Dastakli otda mashqlar

Asosiy holatlar
Osilish (1). Orqada osilish (2). Kerilib osilish (3). 
Bukilib osilish (4). Chuqur ushlash (5). Orqada gorizontal osilish (6).

130-rasm

Osilishda tebranish.
Osilishda bukilib, bir vaqtning o ‘zida tosni 
biroz ko‘tarib, to'g'ri oyoqlarni gprizontal holatdan biroz yuqori, oldin- 
ga yuqoriga ko‘tarish, bu Ь о Ц т| qayd qilmasdan, tana qo‘shimcha 
kuch ishlatmasdan og'irlik k u c l| l^’sm ostida harakatlanishi uchxm

oyoqlami pastga erkin “uloqtirish”. Vertikal holatdan o'tib, tana 

lo'g'rilanadi va inersiyaga ko‘ra oyoqlarda orqaga sodir bo‘ladi. Un­
dan foydalanib, uncha katta bo‘lmagan kuch bilan oyoqlami orqaga 
olib kerilish. Oldinga siltanish bilan bajariladigan mashqlar uchun 
tebranish shu harakat bilan tugashi kerak. Agar bu siltanish yetrali 
boMmasa, unda orqaga siltanishnirig oxirgi holatini qayd qilmasdan, 
harakatni takrorlash lozim. Oxirgi pastki holatda sodir bo‘ladigan 
to‘g‘rilanish yakunida, oyoqlar va tosni oldinga ko‘tarib, oyoqlami 
oldinga harakatini kuch bilan ushlab olish, so‘ng oyoqlar harakatini 
yuqorida aytilgan kabi, biroq ancha faol, takrorlash.
Orqaga siltanish ortiqcha tebranishlarsiz bajariladi. Osilishdan 
siltanishni talab qilingan kattalikda to‘plab, mashqni birinchi silta- 
nishdanoq bajarishga harakat qilish lozim. В itta dastlabki tebranish- 
ga yo‘l qo‘yish mumkin.


Oldinga siltanib—bukilgan qo ‘liarda osilish.
Oldinga kuchli silta­
nish bilan, vertikal holatdan o‘tib, biroz bukilib oyoqlami yuqoriga 
yo‘naltirish. Ortidan tezda qo‘llarga tortilish. Tana orqaga qayta ha­
rakatni boshlagunicha tortilishni yakunlash.
Oldinga siltanish oxirida, bukilgan qo‘llarda osilishda mustahkam 
mahkamlanib va yozilib, qo'llami to‘g‘rilamasdan orqaga siltanishni 
bajarish.


Oldinga buralish.
Oldinga buralishni avyal straxovka va yor­
dam bilan bajarishni o'rganish kerak. Oldinga buralishni bajarish 
uchun kuchli siltanish kerak bo‘ladi. Chunki o‘rganish boshidanoq 
shug‘ullanuvchi uni bajara olmaydi va talab qilingan siltanish kat- 
taligidan to‘g‘ri foydalanishga qodir emas, demak oldinga buralishni 
bukilib bajarish maqsadga muvofiq.
Orqaga kuchli siltanishni bajarib, halqalar ostida vertikal holatdan 
o‘tib, oyoqlami orqaga olib, faol kerilish.- Gavdani yuqoriga haraka- 
tidan foydalanib, panjalami tezda barmoqlar bilan tashqariga burib, 
qo‘ llarni yonga yozib buralishni bajarish. Buralish oxirida gorizontal 
holatdan o‘tib, tosni ko‘tarib keskin bukilish. Bu harakatni tezlashti­
radi va buralishni bajarishni yengillashtiradi.

131-rasm
Straxovkachi yonboshda turadi va shug‘ullanuvchining sonlari 
ostidan yuqoriga turtadi. Buralishto‘liq bo‘lmagan vaziyatlarda, yel­
ka bo‘g ‘imlarida og'riq hissi paydo bo‘lishidan qochish maqsadida, 
straxovkachi bajaruvchining oyoq harakatlari pastga tushib ketishiga 
yo‘l qo‘ymasdan uni oyoqlarini biroz ko‘tarib buralishni yakunlashi- 
ga yordam berishi kerak.

Kerilib oldinga buralishni bajarish texnikasi
bukilib buralishga 
o‘xshaydi, biroq orqaga ancha kuchli siltanish va bel mushaklarini an- 
cha faol ishga jalb qilish kerak bo‘ladi. Birgina siltanishga ishonib qo­
lish kerak emas, uni oyoqlami orqaga yuqoriga ko‘tarish bilan kuchay- 
tirish va orqada osilishga qo‘llarni orqaga faol yetkazish talab qilinadi.

Buralish 6,ej rasmlarda ko‘rsatilgan holatlar orasida hamda ta­

na ni gorizontal holati va yuqoriga 45° burchak ostida holati orasida 
yakunlanishi lozim.

Osilishdan sakrab tushish

Oyoqlarni ochib to ‘ntarilish bilan sakrab tushish.
Bu sakrab 
tushishni kuchli siltanish bilan bajarish kerak. Halqalar ostidan verti- 
kai holatdan o‘tib, biroz bukilib, oyoqlarni faol yuqoriga yo‘naltirish 
va ularni yon tomonga ochib, troslarga yaqinlashib, gavdani ko‘tarish 
hisobiga keskin kerilish, so‘ng halqalarni qo‘yib yuborish. Kerilgan 
holatni saqlab qolib va oyoqlarni birlashtirib qo‘nish.