Davrda osiyo va afrika mamlakatlari


Sharq masalasining keskinlashuvi


Download 30.72 Kb.
bet9/9
Sana19.06.2023
Hajmi30.72 Kb.
#1605964
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
OSIYO VA AFRIKA

Sharq masalasining keskinlashuvi. Yevropaning rivojlangan mamlakatlarida kapitalizmning rivojlanishi yangi-yangi xomashyo o'lkalariga bo'lgan talabni yanada oshirib yubordi. Bu hodisa ularning Turkiya mustamlakalari uchun kurashini yanada kuchaytirdi. Imperiya xalqlarining milliy-ozodlik kurashidan buyuk davlatlar Turkiya ichki ishlariga aralashish quroli sifatida foydalandilar.
1827- yilda Londonda Buyuk Britaniya, Fransiya va Rossiya o'rtasida Gretsiyaga muxtoriyat huquqi berilishini ko'zda tutuvchi bitim imzolandi.
1828-yilda Rossiya Turkiyaga urush e'lon qildi. Urushda Turkiya armiyasi tor-mor keltirildi. Bu urush 1829-yilda Adrionopol tinchlik shartnomasi imzolanishi bilan tugallandi. Shartnomaga ko'ra, Gruziya va Armanistonning bir qismi, shuningdek, Qora dengizning shimoli-sharqiy qismi Rossiyaga berildi. Bundan tashqari, Turkiya-Serbiya va Gretsiyaga muxtoriyat huquqi berish majburiyatini oldi. Tez orada Serbiya bunday maqomga ega bo'ldi. Gretsiya esa mustaqil podsholik deb e'lon qilindi.
Bu orada Fransiya 1830-yilda Jazoirni bosib oldi. Sulton hukumatining bunday ketma-ket muvaffaqiyatsizligi Misr hukmdori Mu­hammad Alining bosh ko'tarishiga sabab bo'ldi. U 1832-yilda sulton qo'shinini tor-mor etgach, Istambul shahriga yo'l ochildi. Sultonni halokatdan Rossiya saqlab qoldi. Oxirgi maqsadi-birinchidan, Qora dengiz bo'g'ozlarini qo'lga kiritish bo'lgan Rossiya uchun kuchli Muhammad Alidan kuchsiz sulton hokimiyati ma'qui edi.


Foydalanilgan adabiyotlar:

1.Karimov I.A “O`zbekistonning o`z istiqlol va taraqqiyot yo`li.” – T.”O`zbekiston”,1992y.


2..Karimov I.A “Bizdan ozod va obod vatan qolsin” T.”O`zbekiston”,1996y.
3.Karimov I.A “Tarixiy xotirasiz kelajak yo`q” T.”O`zbekiston”,1998y.
4.Karimov I.A “Bizdan ozod va obod vatan qolsin” T.”O`zbekiston”,1996y.
5.Karimov I.A “O`zbekiston XXI asr bo`sag`asida:Xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari” T.”O`zbekiston”,1996y.
6.Karimov I.A “Milliy mafkura haqida” T.”O`zbekiston”,1996y.
7.Asrlarga teng yillar. – T.: Ma`naviyat.1997y.
8.Ibrohimov A. Va boshqalar. Vatan tuyg`usi. T.”O`zbekiston”,1996y
9.Ikromov Akmal Tanlangan asarlar . Uch tomlik. T.”O`zbekiston”,1996y
10.A. Sagdullayev, A Kostetskiy 6-sinf Tarix.T.2006y.
11.Q.Usmonov,U.Jo’rayev,N.Norqulov. O’zbekiston tarixi 8-sinf.T.2006y.
Download 30.72 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling