Egalik kategoriyasi
Ismlarga (ot, sifat, son, olmosh)ga qo‘shilib, asos qismda
ifodalangan narsa, belgi-xususiyat, harakat-holatlarni uch
shaxsdan biriga qarashliligini bildirgan qo‘shimchalar egalik
qo‘shimchalari hisoblanadi.
M.:
o‘quvchi+m,
gulning
yaxshi+si,
sportchilarning
yugurish+i, o‘z+im, ikkov+imiz, mahsulotning ko‘p+i.
Predmetning uch shaxsdan biriga tegishliligini ifodalovchi
xususiy grammatik ma’nolar va ularning yozuvdagi ifodasi
grammatik shakllar sistemasiga egalik kategoriyasi deyiladi.
Predmetning uch shaxsdan biriga tegishliligini ifodalovchi
qo‘shimcha egalik qo‘shimchasidir.
Egalik qo‘shimchalari 3 shaxs, ayni paytda har bir shaxs birlik
va ko‘plik shakllarga ega (jadvalga qaralsin).
Egalik qo‘shimchalari nafaqat shaxs ma’nosini, balki uning
sonini ham ko‘rsatadi. M.: telefon+im [ I shaxs –so‘zlovchi, birlik],
telefon+ingiz [ II shaxs – tinglovchi, ko‘plik].
Shakl
Shaxs
Birlik shakl
Ko‘plik shakli
Variant
shakllari
Unlidan
so‘ng
Undoshdan
so‘ng
Unlidan
so‘ng
Undoshdan
so‘ng
I shaxs
(so‘zlovchi)
- m
ruchka+m
-im
kitob+im
-miz
ruchka+
miz
-imiz
kitob+imiz
–
II shaxs
(tinglovchi)
-ng
ruchka+
g
-ing
kitob+ing
-ngiz
ruchka+
ngiz
-ingiz
kitob+ingiz
-inglar
-laringiz
III shaxs
Do'stlaringiz bilan baham: |