Dinshunoslik hsm markaziy Osiyo Xalqlari Dinlari

Zardushtiylikning bosh g’oyasi
Har bir zardushtiy hayotini
ezgu fikr - xumata,
ezgu so‘z - xuxta,
ezgu amal - xvartsha
asosiga qurishi hamda
yovuz fikr - dujvartshta,
yovuz so‘z - dujuxta,
yovuz amal - dujmatadan
saqlanishi zarur.

ZARDUSHTIYLIK TA’LIMOTIGA KO‘RA:

Birinchi inson Govmard (forscha - ho‘kiz-odam) bo‘lgan.
Birinchi shoh Yima (Jamshid) hukmronligi oltin davr hisoblangan.
Dunyo sinovlardan emas, balki yovuzlikka qarshi kurashdan iborat.
Ezgu amallar qilish orqali yovuzlikni yengish mumkin.
Zardushtiy uchun har doim pok holda bo‘lish ahamiyatli hisoblanadi.
Inson o‘zini pok saqlashi uchun yomon o‘y-xayollar, kasallik, o‘liklarga yaqinlashmasligi hatto ularga qaramasligi ham zarur.
Ta’limotga ko‘ra Axura-Mazdadan keyingi darajalarda turuvchi o‘ziga xos xudolar panteoni mavjud:
Amesha Spenta – Axura Mazda yaratgan 7 maxluqdan biri.
Yazatlar - Axura Mazda yaratgan quyi ruhlar.
Fravashi - Osmonlarda yashovchi va Zardushtga vahiy olib tushuvchi maxluqot.
Spenta-Manyu (yorug‘lik, yaralish ibtidosi),
Asha Vaxishta (adolat, haqiqat),
Voxu Mana (aql, ezgu fikr, tushunish),
Xshatra Vairya (qudrat, qat’iylik, hukmronlik),
Spenta Armaiti (muhabbat, ishonch, rahm, fidoyilik),
Xaurvatat (salomatlik, mukammalllik).
Ameretat (baxt, abadiylik) ezgulik tarafdorlari hisoblanadi.
Anxara-Maynyu, Drudj (yolg‘on),
Indra (zo‘rlik, zulm),
Akem Mana (yomon fikr, adashtirish),
Shaurva (qo‘rqoqlik, pastkashlik),
Taramaiti (takabburlik),
Taurvi (kasallik, nuqsonlik),
Zaurvi (qarilik, o‘lim) esa yovuzlik tarafdorlari hisoblanadi.
Ta’limotga ko‘ra Axura-Mazdadan keyingi darajalarda turuvchi o‘ziga xos xudolar panteoni mavjud:
Hozirgi vaqtda zardushtiylikka e’tiqod qiluvchilar soni 200000 dan oshadi. 2003 yil YUNESKO tomonidan Zardushtiylikning 3000 yilligi nishonlandi.