Darvindan Evolyutsiya dalillarigacha

A) 1, 3, 4, 6 B) 1, 2, 4, 5 C) 1, 2, 4, 7 D) 1, 2, 3, 4, 5, 7
47. Eski tur xromosomalari soni ikki karra emas, balki bir necha karra o’zgargan turlarni ko’rsating.
1) g’o’za; 2) tamaki; 3) bug’doy; 4) xrizantema.
A) 1, 3 B) 2, 4 C) 1, 3, 4 D) 2, 3, 4
48. Populyatsiya genofondidagi genlarning tasodifiy o’zgarishi ... deyiladi.
A) populyatsiya to’lqini
B) genlar dreyfi
C) evolyutsiyaning boshlang’ich hodisasi
D) evolyutsiyaning boshlang’ich materiali
49. Qaysi organizmlar ichida genlarning birikkan guruhi soni 45 ta?
A) zog’ora baliq B) xrizantema C) tamaki D) skerda
50. Skerda avlodida nechta xromosomali, iloq avlodida nechta xromosomalari bo’lgan turlar uchraydi?
A) skerdada – 2, 3, 4, 5, 6, 7 xromosomali, iloqda – 2 tadan 43 tagacha
B) skerdada – 3, 5, 7, 9 xromosomali, iloqda – 12 tadan 41 tagacha
C) skerdada – 3, 4, 5, 6, 7 xromosomali, iloqda – 12 tadan 43 tagacha
D) skerdada – 4, 6, 7, 9 xromosomali, iloqda 2 tadan 43 tagacha
51. Olchaning endospermidagi xromosomalar to’plami qanchaga teng?
A) 48 B) 24 C) 72 D) 56
52. Qirg’ovulning kenja turlarini ko’rsating.
1) manjur; 2) xiva; 3) liven; 4) yapon; 5) murg’ob; 6) yettisoy; 7) yakobin; 8) kavkaz.
A) 1, 2, 3, 4, 5 B) 1, 2, 4, 5, 6, 8 C) 3, 4, 5, 6, 7, 8 D) 2, 4, 6, 7, 8
53. Tog’olchaning urug’lanmagan markaziy hujayrasidagi xromosoma to’plami sonini ko’rsating.
A) 16 B) 24 C) 14 D) 32
54. Quyidagi ta’riflarni javobiga to’g’ri moslang.
1) populyatsiya genofondining uzoq davom etadigan, yo’naltirilgan o’zgarishlari ... deyiladi; 2) populyatsiya genofondidagi genlarning tasodifiy o’zgarishi ... deyiladi; 3) populyatsiya tarkibidagi organizmlarning son jihatdan ortib ketishi yoki nihoyatda kamayib ketishi ... deyiladi.
a) genlar dreyfi; b) populyatsiya to’lqini; c) evolyutsiyaning boshlang’ich hodisasi.
A) 1-a; 2-b; 3-c B) 1-c; 2-a; 3-b C) 1-a; 2-c; 3-b D) 1-c; 2-b; 3-a
55. Yangi turlar paydo bo’lishining yo’nalishlarini ko’rsating.
A) filetik, duragaylash, divergensiya B) divergensiya, konvergensiya
C) simpatrik, geneologik, divergensiya D) ontogenetik, populyatsion
56. Organizmlarning moslanishi tarixiy jarayonda qanday omillar ta’sirida paydo bo’lganligini belgilang.
A) irsiy o’zgaruvchanlik B) irsiyat C) tabiiy tanlanish D) sun’iy tanlanish
57. Darvin fikricha, organizmlarga tashqi muhitning ta’siri nomuayyan (a) va muayyan (b) ko’rinishda bo’lishi mumkin. Ushbu hodisalarni ularning mohiyati bilan juftlang.
1) tashqi muhit ta’siri barcha organizmlarda namoyon bo’ladi; 2) tashqi muhit ta’siri ayrim organizmlarda namoyon bo’ladi; 3) guruhli o’zgaruvchanlik ro’y beradi; 4) shaxsiy o’zgaruvchanlik ro’y beradi.
A) a-2, 3; b-1, 4 B) a-1, 4; b-2, 3 C) a-2, 4; b-1, 3 D) a-1, 3; b-2, 4
58. Organik olam evolyutsiyasining harakatlantiruvchi kuchlarini belgilang.
A) aromorfoz, irsiyat, tabiiy tanlanish
B) irsiy o’zgaruvchanlik, yashash uchun kurash, sun’iy tanlash, moslanish
C) irsiyat, biologik regress, tabiiy tanlanish
D) yashash uchun kurash, tabiiy tanlanish, irsiyat, o’zgaruvchanlik
59. Shaxsiy o’zgaruvchanlik tufayli tabiatda bug’u shoxlarining (a) va xrizantema (b) gullarining necha xil formalari uchraydi?
