Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi


asarlaming asosiy nutq shakli hisoblanadi. Shu bilan birga, she’riy


Download 3.09 Mb.
Pdf ko'rish
bet82/181
Sana23.09.2023
Hajmi3.09 Mb.
#1685579
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   181
Bog'liq
1b0e79145e1d2c06c937d2f1838d8a77 ADABIYOTSHUNOSLIKKA KIRISH

asarlaming asosiy nutq shakli hisoblanadi. Shu bilan birga, she’riy 
yo'lda ham epik va dramatik asarlar yaratilishi mumkinligini unutmaslik 
kerak. She’riy nutq esa lirik asarlaming asosiy nutq shaklidir. Badiiy 
nutq shakllari haqida gapirganda, uning yana monologik va dialogik 
shakllari ham farqlanadi. Monologik nutq shakli bir odam tilidan 
aytilayotgan nutqni bildirsa, dialogik nutq shakli suhbat-muloqot 
chog'idagi bir necha kishining nutqini anglatadi. Lirik asarlarda 
monologik nutq, dramatik asarlarda dialogik nutq yetakchilik qilsa, 
epik asarlarda ulaming har ikkisi ham keng o'rin tutadi. Bunda muallif


nutqi asosan monologik shaklda bo‘lsa, personajlar nutqi asosan 
dialogik shakldadir.
Nihoyat, navbatdagi masala — «badiiy til», «adabiy til» va «milliy 
til» munosabati. Ma’lumki, umumxalq tili (milliy til) deganda o ‘zbek 
tilida so‘zlashuvchilaming barchasi — yashash hududi, ijtimoiy 
tabaqaga mansubligi, mashg'ulot turi va h.k. qat’i nazar foydalanadigan 
til tushuniladi. Adabiy til deganda esa umumxalq tilining grammatik, 
imlo va orfoepik jihatlardan me’yorlashtirilgan shaklini tushunamiz. 
Badiiy til umumxalq tili bazasida shakllanadi va qisman adabiy til 
m e’yorlariga yaqinlashadi. Shu bilan birga, badiiy til adabiy til 
m e’yorlaridan o'mi bilan chekinadi(mas., shevaga xos unsurlaming 
ishlatilishi). Badiiy til o'zida milliy adabiyotimizda uzoq davrlardan 
beri shakllanib kelgan an’analaming davomchisi sanaladi va shu bois 
ham unda uning o'zigagina xos bo'lgan unsurlar (an’anaviy 
sifatlashlar, ramz va majozlar, o'xshatishlar va h.k.) majmui ham 
mavjuddir.
Tayanch so'z va iboralar:

Download 3.09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   181




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling