Didaktik o'yinlarning tarbiyaviy ahamiyati nimalardan iborat?

A. V. Sadikova, p.f.n., Nizomiy nomidagi TDPV;
M.X. Ro'zmetova, taiaba
«Yangi tamoyillar asosida rivojlanayotgan ta'lim tizimi yosh avlodni barkamol, rna'naviy yetuk inson sifatida shakllantirishga qaratilgandir», - deyiladi «Kadrlar tayyorlash miffiy dasturi»da. Umumiy ta'lim, jumladan, boshlang'ich ta'lim tizimida o'quvchilarni o'rta ta'lim bosqichiga tayyorlash bilan birga, ularda o'qish, mehnat qilish, tashabbus ko'rsatish, mustaqil faoliyatni egallash kabi sifatlarni rivojlantirish amalga oshiriladi.
Boshlang'ich ta'lim jarayonida yangi pedagogik texnologiyalar qo'llanilmoqda.
Texnologiya - tuzilma, didaktik maqsad, ya'ni vazifalarni belgilab olishdan boshlanib, ta'lim jarayonini bir butun yaxlitlikka yo'naltirishni nazarda tutadi. Bu jarayon 1-4 sinflar orasidagi uzviylikni ta'minlash bilan bog'liq. Shunday kechadiki, bir o'qituvchi to'rt yil mobaynida o'quvchilarni ta'lim tizimining o'rta bo'g'iniga muvaffaqiyatli o'qishlariga mas'uldir.
1-4 sinflarda joriy etiladigan yangi texnologiya, awalo, fanlar orasidagi bog'liqlikni ta'minlash, ortiqcha qiyincluliklarni bartaraf etish, fanlami integrasiyalash, o'quvchi faoliyatini to'g'ri izga solish, vaqtdan unumli foydalanish, tashabbuskorlik muhitini yuzaga keltirish, ijodiy ishlash tizimini yaratish kabi qator maqsadlarni amalga oshirish kabi zarur ishlarni bajaradi.
Boshlang'ich ta'lim oldiga qo'yiladigan vazifalaming to'laqonli bajarilishini nazorat qilish — ta'iim bo'yicha davlat standarti talablari asosida amalga oshiriladi, ya'ni bunda integrasiya asosida takkomillashtirilgan boshlang'ich ta'limga o'tish ta'minlanadi.
«Nazarda tutilayotgan boshlang'ich ta'lim jamiyat taraqqiyoti bilan barobar rivojlanib, takomillashib boruvchi ta'lim nazariyasiga tayangan holda muntazam taizda rivoj- lantiriladi va shaxsning ham jamiyat talablari asosida rivojlanib borishini nazarda tutadi», - deyiladi boshlang'ich ta'lim konsepsiyasida
Ta'lim tizimi shaxsni shakllantirishi uchun davlat standarti talablari asosida hamda jahon ta'lim darajasida kadrdar yetishtirish uchun, awalo, o'qituvchilar, murabbiylar shaxsni har tomonlama mukammal bo'lishini talab qiladi. Ayniqsa, boshlang'ich sinf o'qituvchisining mas'uliyati katta, u umumiy ta'lim tizimining asosini, poydevorini yaratuvchi shaxsdir.
Barcha yaxshi ishlar, bolani ezgulikka yetaklash o'qituvchining pedagogik mahoratiga ko'p jihatdan bog'liq. Buyuk alloma, inson ruhiyatining muhandisi Ibn Sino o'zining «Tib qonunlari» asarida shunday fikr bayon qiladi: «O'qituvchining barcha xatti — harakatlari ezgulikdan iborat bo'lmog'i lozim».
Ezgulik, awalo, bola qalbiga yo'l topishdan boshlanadi. U bilan hamkor, hamnafas bo'lish, beg'ubor qalb egasini hurmat qilish, uning mayllarini ilg'ash, xohish — istaklariga befarq bo'lmasligimiz lozim.
Yangilanayotgan boshlang'ich ta'limga davlat va jamiyat tomonidan ta'lim sohalari bo'yicha qo'yiladigan o'zaro muvofiqlik va mutanosiblik to'la ta'minlanishi lozim. Shu jihatdan boshlang'ich ta'lim standartini belgilashda shuni hisobga olish kerakki, ta'lim jarayonining tarkibini, xuddi shu tarkibiy qismlaming mazmunini ham modernizatsiyalash, yangi zamonaviy pedagogik texnologiyani qo'llash imkonini beradi. Quyidagi pedagogik omillar ta'lim jarayonida yangi texnologiyalami qo'llashga asos yarata oladi.

• 
  o'quv materiallarini boshlang'ich ta'lim jarayoniga kiritilgan har bir yangilik mazmuniga mos tarzda tadrijiy berilishini ta'minlash;
  
• 
  ta'lim jarayonini ta'lim sohalari maqsadiga bo'ysundirish va ta'limda maqsadlar mutanosibligini ta'minlash;
  
• 
  soha bo'yicha o'quvchilarda hosil bo'ladigan ko'nikma va malakalarning aniq darajalarini hamda natijani baholash ishlarining asosiy parametrlarini ishlab chiqish.