A) a – 9; b – 5 B) a – 10; b – 4 C) a – 8; b – 6 D) a – 10; b – 5
60. Harakatlantiruvchi tanlanishga xos xususiyatlarni ko’rsating:
1) yangi turlarning paydo bo’lishiga xizmat qiladi; 2) o’zgargan muhit sharoitida namoyon bo’ladi; 3) turg’un muhitda yashayotgan organizmlar-ning moslanuvchanligini ta’minlaydi; 4) turg’un muhitda o’zgargan orga-nizmlarning qirilishiga olib keladi; 5) reaksiya normasini saqlagan orga-nizmlar soni ortadi; 6) reaksiya normasini saqlagan organizmlar qiriladi.
A) 1, 3, 6 B) 2, 4, 5 C) 3, 4, 5 D) 1, 2, 6
61. Yevropadagi qishloq ekosistemalari o’rganilganda odimchi qurt kapalagining qanday formalari ko’proq uchragan?
A) nuqtali mutatsiyaga uchragan B) xromosoma mutatsiyaga uchragan
C) genom mutatsiyaga uchragan D) mutatsiyaga uchramagan
62. Bahorda yog’in-sochin ko’p bo’lgan yillar qaysi bir yillik va ko’p yillik o’simliklar avj olib rivojlanadi?
1) boychechak; 2) yaltirbosh; 3) bargizub; 4) repishka; 5) qoqio’t;
6) qo’ng’irbosh; 7) chuchmoma; 8) ituzum.
A) 1, 2, 3, 5, 6, 8 B) 1, 2, 5, 6, 8 C) 3, 4, 5, 7, 8 D) 2, 5, 6, 7, 8
63. Ham tabiiy tanlash, ham genlar dreyfi uchun to’g’ri keladiganlarni aniqlang.
1) ikkalasi evolyutsiya omili hisoblanadi; 2) muhit sharoitiga moslashishga olib keladi; 3) ikkalasi ham populyatsiyani genetik tarkibiga ta’sir ko’rsatadi; 4) ikkalasi ham tasodifiy amalga oshadi; 5) ikkalasi ham evolyutsiyani yo’naltiruvchi omili hisoblanadi; 6) ikkalasi ham yangi turni paydo bo’lishiga olib keladi.
A) 1, 3 B) 2, 4 C) 5, 6 D) 1, 6
64. Quyidagi umurtqasiz organizmlarning muhit sharoitiga moslanuvchan-lik turlari – maskirovka (I) va mimikriya (II) ga mos qilib juftlang.
1) chupchikning ingichka novdaga taqlidi; 2) kallima kapalagining qanotla-rining bargga o’xshashligi; 3) g’o’ng’illovchi pashshaning ariga o’xshash qi-yofasi; 4) kakku tuxumining bulbul tuxumiga o’xshashligi; 5) belyankaning
oynasimon kapalakka o’xshashligi; 6) suvarakning “xonqizi”ga o’xshashligi; 7) baqachanoqning daraxt kurtagiga o’xshashi.
A) I – 1, 2; II – 4, 7 B) I – 2, 7; II – 3, 6
C) I – 2, 5, 7; II – 3, 6 D) I – 1, 2; II – 3, 5
65. Quyidagi umurtqasiz organizmlarning muhit sharoitiga moslanuvchan-
lik turlari – ogohlantiruvchi rang (I) va mimikriya (II) ga mos keluvchi javoblar bilan juftlab ko’rsating.
1) chupchikning ingichka novdaga taqlidi; 2) tillaqo’ng’iz qanotining rangi; 3) g’o’ng’illovchi pashshaning ariga o’xshash qiyofasi; 4) kakku tuxumining bulbul tuxumiga o’xshashligi; 5) belyankaning oynasimon kapalakka o’x-shashligi; 6) suvarakning “xonqizi”ga o’xshashligi; 7) baqachanoqning daraxt kurtagiga o’xshashi; 8) ko’lbuqa patlarining qamishni eslatishi.
A) I–2, 7; II–4 B) I–2, 5; II–8 C) I–2; II–3, 6 D) I–1; II–3, 6
66. Harakatlantiruvchi tanlanishga xos bo’lmagan xususiyatlarni ko’rsating.
A) turg’un muhitda o’zgargan organizmlarning qirilishiga olib keladi, reaksiya normasini saqlagan organizmlar soni ortadi
B) reaksiya normasini saqlagan organizmlar qiriladi, yangi turlarning paydo bo’lishiga xizmat qiladi
C) organizmlarning o’zgargan muhitga moslanuvchanligini ta’minlaydi, reaksiya normasini saqlagan organizmlar qiriladi
D) o’zgargan muhit sharoitida namoyon bo’ladi, yangi turlarning paydo bo’lishiga xizmat qiladi
67. Sun’iy tanlash yo’li bilan (a) va tabiiy tanlanish natijasida (b) hosil bo’lgan organizmlar to’g’ri juftlangan javobni aniqlang.
1) barbadoss g’o’zasi; 2) tarpan; 3) merinos; 4) kornuel; 5) manjur;
6) gereford; 7) kaputsin.
A) a – 3, 4; b – 2, 5, 7 B) a – 1, 4; b – 3, 7
C) a – 2, 3, 7; b – 1, 2, 4 D) a – 2, 5; b – 3, 4, 6
68. Stabillashtiruvchi tanlanish natijasida qanday o’zgarish sodir bo’ladi?
A) o’zgargan individlar saqlanib qoladi
B) o’zgarmagan individlar saqlanib qoladi
C) farqlanuvchi ikki xil individlar guruhi uchraydi
D) mutatsiyaga ega bo’lgan turlar ko’payadi
69. Kuropatkaga tegishli bo’lgan ma’lumotlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
1) embrional davrda blastula mitoz bo’linish natijasida hosil bo’ladi;
2) ko’krak qafasi rivojlangan; 3) bir marta olgan havosidan ikki marta nafas oladi; 4) hid bilish a’zosi yaxshi rivojlangan; 5) tana shakli va rangi atrofi-dagi o’simliklarnikiga o’xshaydi; 6) sutemizuvchilar sinfiga kiradi; 7) post-embrional rivojlanishi metamorfoz bilan boradi; 8) kloakasi mavjud.
A) 1, 6, 7 B) 1, 7, 8 C) 1, 2, 3, 8 D) 4, 5, 6, 7
70. Tovuq (a) va kaptar (b) zotlari to’g’ri juftlab ko’rsatilgan javobni toping.
1) yakobin; 2) liven; 3) plimutrok; 4) buqoq; 5) rod-aylend; 6) bankiv; 7) ko’k qoya; 8) zagorsk; 9) tovus.
A) a – 2, 3, 4, 9; b – 1, 5, 7, 8 B) a – 2, 3, 5, 6, 8; b – 1, 4, 7, 9
C) a – 2, 5, 6, 9; b – 1, 3, 4, 8 D) a – 2, 3, 5, 8; b – 1, 4, 9
71. Povituxa va ko’lbuqa uchun umumiy bo’lgan ma’lumotlar to’g’ri ko’rsatilgan javobni aniqlang.
1) embrional davrda blastula mitoz bo’linish natijasida hosil bo’ladi;
2) ko’krak qafasi rivojlangan; 3) tashqi muhitga moslanish belgilari mavjud; 4) eshitish organi faqat ichki quloqdan iborat; 5) tana shakli va rangi zahar-li hayvonlarnikiga o’xshaydi; 6) amfibiyalar sinfiga kiradi; 7) postembrional rivojlanishi metamorfoz bilan boradi; 8) embrionlarning o’xshashlik qonuniga bo’ysunadi.
A) 1, 2, 3, 8 B) 2, 4, 5 C) 1, 6, 7 D) 1, 3, 8
72. Qaysi hodisalar stabillashtiruvchi tabiiy tanlanishga misol bo’ladi?
1) Hind okeanining Afrika sohillarida hozirgi kungacha latimeriyaning uchrashi; 2) homilada X xromosoma yetishmasa, tabiiy abortning sodir bo’lishi; 3) okean orollarida rudiment qanotli pashshalarning yashab qolishi; 4) sporali o’simliklardan urug’li o’simliklarning kelib chiqishi; 5) ginkgo bilobaning mavjudligi; 6) qor bo’ronlarida normal qanotli chumchuqlarning yashab qolishi.
A) 2, 4, 6 B) 1, 3, 5 C) 2, 5, 6 D) 1, 3, 4
73. Qayin odimchisining qaysi formalari urbanoekosistemada nobud bo’ladi (a), tabiiy ekosistemada yashab qoladi (b)?
A) a – oqish formalari; b – qoramtir formalari
B) a – gen mutatsiyasiga uchragani; b – gen mutatsiyasiga uchramagani
C) a – gen mutatsiyasiga uchramagani; b – gen mutatsiyaga uchramagani
D) a – gen mutatsiyasiga uchramagani; b – gen mutatsiyasiga uchragani

Mavzu: Darvindan Evolyutsiya dalillarigacha (1)