Buxoro davlat universiteti pedagogika instituti


-tacha: mazkur qoʻshimcha istalgan sanoq ( bir sonidan boshqa)  songa qoʻshiladi. M.: ikki/tacha, besh/tacha, on’ bsh/tacha.  Mingtacha


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet102/202
Sana30.10.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1733576
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   202
Bog'liq
Ona tili (Morfologiya) o`quv qo`llanma 13-dekabr

-tacha: mazkur qoʻshimcha istalgan sanoq ( bir sonidan boshqa) 
songa qoʻshiladi. M.: ikki/tacha, besh/tacha, on’ bsh/tacha. 
Mingtacha odam yig’ildi, oʻziyam. 
I
ZOH
Ushbu qoʻshimcha hisob soʻzlariga -cha shaklida qoʻshiladi. 
M.: Bir oʻyin mobaynida fudbolchi 10 litrcha suv sarflaydi
-lab. Mazkur qoʻshimcha yirik, butun sonlarga qoʻshiladi: 
oʻn + lab, yuz + lab, ming + lab, million+lab. Yuz minglab 
abituriyentlar oʻqishga kirish uchun hujjat topshirishadi. Mas’uliyatli 
oʻquvchi kunda yuzlab test yechib turadi. 
I
ZOH
Hisob soʻziga qoʻshilib keladi: Amazonka suvlari yilda 
million tonna/lab qumni okeanga oqizib keladi. 
Ba’zan takroriy songa qoʻshilib, ma’noni kuchaytiradi. M.:


108 
Bayroq dastasida, stanokda, g’ishtda, ming-minglab qoʻllar taftini 
sezaman. 
-larcha. Ushbu qoʻshimcha ham yirik butun sonlarga qoʻshiladi. 
M.: yuz + larcha, ming + larcha, million + larcha. 
-lar koʻplik qoʻshimchasi ham chama sonni hosil qiladi. M.: 
Sakkiz/lar/da uyda boʻlaman. Tarixingdir ming asr/lar Ichra pinhon
oʻzbegim. Senga tengdosh Pomir-u Oqsoch Tiyonshon, oʻzbegim 
(E.Vohidov). 
-mi yuklamasi ham chama sonni hosil qiladi. M.: Yormadning qizi 
Gulnor 17 yoshdami edi. 
2. Leksik-sintaktik usul bilan hosil boʻlishi. Bu usulni shartli ikkiga 
boʻlish mumkin. 
A. Sonlarni juftlashtirish orqali. Juft sonlar ham chama son 
mazmunini ifoda etadi. M.: Mashrab bilan Akmal esa oʻn besh-
yigirma bolaga javobgar. Uch-toʻrt pud g’alla ketsa ketar. 
B. Gap tarkibida quyidagi soʻzlar kelib, chama sonni hosil qiladi. 

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   98   99   100   101   102   103   104   105   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling