Тараққиётнинг фаталистик талқини, яъни прогрессни муқаррар жараён деб тушуниш фаолликни сусайтиради, ҳаётга томошабин бўлиб қараш, воқеликни лоқайд кузатишга йўналтиради. - тарихий тараққиёт
- илдизларини моддий ишлаб чиқариш
- соҳасидан, иқтисодиётдан излаш керак, деган ғояни
- илгари суради. Бунда инсон ва у яратган меҳнат қурол-
- ларини ўз ичига олган жамиятда ишлаб чиқариш кучлари-
- нинг ривожланиши ижтимоий тараққиётнинг олий объектив
- мезони сифатида тан олинади. Муайян ижтимоий
- тузумнинг прогрессивлиги ишлаб чиқариш кучларининг
- ривожланиш даражаси билан
- белгиланади.
- «Ҳаракат» тушунчасини
- диалектика материяга татбиқан
- «умуман ўзгариш» сифатида
- тавсифлайди, яъни у дунёда юз
- берувчи барча жараёнларни,
- уларнинг мазмунидан қатъий
- назар қамраб
- олади.
- Оламнинг мавжудлиги унинг муттасил ўзгариши ва ривожланиши билан боғлиқ.
- Ривожланиш ўзаро алоқаларни тақозо қилади. Нарсалар ўртасидаги ўзаро алоқа макон
- ва вақтдаги ўзаро таъсирни тақозо қилади.
- Тараққиётнинг имконияти муайян тарихий шарт-шароитнинг мавжудлиги билан белгиланади.
- Масалан, ҳаётнинг юзага келиши жуда кўп физик-кимёвий шартларга, сайёра ҳароратига,
- атмосферанинг мавжудлигига боғлиқ бўлган. Мавжуд шарт-шароит тараққиёт даражасининг
- янада ўсишига имконият яратиши, уни тўхтатиб қўйиши ёки унга тўсқинлик қилиши мумкин.
- Ривожланиш амалда юқорига қараб, прогрессив йўналишда юз берса-да, унинг зиддиятли
- хусусиятга эга эканини ёдда тутиш лозим.
Do'stlaringiz bilan baham: |