D tashmuxamedova
Davlat xaridlarini amalga oshirishda G‘aznachilikning o‘rni
Download 5.08 Mb. Pdf ko'rish
|
Бюджет ғазна ижроси
|
9.2. Davlat xaridlarini amalga oshirishda G‘aznachilikning o‘rni
Dunyodagi ko‘plab mamlakatlar singari, O‘zbekiston Respublikasida davlat xaridi tizimini isloh etishga katta e’tibor qaratilmoqda. Hukumat tomonidan xarid 286 jarayonlarini ochiq-oydinligini ta’minlashga qaratilgan, jumladan, xaridni amalga oshirishda tender jarayonlaridan kengroq foydalanish yo‘nalishlari bo‘yicha qator hujjatlar qabul qilinmoqda. “Iqtisodiyotda ma’muriy-buyruqbozlikka asoslangan boshqaruv tizimidan mutlaqo voz kechilib, bozor islohotlari bosqichma-bosqich amalga oshirilgani va pul-kredit siyosati puxta o‘ylab olib borilgani makroiqtisodiy barqarorlikni, iqtisodiyotning yuqori sur’atlar bilan o‘sishini, inflyatsiyani prognoz ko‘rsatkichlari darajasida saqlab qolishni ta’minladi hamda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik, fermerlik harakatini rivojlantirish uchun keng imkoniyatlar va qulay sharoitlar yaratilishiga xizmat qildi. Ayni vaqtda mamlakatimiz bosib o‘tgan taraqqiyot yo‘lining chuqur tahlili, bugungi kunda jahon bozori kon’yunkturasi keskin o‘zgarib, globallashuv sharoitida raqobat tobora kuchayib borayotgani davlatimizni yanada barqaror va jadal sur’atlar bilan rivojlantirish uchun mutlaqo yangicha yondashuv hamda tamoyillarni ishlab chiqish va ro‘yobga chiqarishni taqozo etmoqda” 97 . Bu borada mamlakatimizda amalga oshirilayotgan islohotlardan ko‘zlangan maqsad, nafaqat davlat mablag‘laridan foydalanishning samarali hisob va nazoratini tashkil etish, balki davlat buyurtmachilarining shartnomaviy-huquqiy tartibga rioya etish darajasini oshirish ham ko‘zda tutilgan. Davlat xaridini tashkil etish bo‘yicha mutlaqo yangi tamoyillarga asoslangan tizim shakllantirilmoqda va tabiiy ravishda, bu sohada o‘z yechimini kutayotgan qator muammolarni ko‘rsatish mumkin, jumladan: davlat xaridini amalga oshirishning mavjud tizimi respublika miqyosida davlat ehtiyojlari uchun tovarlar va xizmatlarni sotib olish uchun qilinadigan xarajatlarni optimallashtirish imkonini bermaydi; me’yoriy-huquqiy bazaning yetarli darajada rivojlanmaganligi, xususan, O‘zbekiston Respublikasida davlat xaridlari to‘g‘risida qonun qabul qilinmaganligi; 97 O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017-yil 7-fevraldagi “2017–2021-yillarda O‘zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishlari bo‘yicha harakatlar strategiyasi bo‘yicha dasturni tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-4947-son farmoni asosida 287 davlat xaridini amalga oshiruvchi va uning nazoratini ta’minlovchi malakali kadrlarning yetishmasligi; xarid tizimining hamda uning mexanizmlarining ochiq-oydin emasligi va boshqalar. Davlat xaridlarini amalga oshirishda g‘aznachilik tizimidan foydalanishni kengaytirish borasida alohida mexanizm ishlab chiqilishi va amalda qo‘llanilishi, kichik biznes korxonalari tomonidan ishlab chiqarilayotgan mahsulotlarni xarid qilish, ko‘rsatilayotgan ish va xizmatlarga doir davlat buyurtmalarini joylashtirish bo‘yicha ochiq elektron tizimning bosqichma-bosqich joriy etilishi natijasida davlat byudjeti mablag‘laridan maqsadli va samarali foydalanishga erishiladi. Davlat xaridi tizimini isloh etish kompleks yondashuvni talab etadi. Islohotlar faqatgina maxsus qarorlar qabul qilish va davlat xaridi bo‘yicha vakolatli agentlikni tashkil etish bilan chegaralanib qolmasdan, balki turli davlat organlarining hamkorlikdagi harakatini yo‘lga qo‘yish, ular o‘rtasida vakolatlarni to‘g‘ri taqsimlash, tizimda kuchlar nisbati tengligini ta’minlovchi o‘z-o‘zini boshqarish mexanizmlarini shakllantirishni talab etadi. Davlat ehtiyojlari uchun xaridni amalga oshirish mexanizmining samarali bo‘lishi, ko‘p jihatdan, davlat xaridi borasida qaror qabul qilayotgan davlat xizmatchilarining malaka darajasi, professional tayyorgarligi va haqqoniyligiga bog‘liq. Ko‘pgina davlatlarda davlat xaridi bilan shug‘ullanadigan xodimlarni tayyorlash va malakasini oshirish bevosita hukumatning zimmasiga yuklatilgan vazifa hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi tomonidan yuqorida ko‘rsatilgan yo‘nalishlardagi kamchiliklarni bartaraf etishga katta e’tibor qaratilmoqda va davlat xaridini amalga oshirishda qatnashuvchi boshqa subyektlar ishtirokida davlat xaridi jarayonining mexanizmlarini hamda uning huquqiy asoslarini takomillashtirish bo‘yicha faol ish olib borilmoqda. O‘zbekiston Respublikasida davlat byudjetining g‘azna ijrosi sharoitida davlat xaridlarini amalga oshirish jarayoni mexanizmlarini amaliyotga joriy etish bugungi kunda byudjet islohotlarining muhim yo‘nalishlaridan biri hisoblanadi. 288 O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2011-yil 7-fevraldagi PQ-1475- sonli “Davlat xaridlari tizimini maqbullashtirish va ularga kichik biznes subyektlarini jalb qilishni kengaytirish to‘g‘risida”gi qarorida ko‘rsatilgan vazifalarning bajarilishini ta’minlash uchun O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2011-yil 1-apreldagi 100-son qaroriga huzurida Davlat xaridlari bo‘yicha hukumat komissiyasi tashkil qilindi va uning ishchi organi etib O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi G‘aznachiligi deb belgilandi. Qarorga ko‘ra, Davlat xaridlari bo‘yicha hukumat komissiyasining asosiy Download 5.08 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|