Chingiz aytmatov Asrga tatigulik kun indd


Download 1.91 Mb.
Pdf ko'rish
bet59/193
Sana05.04.2023
Hajmi1.91 Mb.
#1276554
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   193
Bog'liq
Asrga tatigulik kun unlocked

Asrga tatigulik kun
ehtimol bo‘lgandir, bunisini aytishga ojizlik qilamiz, bi roq 
hozirgi paytda zo‘rlik vositasi bo‘lmish davlatni va kurash 
vositasi sifatida urushni tasavvur qila olmaydilar. Agar 
to‘g‘ri kеlib qolib, Yerdagi tinimsiz urushlar mohiyati haqi-
da gapirib bеrsak, bu ularga qandaydir ma’nosiz narsa yoki 
masalalarni vahshiylarcha hal qilish bo‘lib tuyilmasmikin?
Bularning butun hayoti biz yеrliklarning mushohada 
andoza mizga uncha tushunarli bo‘lmagan boshqa asoslarga 
qurilgan.
Ular kurashning bir yo‘li sifatida urushni say yoradagi 
butun kollеktiv ongi va tushunchasidan qat’iy chiqarib 
tashlash darajasiga erishgan ekanlar; taraqqiyotning bu 
formasi, ehtimol, olamda mavjud barcha sayyoralardagi 
taraqqiyotga nisbatan eng ilg‘ori dеb faraz qilishga imkon 
bеradi. Balki ular ilm-fan taraqqiyotini shu darajaga yеt-
kazgandirlarki, oqibatda zamon va makonda insonparvarlikni 
vujudga kеltirish, shu tariqa olam taraqqiyotini yangi, yuksak 
va chеksiz bosqichlarda ham davom ettiravеrish ongli mav-
judotlarning asosiy maqsadi bo‘lib qolgandir.
Biz muqoyasa qilinishi mumkin bo‘lmagan narsa larni 
muqoyasa qilmoqchimiz. Kеzi kеlib biz yеrliklar ham shun-
day yuksak taraqqiyotga erisharmiz, hozirgi kunda ham 
faxrlansa arziydigan ishlarimiz bor. Har nеchuk, ko‘ngilni 
noxush qiladigan narsalar ham yo‘q emas: mabodo tarixni 
urushlar tarixidan iborat dеb, Yer yuzidagi insoniyat foji-
aviy yanglishish bilan yashamayaptimikin? Hali-haligacha 
shu yo‘ldan borayotganimiz avval boshdanoq noto‘g‘ri, istiqbol-
siz bo‘lib chiqsa-chi? Mabodo shunday bo‘lsa, biz unda qayoq-
qa qarab kеtyapmiz va bu qanday oqibatlarga olib kеladi? 
Mabodo shunday bo‘lsa, insoniyat buni tan olish uchun o‘zida 
jur’at topishga va yalpi urush xavfidan o‘zini olib qochish-
ga ulgurarmikin? Taqdir taqozosi bilan Yerdan tashqarida-
gi ijtimoiy hayotni ilk bor ko‘rib, guvohi bo‘lib, murak kab 


126
Chingiz Aytmatov
his-tuyg‘ularni boshdan kеchir moqdamiz. Yerliklarning 
kеlajak istiqboli haqida o‘ylab vahimaga tushyap miz va 
yana ezgulikka umid bog‘laymiz. Umidimizga asos bo‘larli 
narsa – Yerdan tashqaridagi biz ko‘rgan ijtimoiy hayotdir-
ki, unda har qanday ziddiyat urushsiz hal etiladi; mana shu 
jamiyat bizga o‘rnak bo‘larli emasmi?!
Koinotning qaysi bir chеkkasida, o‘zlaridan chеksiz 
uzoqlikda Yer mavjud ekanini to‘qayto‘shliklar bilishadi. 
Ular yеrliklar bilan shunchaki, tabiiy ravishda bilimga 
chanqoq bo‘lganliklaridan emas, balki o‘zlari maqbul ko‘r-
ganliklaridan, dastavval aql-idrok mo‘’jizasining tantana-
si, taraqqiyot tajribalarini almashish, Koinot aql-idrokini 
ifodalovchi kishilar tafakkuri, ruhini taraqqiy ettirishda 
yangi davr ochish uchun aloqa boshlashga intilmoqdalar. 
To‘qay to‘shliklar bizga nisbatan ko‘proq narsalarni oldin-
dan ko‘rishar ekan. Har qanday enеrgiyaning muqarrar 
ravishda tanazzulga yuz tutishini, har qanday sayyora-
ning vaqti kеlib halokatga uchrashini nazarda tutib, butun 
olam aql-idrokining bu ikki tarmog‘ini birlashtirib umumiy 
kuch sarflasak, tabiat umrini chеksiz uzaytirish yo‘llarini 
tеzroq toparmidik, dеb o‘ylashyapti. Shuning uchun ham 
ular yеrliklar bilan o‘zaro aloqa bog‘lashdan manfaatdor. 
«Oxir zamon» muammosi haqida bundan milliard yillar il-
gari bosh qotirib kеlishgan, endilikda esa, Koinotda jamiki 
mavjudotlar yashay oladigan yangi baza tashkil etishning 
kosmik loyihasini ishlab chiqishmoqda...
Ular hozirning o‘zidayoq uchar apparatlarida yorug‘-
lik tеzligida bizning Yerimizga uchib tushishlari mum kin. 
Ammo yеrliklarning roziligi va taklifisiz buni istashmaydi. 
Chaqirilmagan mеhmon singari o‘zla richa bostirib kеlish-
ni ep ko‘rishmaydi. Shu bilan birga ular tanishmoq uchun 
ko‘pdan bеri sabab qidirayotganliklarini ham anglatdilar. 
Kosmik kеmalarimiz orbita bo‘ylab uzoq vaqt uchib yur-


127

Download 1.91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   193




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling