51
12-mavzu: BADIIY MODELLAShTIRISh VA DIZAYN
REJA
1. Texnik va badiiy modellashtirish umumiy jarayon sifatida.
2. Dizayn tushunchasi.
3. Badiiy modellashtirishning mazmuni.
4. O‘quvchilarda dizaynga oid bilim, ko‘nikma va malakalarni hosil qilish
jarayoni bosqichlari va mazmuni.
Texnik va badiiy modellashtirish umumiy jarayon sifatida. Sanoat –
texnik mahsulotlarining badiiy
jihatdan maqsadga muvofiqligi, ularga estetik tus
berish – olimlar, muxandislar ishlab chiqarish xodimlarning muhim vazifasidir.
Qulay va chiroyli buyumlar yaratishga qaratilgan
badiiy konstruksiyalash
(dizayn)ning diqqat markazida hamisha odam, uning
ijtimoiy va individual
ehtiyojlari, iste’mol va ma’naviy talablari turadi. Har bir predmet (buyum) sanoat
asaridan farqli o‘laroq qandaydir hayotiy muhim vazifaga (funksiyaga) egadir.
Lekin deyarli har bir ishida o‘zini go‘zal buyumlar bilan o‘rab olish ehtiyoji bor.
Shuning uchun ham buyumning qimmati ikki asosni - foyda va go‘zallikni qamrab
oladi. Har bir buyumda texnik va estetik asos mavjud bo‘lib, u hamisha muhim
bo‘lmaydi va tarixan almashinib turadi.
Dizayn tushunchasi. Dizayn - ingliz tilidan olingan bo‘lib, chiroyli, shinam,
yaxshi chiroyli loyiha degan ma’noni anglatadi. Dizayner
esa - kuchli rassom -
konstruktor odam. Buyum bilan har qanday tanishish ma’lum darajada unga baho
berish bilan bog‘liq. Baho berish funksional, estetik, ijtimoiy nufuzli bo‘lishi
mumkin. Buyumlar olamini loyihalash bilan shug‘ullanadigan kishi o‘zining
pirovard maqsadiga - chiroyli buyum
yaratishga harakat qilar ekan, birinchi
navbatda mazkur buyumning estetik qiymati nimadan
iborat ekanligini bilish
lozim.
