C. J. Omarova,G. B. Sidrasulieva t. S. Bawatdinov «ximiya»

Тema
:
Ximiya
laboratoriyasinda islew qag’iydalari ha’m texnika 
qa’wipsizlik qag’iydalari, reaktivlerden paydalaniw qag’iydalari 
Jumistin’ maqseti: ximiya laboratoriyasinda islew qag’iydalari ha’m 
tosattan juz bergen ha’diyseler waqtinda birinshi jardem kо‘rsetiw 
jollari menen tanisiw. 
Kerekli reaktiv ha’m uskeneler: laboratoriya jumisi uchin da’pter, 
xalat, qo‘lg’ap, stol, doska, har qiyli ximiyaliq idislar ha’m uskeneler, 
qa’wipsizlik qag’iydalari, o’rtke qarsi qa’wipsizlik muyeshi, 
meditsinaliq qutisha ha’m da’ri-darmaqlar, ha’r qiyli reaktivler, por, 
suw, soda, sabin, sulgi. 
I. Talabanin’ laboratoriya jumisinda orinlaytug’in jumislari 
Jumisti orinlaw ta’rtibi:
1. Ha’r bir talaba laboratoriya jumis dapterin tutiwi sha’rt. Jumis 
dapteri talabanin’ barliq jumisin ko‘rsetiwshi tiykargi xujjet 
esaplanadi. Jumis dapterinin’ betinde yamasa birinshi betinde 
talabanin’ familiyasi, ati, gruppasinin’ ta’rtip nomeri ha’m ameliy 
jumistin’ati jaziladi.
2. Ha’mme juwmaq na’tijeleri ha’m juwmaqlar ha’r qaysi tajribeden 
keyin jumis da’pterine jazip qoyiladi.
3. Da’pterdegi ha’mme jaziwlar tek sharikli ruchkada qisqa, aniq, 
puxta ha’m izbe-iz, tajribe o‘tkerilgennen keyin atqariladi. Aling’an 
natijeler jumis da’ptarinen basqa betlerge jazip aliw qata’n qadagan 
etiledi. 
4. A’sbaplar menen islegende olardin’ suwreti ha’m sxemasin puxta 
siziw lazim. 
5. Jumis da’pterine laboratoriya jumisin to’mendegi ta’rtipte jaziliwi 
lazim:. 
Jumis alip barilg’an ku’n. 
Temanin’ ati. 
Jumistin’ mazmuni. 
Baqlaw na’tijeleri. 
Reaksiya ten’lemeleri. 
Esaplar ha’m juwmaqlar. 

---

6. Ha’r bir laboratoriya jumisin atqariwdan aldin, talaba aldin’g’i 
jumis betinen esabat duzip o‘qituwshiga ko‘rsetkenlerinen keyin gana, 
keyingi laboratoriya jumisin islewge ruxsat etiledi. 
7. Jana jumisti baslamastan aldin o‘qitiwshi bir neshe talaba usi 
jumistin’ mazmunin qanshelik bilib alg’anliqlarin tekserip ko‘riwi 
lazim. O‘qitiwshi talabalar teoriyaliq materialdi o‘zleshtirip, 
eksperiment texnikasin tu’sinip algannan keyin isenim payda qilg’anan 
keyin g’ana jumisti baslaw ushin ruxsat etedi. 
8. Talabalar tayarlag’an a’sbaplari ha’m sxemalari tuwrilig’in 
o‘qitiwshi yamasa u’lken laborant tekserip ko‘rip, tsinksat etkennen 
keyin g’ana ta’jribe o‘tkeriwge kirisedi. 
9. Ta’jribenin’ barisin diqqat penen baqlan’ ha’m onin’ o’zine ta’n 
barliq qa’siyetlerin ta’jribe tamam boliwi menen jumis da’pterine jazip 
qoyiladi. 
10. Jumis tamam bolg’annan keyin, talaba o‘z jumis ornin ta’rtipke 
keltiriwi lazim. Jumistih’ son’inda da’pterge o‘qitiwshinin’ imzasin 
qoydirip, jumis barisinda berilgen qadagalaw sorawlarina juwap beriw 
lazim