Dastakli otda mashqlar

Orqaga siltanib panjalarda tik turish,
Panjalarda tik turishni 
bajarish uchun orqaga kuchli siltanish kerak. Vertikal holatga o‘tib, 
yelkalami biroz oldinga chiqarish. Orqaga kuchli siltanishni qo‘llab, 
qo‘shimcha tebranishlarsiz muvozanatni ushlab qolish ya panjalarda 
tik turishda to ‘xtash uchun qo'shimcha kuchni qo‘lljab uni boshqa- 
rish lozim. Gavda gorizontal holatdan o‘tganidan keyin oyoqlarni 
yuqoriga ko‘tarish bilan bir vaqtning оszida, yelkalami orqaga ol­
ish va panjalar ustida panjalarda tik turishda to'xtash kerak. Orqaga 
siltanishda qabul qilingan kerilgan holat harakat yakunlangunicha 
saqlanishi lozim.
Straxovkachi yonboshda turadi va bir qo‘lida mashq bajaruvchini 
panjasi yonida bilagidan, boshqasida - yelka ostidan ushlashi kerak.
Tajribasi kam straxovkachi chap qoiini (shug‘ullanuvchini yelka- 
si ostidan ushlayotgan) poyalar ostida ushlashi kerak.
Panjalarda tik turishda o‘z ortidan muvozanatni yo‘qotilishini olib 
keluvchi, yelkalar bilan oldinga katta qulash yoki ortiqcha kerilish 
holatlarida, bajaruvchi o‘z-o‘zini straxovka qilish sifatida, qoilarini 
bukib, yelkalarga tushishi va oldinga umbaloqni bajarishi kerak. Bu 
vaziyatda straxovkachi uni orqasidan, poyalar orasiga qulab tushishi- 
ga yo‘1 qo'ymasdan ushlab turishi lozim.

Kerilib orqaga umbaloq oshish.
Kerilib orqaga umbaloq oshishni 
bajarish uchun tanani qo‘shpoya ustida ko‘tarilgan holatida panjalar- 
ni mustahkam mahkamlab, katta siltanishni bajarish kerak. Oldinga 
siltanish bilan, vertikal holatdan o ‘tib, biroz bukilib oyoqlarni old­
inga yo‘naltirish. Oyoqlar poyalardan yuqori oldinga siltanish bilan 
ko‘tarilib, bir vaqtning o‘zida qo‘llami yonga yozib, boshni orqaga 
olib, faol, ammo ohista kerilish. Bosh pastga holatidan o‘tib, tezda 
poyalami ushlash va hali tana qo‘shpoya ustida bo‘lganida mustah­
kam mahkamlanish. Bu kelgusi harakatga o‘z vaqtida tayyorlanish 
uchun imkoniyat beradi. Yelkalarda tik turishga umbaloq oshishni 
bajarishda faol yozilishni hojati yo‘q, ya’ni yelkalarda tik turishdan 
o ‘tishda orqaga harakat deyarli to'xtaydi. Yozilish bilan bir vaqtda, 
yelkalarda tik turishni qat’iy qayd etib, qo‘llami tezda tik turish uc­
hun qulay holatga o‘tkazib ushlash.

Straxovkachi 

yonboshda turadi va orqaga qayta harakatlanishda 
illtanlsh 
yetarlicha bo‘lmagan vaziyatda shug‘ullanuvchining orqa- 
ildan 
ushlaydi, mashq bajaruvchi esa o ‘z-o‘zini straxovka qilish 

maqsadida, 

bir vaqtning o‘zida qo‘llami oldinga o'tkazib ushlab, 
oyoqlarini 
ochishi va oyoqlar bilan poyalariga yotishi yoki oyoqlarni 
yonga ochish 
o‘miga tezda g‘ujanaklanishi kerak.


Qo ‘shpoya ustida oldinga siltanish bilan burilish.
Burilishni ba­
jarish uchun 
kuchli siltanish kerak bo‘ladi. Eng qulay dastlabki holat 
par\jalarda tik 
turish hisoblanadi. Yelkalarni biroz oldinga chiqarib, 
harakatni 
ushlab qolmasdan, erkin oldinga siltanishni boshlash. Ver- 
tikal 
holatdan o‘tib* biroz bukilib, oyoqlarni oldinga yo‘naltirish. 

Oyoq 
panjalari bilan bosh darajasigacha yaqinlashib, kerilib, tezda 

burilish. 
Burilishni harakat pastga boshlanishigancha yakunlash 
uchun 
burilish tez bajarilishi kerak.


126-rasm
Q achonki tana harakati 
oldinga yuqoriga emas, balki yuqoriga 
yo'nalgan boMganida, 
qo‘llami bo‘shatish va burilishni boshlash 
mumkin. 

Agar qo‘Jlar erta bo‘shatilsa, unda burilish vaqtidan oldin 

bajariladi, 
natijada u oldinga past uchish bilan sodir bo‘ladi. Burilish­
ni 

yakunlab, qorin bilan oldinga “qulash” mumkin emas. Qo'llamh 

oldinga emas, balki tayanish uchun qulay holatni yaratib biroz o‘z 
ostiga qo‘yish. Ta'iim avvalida, burilishni qo‘llarda tayanishda baja- 
rishni boshlash maqsadga muvofiq.