Mb.
bet167/182
Sana16.06.2023
Hajmi1.92 Mb.
#1491862
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   182
Bog'liq
Mustaqil ish global iqtisodiy

Differensial narx tayinlash (ingl. differential pricing) — narx belgilash uslubi bo‘lib, unga ko‘ra bitta va aynan shu mahsulot iste’molchilar turli guruhlariga har xil narxlarda sotiladi.
Duopoliya (ingl. duopology) — 1) faqatgina ikkita sotuvchi mavjud bo‘lgan bozor. 2) birja savdolarida ko‘p sonli xaridorlarga bir xildagi tovarni taklif etayotgan ikki sotuvchi hukmronlik qiladigan vaziyat. Ular o‘zaro bir-biri bilan raqobatlashishi yoki takliflar hajmi, sotuvlar muddati va narxlarga nisbatan sinxron — uyg‘un tarzda ish ko‘rishi ham mumkin; 3) o‘zaro shartlashib kelishish asosida yuqori sotuv narxlarini saqlab turuvchi va bir-biri bilan o‘zaro narxdan tashqari raqobat olib boruvchi ikki sotuvchining oligopoliyasi; mahsulotga xarajatlar taxminan teng bo‘lgan sharoitda yuqori narxni hamjihatlik bilan saqlab turish foydaliroq.
Elektron marketing (ingl. electronic marketing; e-marketing) — iste’-
mol bozorini aniqlash va belgilash elektron vositalaridan foydalaniladigan hosilaviy marketing.
Firma - bu korxonadan farqli o‘laroq, ishlab chiqarish sohalarida turli – tuman tadbirkorlik faoliyatini bildiradi. Masalan, sanoat korxonasi, davolash muassasasi, qurilish tresti va vositachilik uchun savdo, sayyohlik va boshqa tashkilotlarga nisbatan qo‘llash mumkin.
Firma stili (ingl. house style) — kompaniya tomonidan mahsulot o‘tkazish bo‘yicha reklama xabarlarida, tadbirlarida, veb-saytlarida, tovarlar qadoqlarida, broshyuralarda, savdo va texnikaga oid adabiyotlarda, boshqa nashrlarda foydalaniladigan maxsus, o‘ziga xos, oson tanib, ajratib olinadigan bir uslub. Bu stil logotip, firma ranglari, maket, shrift garniturasi va bosmaxona dizayniga nisbatan olganda yagona uslubda namoyon bo‘ladi. Kompaniyaning firma stili korxonaning kanselyariya jihozlari, emblemasi, savdo nuqtalari, ko‘rgazma pavilonlari, stendlar, xodimlarning yagona bichimdagi maxsus liboslarida aks ettiriladi.
Forfeyting — ko‘pincha, tashqi savdo aloqalarida qo‘llanadigan eksport qiluvchilarni kreditlash shakli, ochiq hisobraqami bo‘yicha kredit. forfeyting operatsiyasi faktoring operatsiyasiga aynan o‘xshaydi. Forfeyting, mablag‘larni jalb etish bo‘yicha forfeytor chiqimlarini kompensatsiyalash, sug‘urta va valuta tavakkallari bilan bog‘liq bo‘lgan ancha ko‘proq xarajatlar bilan birga kechadi, bu sotuvchi va xaridor o‘rtasidagi kredit munosabatlarining bir shakli bo‘lib, unda sotuvchi tovarni sotib oluvchiga to‘lovsiz jo‘natadi, ammo bir vaqtning o‘zida xaridor kontraktdagi shartlashib olingan muddatda to‘lashi majburiy bo‘lgan tovar hujjatlarini (to‘lovga hisobraqam) ham berib yuboradi. Bundan tashqari sotuvchi xaridorga nisbatan debetiga qarzdorlik kiritib qo‘yiladigan hisobraqami ham ochadi.
Franchayzer — ma’lum bir vaqt mobaynida, maxsus tarzda ko‘rsatib o‘tilgan joyda bitim bilan aniq belgilab qo‘yiladigan shaklda ishlarni yuritish huquqlarini mayda mulkdorga havola etadigan yirik firma (savdo yoki sanoat kompaniyasi). Firma (kompaniya, korxona) uchun franchayzer bo‘lish — bozorda o‘z ta’sir zonasini yanada kengaytirish, xo‘jalik yuritish tavakkallarini kamaytirish usullaridan biridir.
Franchayzi — franchayzer rahbarligi ostida o‘z ishini boshlovchi mayda tadbirkor. Masalan, AQSh restoranlar, gahvaxonalar, buxgalteriya va soliq xizmatlari, yuridik markazlar, kotibiyatlar, mahsulot yetkazib berish byurolari, baholovchilar, avtoservis, oziq-ovqat va baqqollik do‘konlari franchayzi taomili bo‘yicha ishlaydi.
Franchayzing — yirik va mayda kompaniyalar o‘rtasidagi bitimni o‘zida ifoda etuvchi iqtisodiy tashkilot kontraktli tipi bo‘lib, u mayda kompaniyalarga kompaniya uchun asosiy sanalgan faoliyat turi bilan shug‘ullanishga, shuningdek, uning savdo markasidan foydalanishga ruxsatnoma olish huquqini beradi.
Franshiza — sug‘urta shartnomasining sharti, bunda sug‘urtachining ayrim miqdordan oshirilmagan zarar to‘lovlaridan ozod qilinishi ko‘zda tutiladi.

Download 1.92 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   163   164   165   166   167   168   169   170   ...   182




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling