Диссертация илмий раҳбар ЧориевТаваккал Равшанович, филология фанлари номзоди, профессор Қарши- 2022
Download 1.56 Mb. Pdf ko'rish
|
ДиссертацияГ Сайидова охирги варианти
- Bu sahifa navigatsiya:
- Муаммонинг ўрганилганлик даражаси.
Тадқиқотнинг
республика фан ва технологиялари ривожланишининг устувор йўналишларига мослиги. Диссертация республика фан ва технологиялар ривожланишининг I. «Ахборотлашган жамият ва демократик давлатни ижтимоий, ҳуқуқий, иқтисодий, маданий, маънавий-маърифий ривожлантиришда инновацион ғоялар тизимини шакллантириш ва уларни амалга ошириш йўллари» устувор йўналишига мувофиқ бажарилган. Муаммонинг ўрганилганлик даражаси. Жаҳон тилшунослигида ўхшатишларнинг айрим хусусиятлари, жумладан, логик-гносеологик ва лингвистик табиати, уларнинг шаклланиш механизми, лисон ва нутқда қўлланиш сабабияти ҳамда даражаси, тил ва маданиятдаги ўрни кабилар 5 турли аспектларда Н.А.Веселовский 2 , В.В.Виноградов 3 , Б.И. Федоров 4 , Н. Алефиренко 5 , ўзбек тилшунослигида эса А.Рустамов 6 , М. Миртожиев 7 , Н.Маҳмудов 8 , И.Ёрматов 9 , М. Ёқуббекова 10 , М. Мукаррамов 11 , М.Йўлдошев 12 , Г.Қобулжонова 13 , Д.Худайберганова 14 кабилар томонидан ўрганилган. Туркий, чунончи, ўзбек адабиётшунослигида ташбиҳ бадиий санъатини воқелантирувчи ўхшатишларнинг илмий-назарий тавсифи, моҳият-мазмуни, бадиий санъатлар тизимидаги роли, муайян ижодкорнинг ташбиҳ бадиий санъатидан фойдаланишдаги маҳорати каби масалаларни Атоуллоҳ Ҳусайний 15 , Шайх Аҳмад Тарозий 16 , Фитрат 17 , Ё.Исҳоқов 18 , Б.Саримсоқов 19 , А.Ҳожиаҳмедов 20 , Т.Бобоев 21 , З.Мамажонов 22 ва бошқалар 23 таҳлил этган. 2 Веселовский Н.А. Историческая поэтика. –М.: Высш. шк., 1989. 3 Виноградов В.В. О теории художественной речи. –М.: Высш. шк., 1971. 4 Федоров Б.И.Логико-гносеологическая природа сравнения // Логико-философские штудии-2. Сб. статей. Под ред. С.И.Дудника, Я.А.Слинина .-СПб.: Санкт-Петербургское философское общество, 2003. С. 159-170. 5 Алефиренко Н. Спорные проблемы семантики. –М.: Гнозис, 2005. – 326 с. 6 Рустамов А. Навоиийнинг бадиий маҳорати. –Т.: Адабиёт ва санъат, 1974. 7 Миртожиев М. Ўзбек тили семасиологияси. – Т.: Мумтоз сўз, 2010 – Б. 94. 8 Маҳмудов Н. Ўхшатишлар – образли тафаккур маҳсули // Ўзбек тили ва адабиёти. – Т., 2011. – № 3. – Б. 19-24; Тилнинг мукаммал тадқиқи йўлларини излаб... // Ўзбек тили ва адабиёти. – Т., 2012. – № 5. – Б. 3-16; Ўхшатишлар ва миллий образ // Ўзбек тили ва адабиёти. – Т., 2013. – № 1. – Б. 3-8. 9 Ёрматов. Ўзбек халқ қаҳрамонлик эпоси поэтикаси: Филол. фан. док. ... дисс. автореф. –Т.: ТАИ, 1994. 