Deviant qulıq- social -pedagogikalıq mashqala retinde. Joba

Deviant qulıq degende, tómendegiler názerde tutıladı :
Ayıpkerlik. Arnawlı bir mámlekette ornatılǵan nızam hám normalarǵa salıstırǵanda ayırım adamlardıń unamsız munasábeti jınayatlı iskerlik, usı shaxs bolsa ayıpker esaplanadı
Máskúnemlik. Buǵan baylanıslı ilimiy ádebiyatlarda bir neshe klassifikaciyalar ámeldegi:
1) alkogoldı hár-hár zamande tutınıw qılıw ; 2) alkogoldı kóp tutınıw qılıw - spirtli ishimlikliklerdi úzliksiz, yaǵnıy háptede bir retten bir neshe retge shekem yamasa, birvarakayiga ortada tánepis menen kóp muǵdarda (200 ml den aslam ); Bul kóbinese alkogolizmga alıp keledi. 3) alkogolizm-spirtli ishimliklerge patolik (turaqlı ) úyrenip qalıw menen xarakteristikalanıwshı kesellik
Náshebentlik. Náshebent yamasa oǵan teńlestirilgen qurallarǵa turaqlı berilip ketiw hám medicinalıq kórsetpelersiz tutınıw qılıw
Foxishabozlik. Fanda rásmiy nekesiz jınıslıq baylanıs eki túrge bolıp uyreniledi:
1. Konkubinat - nekesiz birge jasaw.
2. Foxishabozlik-pul ushın óz denesin satıw, batısda tiykarlanıp ekinshisi qaralansada, shıǵısda eki jaǵdayǵa da normadan aǵıw retinde qaraladı.
Bulardan tashhari, xalqımızda jergiliklishilik, urıw -aymaqshılıq, jaqpasıshılıq sıyaqlı unamsız jaǵdaylar da normadan sheginiwdiń dıqqattalab kórinislerinen esaplanadı.
Deviant minez-qulıq bir shaxstıń unamsız minez-qulıqtan ibarat iskerligin, sonıń menen birge, arnawlı bir gruppanıń awma minez-qulıqların da ańlatiwshı túsinik bolıp tabıladı.
Ekenin aytıw kerek, social normalar hám olardan sheginiwler haqqındaǵı qarawlar insannıń sociallashuv procesi menen bir waqıtta payda bolǵan. Áyyemgi xalıqlardıń diniy-mifologik qıyalları, atap aytqanda Egipet, G'indiston hám Kitay diniy nızam -qaǵıydalarındaǵı etikalıq normalar bul tarawdaǵı dáslepki qarawlar edi. Bul «qonunlar»de barlıq huqıqlar insanǵa qudaylar tárepinen beriledi hám nızam buzıwshilerdi qudaylar jazalaydı, dep esaplanǵan. Bunday qarawlar daslep grek hám Rim filosofları dóretpelerinde óz ańlatpasın taptı.
Orta ásirlerde etika normaları diniy qarawlar tásiri astında rawajlandi hám olardan sheginiw diniy kózqarastan bahalanǵan. Evropada xristian dini barlıq tarawda húkimranlıq etken bolsa, shıǵıs dúnyasında etikalıq -huqıqıy normalar hám olar haqqındaǵı táliymatlar islam filosofiyası tásirinde rawajlandi.
Antiijtimoiy (delinkvent) etika - bul nızam normalarına qarsı shıǵıwshı, social tártip hám átirap daǵı adamlar párawanlıǵına qáwip soluvchi etika. Ol nızamshılıq menen qadaǵan etilgen qálegen háreket yamasa hárekecizlikti óz ishine aladı.
Úlken adamlar (18 jastan úlkenler) de delinkvent etika, ásirese, óz artınan jınayatlı yamasa puqaralıq juwapkerligi hám tiyisli jazanı baslap keliwshi nızam buzıwshılıq formasında kórinetuǵın boladı. Óspirimlerde (13 jastan baslap ) delinkvent etikanıń tómendegi túrleri ústinlik etedi: gúdibuzarlıq, mayda o'g'rilik, o'g'rilik, vandalizm, fizikalıq zorlıq, náshebent elementlardı satıw. Bala jasında (5 jastan 12 jasqa shekem) ózinden kishi jas daǵı balalar hám qatarlaslarına salıstırǵanda zorlıqshılıq, haywanlarǵa shápáátsiz munasábet, o'g'rilik, mayda gúdibuzarlıq, mulkni buzıw, jaǵıw sıyaqlı formaları anaǵurlım keń tarqalǵan.