Darslik. O‘zr oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, O‘rta maxsus, kasb- hunar ta’limi markazi. Qayta ishlangan 5-nashri.Ò

Ishlab chiqarish rejalashtirilganda qanday turlardagi mahsulotni
va qancha ishlab chiqarish, qancha yangi mahsulotlarni o‘zlashtirish,
chiqarilayotgan mahsulotlarning qaysilarini modernizatsiyalash, qanday
ashyoviy resurslar va texnologiyani qo‘llash va boshqalar oldindan
belgilab olinadi.
Marketing rejasida qaysi bozorga, qanday turdagi tovarni taklif
etish, tovarlar dastlabki narxining qancha bo‘lishi, tovarlarni bozorga
yetkazib berish tartibi va muddati, reklama ishlari ko‘rsatiladi.
Moliya rejasida korxonaga pulning kelib ketishi, soliqlar to‘lanishi,
qarzning uzilishi, qancha foyda olinishi, foydaning taqsimlanishi va
ishlatilishi belgilab olinadi.
Hamma rejalar bir-biriga moslashtirilgan holda firmaning umumiy
rejasi  yaratiladi.  Rejalashtirishdan  so‘ng  korxona  faoliyati  amalda
tashkil etiladi.

---

51
Korxona ishini tashkil etish — bu barcha bo‘linmalar va u yerda
ishlovchilarning ijrochilikdan iborat harakatlarini koordinatsiyalash,
ya’ni bir-biriga muvofiqlashtirishdan iborat bo‘ladi.
Koordinatsiya (ingl. coordination) korxonadagi ishlab chiqarish
jarayonlarini bir-biriga bog‘lash orqali turli yo‘qotishlarni iloji boricha
kamaytirish, barcha bo‘linmalarning hamohang va unumli ishlashini,
korxonaning raqobatbardoshligini ta’minlashni bildiradi.
Menejmentning  yakuniy  bosqichi  korxona  faoliyatini  baholash
bo‘ladi.  Bunda  korxona  qanday  natijaga  erishilganligi  aniqlanadi:
ishlab  chiqarishning  o‘sishi  yoki  pasayishi,  tovarlar  sotilishining
ko‘payishi yoki kamayishi, xarajatlarning kamayishi yoki ortib ketishi,
foyda ko‘rish yoki zarar ko‘rish, foydaning ortishi yoki kamayib ketishi
ma’lum bo‘ladi.
Korxona ishini baholashda ichki audit (ingl. audit) xulosalaridan
foydalaniladi. Ichki yoki boshqaruv auditi moliya menejerlari yoki
buxgalteriya tomonidan korxona faoliyatini tahlil etib, uning iqtisodiy
ahvoli  haqida  xolisona  xulosa  chiqarishdir.  Bu  xulosaga  tayanib
korxonani boshqarish xususida qarorlar qabul qilinadi, audit aniqlagan
kamchiliklarni yo‘qotish choralari ko‘riladi.