10 Ёқуббекова М. Ўзбек халқ қўшиқларининг лингвопоэтик хусусиятлари. –Т.: Фан‚ 2005. -161 б. 11 Мукаррамов М. Ўзбек тилида ўхшатиш. –Т.: Фан, 1976. 12 Йўлдошев М. Бадиий матн лингвопоэтикаси. –Т.: Фан, 2008. -156 б. 13 Қобулжонова Г. Метафора ва ўхшатишлар // Ўзбек тили ва адабиёти. – Т.: 1999. -№ 5. –Б. 53-55; Метафоранинг системавий лингвистик талқини: Филол. фан. ном. ... дис. автореф. -Т.: 2000. 14 Худайберганова Д. Ўзбек тилидаги бадиий матнларнинг антропоцентрик талқини: Филол. фан. д-ри ... дис. автореф. – Т.: 2015. 15 Ҳусайний А. Бадойиъ ус-санойиъ. –Т.: Адабиёт ва санъат‚ 1981. -400 б 16 Шайх Аҳмад Тарозий. Фунун ул-балоға. –Т.: Адабиёт ва санъат‚ 1992. 17 Фитрат. Адабиёт қоидалари. –Самарқанд-Т.: 1926; Фитрат. Адабиёт қоидалари. Танланган асарлар. V жилдли. –Т.: Маънавият, 2006. -IV жилд. –Б. 11-88. 18 Исҳоқов Ё. Навоий поэтикаси. -Т.: Фан, 1983; Исҳоқов Ё. Сўз санъати сўзлиги. -Т.: Зарқалам, 2006. 19 Саримсоқов Б. Бадиийлик асослари ва мезонлари.-Т.:Фан, 2004. 20 Ҳожиаҳмедов А. Шеърий санъатлар ва мумтоз қофия. –Т.: Шарқ, 1998; Мумтоз бадиият малоҳати. – Т.: Шарқ, 1999; Шеър санъатларини биласизми? –Т.: Шарқ, 1999. 21 Бобоев Т. Шеър илми таълими. – Т.: 1996; Бобоева З. Бадиий санъатлар. – Т.: 1999. 22 Мамажонов З. Ўхшатиш асосидаги шеърий санъатларнинг назарий тавсифи ва таснифи: Филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) дис. автореф. – Т.: 2017. 23 Муллахўжаева К. Алишер Навоий ғазалиётида тасаввуфий тимсол ва бадиий санъатлар уйғунлиги (“Бадоеъ ул-бидоя” девони асосида): Филол. фан. номз. ... дисс. автореф. – Т.: 2005; Асаллаев А., Раҳмонов В., Мусурмонқулов Ф. Бадиий санъат жозибаси. – Т.: 2005; Ҳамидов З. Навоий бадиий санъатлари. – Т.: 2001; Болтабоев Ҳ. Бадиий санъатлар талқини // Шарқ мумтоз поэтикаси. – Т.: 2006; Ражабова Б.. Ўзбек классик шеъриятида тамсил санъати: Филол. фан. номз.... дисс. автореф. –Т.: 1996. 6 Шунингдек, ўхшатишларга доир Н.Маҳмудов ва Д.Худойбергановаларнинг изоҳли луғати ҳам нашр этилган 24 . Ўзбек тилшунослиги ва адабиётшунослигида ўхшатиш (ташбиҳ)лар тадқиқи бўйича сезиларли илмий натижаларга эришилган бўлса-да, уларнинг луғавий-бадиий ва лингвомаданий хусусиятлари муфассал ўрганилган, деб бўлмайди. Айниқса, ўзбек мумтоз адабиётининг энг ёрқин сиймоси Алишер Навоий бадиий асарларидаги ўхшатишлар замонавий дунёқараш, фалсафий- илмий назар ва методология бўйича монографик планда махсус ўрганилмаган, шоирнинг ўхшатишлардан бадиий санъат воситаси сифатида фойдаланишдаги индивидуал маҳорати алоҳида тизим бўйича тадқиқ этилмаган. Download 1.56 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling