D lutfullayeva, R. Davlatova, M. Saparniyazova

peshanasini silab qichqirdi: - Yo ‘Ichiboy! Og'ang о ‘Isin! Voy qadrdonim, 
jigarim.
4-amaliy ish. Quyidagi nutq fe’llari ishtirokida ko‘chirma gapli 
qurilmalar tuzing. Tuzgan gaplarmgiz asosida “Ko‘chirma gapli 
qurilmalaming kesimi” mavzusida ilmiy ma’lumot yozing.
263

---

1-variant. Qichqirmoq, shivirlamoq, so ‘zlamoq, chinqirmoq, iltimos 
qilmoq.
2-variant. To'ng'illamoq, bayon qilmoq, demoq, xabar qilmoq, 
aytmoq, demoq.
3-variant. Baqirmoq, gapirmoq, yolvormoq, aytmoq, javob bermoq, 
so 'ramoq,
5-amaliy ish. A.Qahhoming “Bemor” hikoyasidan olingan ko‘chirma 
gaplami o'zlashtirma gaplarga aylantiring. Ko‘chirma gapli qurilmalami 
o‘zlashtirma gaplarga aylantirganda yuzaga keladigan o‘zgarishlarga izoh 
bering. Ushbu matn tahlili asosida “Ko‘chirma gaplami o'zlashtirma 
gaplarga aylantirishda yuzaga keladigan shakliy o‘zgarishlar” masalasiga 
munosabat bildiring.
1. 
- Devonayi Bahouddinga hech narsa ko'tardingmi? G'avsu- 
la ’zamgachi? -Sotiboldi ketdi. 2. Begunoh go'dakning saharda qilgan 
duosi ijobat bo ‘ladi, uyg'oting qizingizni! - dedi. 3. Bola anchagacha uyqu 
g'ashligi bilan y ig ‘ladi, keyin otasining g'azabidan, onasining ahvolidan 
qo ‘rqib, kampir о ‘rgatganicha duo qildi: -Xudoyo ayamdi daydiga davo 
beygin... 4. ‘‘Chilyosin’dan bemor tetik chiqqanday bo'ldi; shu kechasi 
hatto ko'zini ochib, qizchasini yoniga tortdi va pichirladi: - Xudo 
qizimning saharlari qilgan duosini dargohiga qabul qildi. 5. Sotiboldi