Buyruq tartibida ish yuritishni tartibga soluvchi qonun normalarini qo`llashning ayrim masalalari to`g`risida

92. Fuqarolik protsessual huquqiy munosabatlar subyekti, obyekti va mazmuni deganda nimani tushunasiz?
Fuqarolik sud ishlarini yuritish ishtirokchilarining asosiy guruhini ishda ishtirok etuvchi shaxslartashkil qiladi. Ishda ishtirok etuvchi shaxslar quyidagi ikki guruhlarga ajratiladi:
1) o‘zining subyektiv huquq va manfaatlarini himoya qiluvchi shaxslar. Ushbu shaxslarga taraflar va uchinchi shaxslar kiritiladi.
2) protsessda boshqa shaxslarning subyektiv huquq va manfaat- larini himoya qiluvchi shaxslar. Mazkur shaxslar qatoriga boshqa shaxslaming huquq va manfaatlarini himoya qilish maqsadida sudga murojaat qilish vakolatiga ega bo‘lgan prokuror va davlat organlari, mahalliy o'zini o‘zi boshqarish organlari, tashkilotlar va ayrim fuqarolar kiritiladi.
Fuqarolik protsessual kodeksining 34-moddasiga ko‘ra, ishda ishtirok etuvchi shaxslar ish materiallari bilan tanishish, ulardan ko‘chirma!ar olish, nusxalar ko‘chirish, rad etish to‘g‘risida arz qilish, dalillar taqdim etish, dalillarni tekshirishda ishtirok etish, ishda ishtirok etuvchi hoshqa shaxslarga va odil sudlovni amalga oshirishga ko'maklashayotgan shaxslarga savollar berish, arz qilish, iltimosnomalar taqdim etish, sudga og‘zaki va yozma tushuntirishlar berish, ishni sudda ko‘rish davomida tug‘iladigan hamma masalalar bo‘yicha o‘zlarining vajlarini bayon qilish, boshqa shaxslarning arzlari, iltimosnomalari, vajlariga qarshi e’tirozlar bildirish, sud ning hal qiluv qarori, ajrimi, qarori va buyrug'i ustidan shikoyat qilish, sud chiqargan hal qiluv qarori, ajrimi, qarori va buyruqning majburiy ijrosini talab qilish, sud ijrochisining harakatlari vaqtida hozir bo'lish va o‘z huquqlarini amalga oshirish huquqiga egadirlar.
Ishda ishtirok etuvchi shaxslar ushbu kodeksda nazarda tutilgan boshqa protsessual huquqlardan ham foydalanadilar. Ishda ishtirok etuvchi shaxslar o'zlariga berilgan barcha protsessual huquqlardan insofli ravishda foydalanishlari va o‘z zimmalariga yuklatilgan majburiyatlarni bajarishlari shart.